Tygodnik Powszechny Nr 15/2020

Data wydania:
Numer wydania:
15
Rok wydania:
2020

Edytorial

/

Moje Wielkanoce

Ks. Adam Boniecki
Wielkanoce, zwłaszcza te w Charkowie i Rzymie, nauczyły mnie znaczenia wspólnoty dla mojej wiary.

Obraz tygodnia

Z kota na kota

ŁK
Naukowcy uważają, że SARS-CoV-2 zmutował u nietoperzy z rodziny podkowcowatych – a potem, być może za pośrednictwem jakiejś innej grupy zwierząt, przeszedł na…
Maciej Kulczyński / PAP /

Kultura w skrócie

30 marca – 3 kwietnia

Wolno mi tęsknić za piłką nożną

Michał Okoński
Miesiąc minął od ostatnich dużych imprez sportowych – skądinąd imprez, które (jak np. świetny mecz Atalanty Bergamo z Valencią w piłkarskiej Lidze Mistrzów)…
Jarosła Kaczyński i Jarosław Gowin podcza 9. specjalnego posiedzenia Sejmu, 6 kwietnia 2020 r. / Fot. Andrzej Iwanczuk/REPORTER /

Gowin odchodzi, ale zostaje

Andrzej Stankiewicz
Wicepremier Jarosław Gowin odchodzi z rządu. Podał się do dymisji, bo przegrał rozgrywkę o zablokowanie wyborów prezydenckich 10 maja. PiS zrobi wszystko, aby…
Plac targowy przy Hali Targowej, Kraków, 4 kwietnia 2020 r. / Fot. Beata Zawrzel/REPORTER /

Maseczki: nosić czy nie?

Bartosz Kabała
Część ekspertów uważa, że powszechne noszenie masek skutecznie ograniczyłoby rozprzestrzenianie wirusa przez osoby z bezobjawową infekcją, szczególnie przy tak…
Kontrola policyjna mieszkańców na Piazza del Popolo w Rzymie, 2 kwietnia 2020 r. / FOT. FILIPPO MONTEFORTE / AFP / EAST NEWS /

Włochy: spacer pierwszej potrzeby

Francesco M. Cataluccio
Po trzech tygodniach totalnego zamknięcia Włosi marzą, żeby wyjść. Nie jest łatwo, pomimo strachu przed chorobą, usiedzieć w domu.
Patrol policji i żandarmerii wojskowej na bulwarach wiślanych. Warszawa, 1 kwietnia 2020 r. / MACIEK JAŹWIECKI / AGENCJA GAZETA /

Nasze wolności tylko pożyczamy

Paweł Bravo, Marcin Żyła
W czasie pandemii ufajmy regułom demokracji, ale zapewnienia rządów traktujmy ze zdrową, obywatelską nieufnością.
/

Polska szkoła zdalnie niezdolna

Przemysław Wilczyński
„Radźcie sobie sami” – zgodnie z tą doktryną resort edukacji przestawił szkołę czasu epidemii na tryb pracy zdalnej.
Jacek Jassem / FOT. JAKUB KAMIŃSKI / PAP / JAKUB KAMIŃSKI / PAP

Nie zapominamy o innych chorych

Jacek Jassem, Maciej Müller

Rodzic ma prawo

Małgorzata Nocuń
Część oddziałów pediatrycznych i neonatologicznych zamknięto dla odwiedzających.

Dziurawa tarcza

Rafał Woś
Jeśli odrzucimy polityczny teatr, z tarczy antykryzysowej zostanie jedna dobra i dwie złe wiadomości.

Kraj w skrócie

30 marca – 3 kwietnia
Wagon izolacyjny na dworcu Kamakhya w Guwahati, Indie, 30 marca 2020 r. / DAVID TALUKDAR / ZUMA PRESS / FORUM

Wagon izolacyjny

MaG

Chińska miłość i chińskie porządki

Piotr Bernardyn
Na lotnisku w Pekinie podróżnych wita dziś wielki banner: „Izolujemy wirusa, ale nie izolujemy miłości”.

