Reklama

Tygodnik Powszechny TP 26/2015

Data wydania:

Numer wydania:

26

Rok wydania:

2015

Edytorial

/ Fot. Filippo Monteforte / AFP PHOTO / EAST NEWS / MONTAŻ „TP”

Na okładce tego wydania

/ fot. Grażyna Makara

Kto jest przeciw „Laudato si”

Ks. Adam Boniecki

Miarą sukcesu encykliki „Laudato si” są nie tyle pochwały, co głosy sprzeciwu.

Obraz tygodnia

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Nagroda na odsiecz debiutantom

Grzegorz Jankowicz

Komu potrzebne są nagrody literackie? Odpowiedź jest prosta: wszystkim. Pisarzom, bo wzmacniają ich pozycję. Wydawcom, bo pomagają w promocji literatury.

/ Fot. Michał Łepecki / AGENCJA GAZETA

Nowa szefowa Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej

Magdalena Sroka, obecna wiceprezydent Krakowa do spraw kultury i promocji miasta, zastąpi Agnieszkę Odorowicz na stanowisku szefa Polskiego Instytutu Sztuki…

Kultura w skrócie

16 – 22 czerwca

Afryka przed Synodem

Ks. Adam Boniecki

Słuchajcie Franciszka

„Jan Hus przez długi czas był przedmiotem sporu między chrześcijanami, natomiast dzisiaj stał się motywem dialogu” – mówił papież do grupy czeskich husytów,…

Dymisja biskupów w USA

Ks. Jacek Prusak SJ

Sąd stanu Minnesota wydał wyrok przeciwko archidiecezji St. Paul-Minneapolis za zaniedbania w sprawie byłego księdza Curtisa Wehmeyera, który wykorzystał…

/ Fot. Stephen B. Morton / AP / EAST NEWS

Kościół w skrócie

16 – 22 czerwca

Czy we Francji kościoły staną się meczetami

Rektor paryskiego Wielkiego Meczetu, Dalil Boubakeur, rzucił pomysł, żeby opuszczone przez wiernych we Francji katolickie świątynie przemienić w meczety.…

Unia zamyka granice przed migrantami

Polityka migracyjna coraz bardziej skłóca ze sobą państwa europejskie:

Rachel Dolezal w programie NBC /

Sprawa Dolezal

Kalina Błażejowska

W USA z czołówek nie schodzi historia Rachel Dolezal, szefowej oddziału antydyskryminacyjnej organizacji NAACP i wykładowczyni afrykanistyki.

/ Fot. Aris Messinis / AFP / EAST NEWS

Ateny–Unia: czas decyzji

W tych dniach rozstrzygnie się, czy grecki rząd i UE wypracują kompromis i kraj zostanie w strefie euro.

Potwory i PO

Nerwowość upadającego kartelu publicystyczno-politycznego PO przybiera formy zabawne.

/ Fot. Jacek Domiński / REPORTER

Kraj w skrócie

16 – 22 czerwca

Minister zdrowia a sprawa strajków

Gdy padło pytanie o strajk generalny, do którego przygotowują się pielęgniarki i położne, minister zdrowia dobitnie powiedział do kamery prawdę. Nie skłamał.…

Adam Bodnar, kandydat na Rzecznika Praw Obywatelskich / Fot. Paweł Supernak / PAP

Adam Bodnar: młot na niemądre posunięcia władzy

Przemysław Wilczyński

To ruch ciekawy, zaskakujący i ryzykowny zarazem.

/ Fot. Grażyna Makara

Wyższa szkoła cwaniactwa

Kamil, student warszawskiej SGH, stał się znany po tym, jak podczas egzaminu zauważył, że jedna z jego koleżanek ściąga, i zgłosił to publicznie wykładowcy.