Orbán poszerza swą władzę i kpi z krytyków

Andrzej Sadecki
Pandemia wymaga podjęcia przez państwo środków nadzwyczajnych, jednak mało które posunęło się tak daleko jak Węgry.

Zbieraj dla Brytanii!

Patrycja Bukalska
Sezon szparagowy już za chwilę, potem przyjdzie pora na ogórki i truskawki.
/ ABIR SULTAN / EPA / PAP

Ściana Płaczu i koronawirus

MaM

Teologia zarazy

Piotr Sikora
Na teologiczne błędy niektórych pobożnych reakcji na epidemię wskazała Komisja Nauki Wiary KEP.

Skarga kasacyjna chrystusowców odrzucona

Artur Sporniak

Kościół w skrócie

30 marca – 3 kwietnia
/ BBC / MATERIAŁY PRASOWE

Domowy włóczykij kulturalny (III)

Monika Ochędowska
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Wielkanoc

Mike Starn i Doug Starn, „Chrystus na marach”, 1987 r. /

Gdy Bóg umiera

Edward Augustyn
„Wielka cisza spowiła ziemię; wielka na niej cisza i pustka (...) Bóg umarł w ciele” – mówi starożytna homilia na Wielką Sobotę.
/ MICHAŁ NIEDZIELSKI DLA „TP”

Wpadniemy w Jego ręce

Maciej Biskup OP, Maciej Müller
O. Maciej Biskup OP: Najstarsze teksty Nowego Testamentu nie używają sformułowania, że Chrystus zmartwychwstał, tylko że został wskrzeszony przez Ojca mocą…
Procesja Wielkiego Tygodnia z figurą Chrystusa od Cudów, Malaga, Hiszpania, Wielki Czwartek, 18 kwietnia 2019 r / GRAŻYNA MAKARA. / GRAŻYNA MAKARA

Znikający Bóg

Piotr Sikora
Zmartwychwstały jest Życiem – mówi Pismo Święte. Życia nie da się zatrzymać. Można tylko po prostu żyć.
Procesja Legionistów Kompanii Honorowej niosąca figurę Chrystusa od Dobrej Śmierci, Malaga, Hiszpania, Wielki Czwartek, 18 kwietnia 2019 r. / GRAŻYNA MAKARA

Zupełnie nowe wydarzenie

Marcin Majewski
Reakcja uczniów na zapowiedź zmartwychwstania – „nie rozumieli tych słów, a bali się Go pytać” – pokazuje, że uczniowie nie byli lepsi niż reszta społeczności…
Ołtarz z połowy XVIII w. (F. Placidi (?), 1743-45) z XIV-wiecznym cudownym krucyfiksem królowej Jadwigi, Kraków, katedra na Wawelu / WIRTUALNE MUZEA MAŁOPOLSKI / DOMENA PUBLICZNA / WIRTUALNE MUZEA MAŁOPOLSKI / DOMENA PUBLICZNA

Dzieła, które mają głos

Magdalena Łanuszka
Wiele średniowiecznych krucyfiksów przemawiało do pobożnych wiernych. Dosłownie.
Małgorzata Olasińska-Chart i Mary, Dżuba, styczeń 2015 r. / / ARCHIWUM PRYWATNE

Mary Love Story

Marcin Żyła
Śmierć przychodziła po nią trzy razy, ale życie trzymało silniej. Na dwóch kontynentach, dzięki sieci dobrych ludzi, czasem niewiedzących o sobie nawzajem.

Czytania

Pierwsza ofiara

Paweł Śpiewak
„Po niejakim czasie Kain złożył ofiarę Panu z plonów rolnych”. Ofiara nie jest Boskim nakazem. Bóg jej nie oczekiwał.