Spotkanie ewangelizacjne "Jestem". Kraków, Nowa Huta 2015 r. Fot: Monika Łącka /Foto Gość /

Nowa Huta obudzona

Błażej Strzelczyk

„Jakie jest najważniejsze pytanie, które musisz sobie zadać, żeby pójść do ludzi? To pytanie brzmi: »Kim jest Jezus?«” – tak, podczas mszy kończącej dwudniowe…

Temat Tygodnika

/ Fot. Bogdan Krężel

Czyńcie sobie ziemię kochaną

O. Stanisław Jaromi OFMConv, Artur Sporniak

O. Stanisław Jaromi OFM CONV., ekolog: Encyklika jest pełnym nadziei przekonaniem, że mamy wszystkie argumenty – technologię, naukę, ludzką kreatywność – żeby…

Drogowskaz

Robert Cyglicki

Szacunek dla człowieka jest szacunkiem dla przyrody. Natura nie zna podziałów religijnych i politycznych. Papieska encyklika to uniwersalny język…

Magna Carta ekologii integralnej

Po raz pierwszy papież odnosi się do kwestii ekologii w ujęciu ekologii integralnej (czyli takiej, która wychodzi poza samą ochronę środowiska) w tak…

Zanieczyszczenia w rejonie Zakładów Chemicznych Police, wrzesień 2013 r. Zdjęcie powstało w ramach projektu „Toxic beauty” / Fot. Kacper Kowalski / FORUM

Ekologia w centrum Kościoła

Michał Olszewski

Nie było jeszcze kościelnego dokumentu równie mocno wskazującego na konieczność ochrony środowiska. Encyklika pokazuje jednak poważny protokół rozbieżności…

Czytania

Czytania liturgiczne

28 VI – 5 VII

/ il. Domena publiczna

Widzenia

Znaleźć Jezusa

Kard. Grzegorz Ryś

Rodzice Jezusa chodzili co roku do Jerozolimy na Święto Paschy. Gdy miał lat dwanaście, udali się tam zwyczajem świątecznym. Kiedy wracali po skończonych…

Uratować też szatana

O. Wacław Oszajca SJ

Jesteśmy nieśmiertelni – wbrew temu, co często słyszymy z ambony, na katechezie, w rozmowach na cmentarzu i w szpitalach (wszak przy łóżku chorego nie wypada…

„Nie bierz imienia Pana Boga nadaremno”

Paweł Śpiewak

Pierwsze dwa przykazania nasycają nasze myślenie świętością. Uczą: trzeba wierzyć w Boga jedynego. Idole odsunąć od siebie.

Kraj

/ Fot. Lech Muszyński / PAP

Czas na dziecko

Przemysław Wilczyński

Początek wakacji to moment rytualnego popłochu: edukacyjno-opiekuńcza machina zwalnia, wypuszczając dzieci do domów, gdzie do tej pory bywały jedynie gośćmi.…

Konwencja Platformy Obywatelskiej N/z premier Ewa Kopacz, 20.06.2015 Warszawa. Fot. Michal Dyjuk/REPORTER

Platforma w Canossie

Andrzej Brzeziecki

Ewa Kopacz podjęła rękawicę rzuconą przez PiS i Kukiza. Gra teraz o wszystko – o przyszłość swoją, partii i o przyszłość swoją w partii.

Wiceprezes PiS Beata Szydło na konwencji Prawa i Sprawiedliwości w Hali Widowiskowo-Sportowej Torwar w Warszawie. 20 czerwca 2015 r. / fot. Paweł Supernak / PAP

Tajemnice Beaty Szydło

Michał Szułdrzyński

Kandydatka PiS na premiera jest wobec Kaczyńskiego tak lojalna, jak przez lata Ewa Kopacz była lojalna wobec Tuska.