Przepaść

O. Wacław Oszajca SJ
Kleofas i jego towarzysz w drodze do Emaus spotykają innego podróżnego.

Zuzanna i starcy

Kard. Grzegorz Ryś
Prawdziwie z Ducha Świętego jest mądrość Liturgii, która łączy ze sobą dwa wydarzenia biblijne: historię Zuzanny zapisaną w Księdze Daniela (Dn 13) oraz…

Widzenia

Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

12 – 19 kwietnia

Kraj

Prof. Łukasz Szumowski, kierownik Kliniki Zaburzeń Rytmu Serca w Instytucie Kardiologii w Aninie, Warszawa, styczeń 2015 r. / PAWEŁ PAWŁOWSKI / PAP

Sztukmistrz z Anina

Małgorzata Solecka
W jego rękach jest dalsze trwanie rządu i całej formacji politycznej. Niektórzy twierdzą, że również los pacjentów, ale to akurat nieprawda, bo ten zależy od…
6-letnia Pola z Krakowa podczas przedszkolnych zajęć domowych, marzec 2020 r. / AGNIESZKA DĄBROWSKA

Mniej to nowe więcej

Iga Kazimierczyk, Przemysław Wilczyński
Dr Iga Kazimierczyk, pedagożka: Czas kwarantanny to szansa, by przekierować uwagę w stronę fascynacji, jakie mają uczniowie. By dać im czytać, pisać, tworzyć…
Protesty „w obronie krzyża” na Krakowskim Przedmieściu, Warszawa, 3 sierpnia 2010 r. / ANDRZEJ STAWIŃSKI / REPORTER

Dekada katastrofy

Dariusz Kosiński
Choć w teatrze posmoleńskim spuszczono kurtynę, do zakończenia i podsumowania dramatu daleko.
Droga Mleczna widziana spod schroniska Chatka Górzystów w Górach Izerskich, wrzesień 2018 r. / KRZYSZTOF SIWA / SUDETY PANORAMICZNIE

Złe sprawowanie w kosmosie

Adam Robiński
Żeby się pogapić na gwiazdy, potrzebne jest odpowiednie miejsce. Im ciemniejsze, tym lepiej. Pojechałem w Góry Izerskie, żeby na twardej ławce przed…

Świat

Po tym, jak prezydent Ugandy polecił obywatelom zostać w domu, policja przepędza sprzedawców owoców z ulic Kampali, stolicy Ugandy, 26 marca 2020 r. / BADRU KATUMBA / AFP / EAST NEWS /

Afryka czeka na pandemię

Natalia Ojewska
W czarnym scenariuszu kontynent afrykański powinien się przygotować na najgorsze.
Hiszpanie zamknięci w swoich domach codziennie o godzinie dwudziestej klaszczą z okien, aby oddać hołd pracownikom służby zdrowia. Madryt, 28 marca 2020 r. / GABRIEL BOUYS / AFP / EAST NEWS / GABRIEL BOUYS / AFP / EAST NEWS

Epidemia. Dziennik hiszpański

Liliana Nieśpiał
Jest cicho, coraz ciszej. Mniej słychać sąsiadów, ucichł telefon, przestały docierać żarty. Jakby w ciągu dwóch tygodni świat stanął.
Nawab Chan (pierwszy od prawej) wraz z mieszkańcami wsi Garbaua w prowincji Nangarhar, marzec 2020 r. / FOT. PAWEŁ PIENIĄŻEK /

Nie możemy ciągle umierać

Paweł Pieniążek
USA porozumiały się z talibami, teraz talibowie mają rozmawiać z rządem. Ale to, czy w Afganistanie skończy się zabijanie, zależy głównie od zwykłych ludzi.
Centrum El Cajon, 2020 r. / / MARTA ZDZIEBORSKA

Mały Bagdad w Ameryce

Marta Zdzieborska
El Cajon to miejsce nietypowe. Bo jak wytłumaczyć fakt, że republikańskie miasto stało się domem dla uchodźców z Bliskiego Wschodu?

Historia

Janina z dziećmi, od lewej: Moniką, Tomaszem i małą Ewą. Zamość, okres niemieckiej okupacji / / ARCHIWUM RODZINNE PIOTRA SAUTERA-ZAWADZKIEGO

Nie grały jej surmy bojowe

Piotr Sauter-Zawadzki
Monika, najstarsza z dzieci, zapamiętała, jak pewnego dnia zjawił się w ich mieszkaniu Niemiec. Nakazał wyprowadzkę. Przesiedleni zostali z centrum na…

Nauka

Wielka Rafa Koralowa, Queensland, Australia / AUSCAPE / UIG / GETTY IMAGES / AUSCAPE / UIG / GETTY IMAGES

Pożar pod wodą

Szymon Drobniak
Stąpam po gruzach życia – ani trochę nie dramatyzuję. Oto jak las może płonąć bez ognia.
/ ORBON ALIJA / GETTY IMAGES

Strzeż się oszusta!

Marcin Napiórkowski
Mnie to akurat nie dotyczy, bo jestem wyjątkowo inteligentny, bardzo przystojny i ponadprzeciętnie skromny. Zapewne doskonale jeżdżę też na nartach, ale…

Z oddechem

Edward Hopper „Poranek na przylądku Cod”, 1950, olej na płótnie. Ze zbiorów Smithsonian American Art Museum. / AKG-IMAGES / EAST NEWS

Trzy lekcje na kwarantannę

Natalia de Barbaro
W tym, co się teraz dzieje, ukryta jest ważna wiadomość. Taka, przed którą udawało się nam dotąd schować.
/ AGATA GRZYBOWSKA DLA „TP”

Muchty barachty

Lidia Mieścicka, Justyna Dąbrowska
LIDIA MIEŚCICKA, psychoterapeutka: Nie wolno iść przed pacjentem, tylko z nim. Obok. Wspólnie badać szlak. Nie wiedzieć lepiej, bo nigdy się nie wie lepiej,…

Kultura

Ilustracja z książki Justyny Bargielskiej „Obie”, Wydawnictwo Wolno, 2016 r. / IWONA CHMIELEWSKA / IWONA CHMIELEWSKA

Kłębek

Iwona Chmielewska, Katarzyna Kubisiowska
IWONA CHMIELEWSKA, ilustratorka i pisarka: Przed czterdziestką, kiedy pozbyłam się włosów, otworzył się w mojej głowie jakiś kanał, do którego ważne rzeczy…
Próba „Pasji wg św. Łukasza” Krzysztofa Pendereckiego w reżyserii Grzegorza Jarzyny, w Alvernia Studios. Alwernia k. Krakowa, 29 marca 2012 r. / JACEK BEDNARCZYK / PAP

Cud w czterech ścianach

Dorota Kozińska
Genialnej muzyki napisanej na Wielkanoc jest co niemiara. Genialnych wykonań – również. Szukajcie, to znajdziecie. Również w zakamarkach YouTube’a.
Paulina Przybysz, lipiec 2019 r. / SILVIA POGODA / MATERIALY PRASOWE

Przebudzenie mocy

Monika Ochędowska
Szczerość ukorzenia. Takim świadectwem dojrzałości, w rytmie żwawych bębnów wyczarowujących wiosnę, zaczyna się najnowsza płyta Pauliny Przybysz pt. „Odwilż”.
„Brązy z Beninu” wywieziona z Królestwa Beninu (XV–XIX wiek) do Anglii w 1897 r., British Museum w Londynie. / DAN KITWOOD / GETTY IMAGES / DAN KITWOOD / GETTY IMAGES

Miecz Omara

Wojciech Jagielski
Muzea Zachodu są pełne skarbów przywiezionych z Afryki, Azji czy Ameryki Południowej. Teraz, kiedy niegdysiejsi kolonizatorzy biją się w piersi, muszą…
Daisy Haggard jako Ally w serialu „Rodzice” (odc. 3) / HBO / MATERIAŁY PRASOWE

Wystarczająco dobrzy

Anita Piotrowska
„Rodzice” nie traktują rodziny jako źródła cierpień – choć znajdą się i tacy, którzy zobaczą w tym serialu skuteczny środek antykoncepcyjny.

Warto zobaczyć w TV i w sieci

/

Rozmowy o dobrym życiu

Lektor
Szukałem książki, która mogłaby dzisiaj nieść pociechę, nie będąc równocześnie ucieczką od naszego świata. No i znalazłem.

Felietony

Żarcie

Anna Dziewit-Meller
Kiedy myślę o tym, co znienawidzę najbardziej po szczęśliwym zakończeniu epidemii koronawirusa (jeśli to kiedyś w końcu nastąpi), będzie to na pewno moja…

Tęsknimy

Wojciech Bonowicz
Nauczycielka pisze do uczniów: „Zadaję Wam te zadania, ale tak naprawdę to czekam na dzień, kiedy znów spotkamy się w klasie”.

Żeby niczego nie było

Jan Klata
Panaceum na pandemię: tak zrobić, żeby niczego nie było. Panaceum należy koniecznie zaaplikować w trybie konferencji prasowej, bez możliwości zadawania pytań.

Bociany przyleciały

Stanisław Mancewicz
Kle kle, chciałoby się zawołać podczas telewizyjnej lekcji poświęconej istocie średnicy, lekcji wyświetlanej w telewizji – z naciskiem to zaznaczamy –…

Smaki

/ ADOBE STOCK

Pęd pędu

Paweł Bravo
Miałem winnicę. Nie rosła na żyznym pagórku, jak ta opiewana przez Izajasza w 5. rozdziale jego księgi, symbolizująca niewdzięczny Izrael.

Zmysły

Katarzyna Gintowt „Kwarantanna”, olej na płótnie, 2019 r. / REPR. KATARZYNA GINTOWT

Pochwała kolacji

Michał Paweł Markowski
Doprawdy, nie trzeba wam teraz seriali, telewizji ani gier planszowych. Liczy się tylko chęć domowników do rozmowy przy stole.
/ ADOBE STOCK PHOTO

W dziuplach

Marek Bieńczyk
Drobniutka przyjemność; przez sekundę zamiast Atlasa świat dźwigały wiewiórczęta. Przyszły z krainy ulotnych drobiazgów.

Dodatki w numerze Nr 15/2020

Dodatek Kantorowski: Czterdzieści razy awangarda

/ ARCHIWUM PRYWATNE

Nie deformować

Michał Kobiałka, Dariusz Kosiński
MICHAŁ KOBIAŁKA: Dziś pod słowem „Cricoteka” kryje się wieloznaczny, nomadyczny świat myśli i refleksji, który pozwala nam, widzom, wyrazić nasze wątpliwości,…
/

Wprowadzenie

Natalia Zarzecka
Rok 2020 jest dla Cricoteki szczególnie ważny – w nadchodzących miesiącach będziemy obchodzić czterdziestolecie istnienia instytucji i trzydziestą rocznicę…
/ GRZESIEK MART / CRICOTEKA

Iza Szostak

Moje relacje z Cricoteką rozpoczęły się od zaproszenia do projektu Anny Królicy, realizowanego w ramach programu kuratorskiego „Maszyna choreograficzna”.
/ GRZESIEK MART / CRICOTEKA

Joanna Zielińska

Pracowałam w Cricotece w szczególnym momencie, bo podczas powstawania jej nowej siedziby.
/ GRZESIEK MART / CRICOTEKA

Paulina Ołowska

To było otwarcie. Wystawa „Nic 2 razy” – wspaniała aranżacja i imponująca lista międzynarodowych artystów, kuratorsko przygotowana przez Joannę Zielińską.
/ BARTOSZ CYGAN / CRICOTEKA

Zorka Wollny

Jakiś czas temu zrealizowałam wraz z Anną Szwajgier performans „Koncert Kantorowski” (na zdjęciu, 2016 r.).

Ks. Adam Boniecki: „Tam, gdzie rozbiję swój namiot, jestem w domu”

/

Czekając na premierę - słowo od Producenta

/

Debet dobrego spotkania

Anita Piotrowska, Aleksandra Potoczek
ALEKSANDRA POTOCZEK, reżyserka filmu „xABo”: Ksiądz żyje w świecie skrajnie dwubiegunowym: w świecie pełnym harmidru, setek pytań, telefonów – i w świecie…
/

Fotosy z planu zdjęciowego autorstwa Grażyny Makary