Sprzedaż jaj na targu w Jarosławiu, 2014 r. / Fot. Joanna Mrówka

Patriotyzm portfela

Agnieszka Kamińska

Zakupy coraz częściej robimy za granicą, bo tak taniej. W kraju zalegamy z podatkami o wartości 45 mld zł, a co trzecia mała firma przyznaje, że działa w…

Wiara

Józef Wesołowski jeszcze jako nuncjusz na Dominikanie. Santo Domingo, wrzesień 2011 r. / Fot. Erika Santelices / AFP / EAST NEWS

Czy Wesołowski będzie miał proces w Polsce

11 lipca w Watykanie rozpocznie się proces karny byłego nuncjusza na Dominikanie. Być może będzie on sądzony także w naszym kraju.

To, co najważniejsze

Ks. Jacek Prusak SJ

„Wielkie tematy teologii” są doskonałym wprowadzeniem do nauczania Franciszka – oraz zbliżającego się Roku Miłosierdzia.

/ Fot. Trinette Reed / GETTY IMAGES

Moja historia z zen

Ruben L.F. Habito

Jeśli teologia ma być nie tylko ćwiczeniem w budowaniu słownych konstrukcji, lecz tym, co zawiera jej tradycyjna definicja – a więc „wiarą poszukującą…

Erem kamedułów na krakowskich Bielanach / Fot. Bogdan Krężel / FORUM

Osobna droga

Małgorzata Bilska

Pustelnią może być mieszkanie w mieście, domek na odludziu, budynek kościelny. Pustelników jest coraz więcej. Ci prawdziwi unikają mediów.

Świat

Próba generalna przed wojskową defiladą z okazji Dnia Zwycięstwa. Moskwa, maj 2015 r. / Fot. Wojtek Laski / EAST NEWS

Nasz wielki błąd

Joachim Trenkner

Gdy 25 lat temu „skończyła się historia”, pewien Amerykanin powiedział: „Wszyscy zatęsknimy jeszcze za spokojnymi czasami »zimnej wojny«”. Czyżby jego słowa…

Muchtar Belmuchtar; zdjęcie z wideo rozpowszechnianego w sieci w 2013 r. / Fot. AFP / EAST NEWS // DOMENA PUBLICZNA

Jagielski: Baśń o emirze Sahary

Wojciech Jagielski

Pewnie znów przeżył. Amerykanie przyznają, że nie ma dowodów, iż zabili jednego z wodzów Terrorystycznej Międzynarodówki.

Początki Państwa Islamskiego: dżihadyści wkraczają do Mosulu, czerwiec 2014 r. / Fot. AP / EAST NEWS

Czarne flagi nad Mosulem

Choć mija już rok od chwili, gdy dżihadyści proklamowali swój „kalifat”, USA nadal nie mają tu dobrej strategii. Dobrej, czyli takiej, w której byłoby miejsce…

Szyiccy żołnierze z Haszd Szabi w mauzoleum wnuka Mahometa w Samarze, czerwiec 2015 r. / Fot. Witold Repetowicz dla „TP”

Skrwawiony Tygrys

Witold Repetowicz

Ilu ich zginęło? Może dwa, a może cztery tysiące. Mord na irackich rekrutach był największą zbrodnią wojenną dżihadystów. Dziś na odbitych terenach ekshumuje…

Irańska akrobatka Mahsa Khakbazan na co dzień uprawia parkour – pokonywanie miejskich przeszkód – z grupą podobnych jej kobiet z Teheranu, 2014 r. / Fot.Behrouz Mehri / AFP / EAST NEWS

Irańska tragikomedia pomyłek

Krzysztof Strachota

W przeddzień otwarcia na świat jawi się on jako sezam Ali Baby: wielki rynek łaknący towarów, dar dla gospodarki Zachodu. Ale czy to się uda? Czy Zachód…

Historia

AK kontra UPA

Podróżując wzdłuż granicy polsko-ukraińskiej w jej środkowym odcinku – przez wschodnie gminy powiatów Hrubieszów, Tomaszów i Lubaczów – czasem można się poczuć…

„1939–1945. Pamiętamy – zwyciężamy”, tak brzmiało w tym roku główne hasło ukraińskich obchodów 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej. Widoczny w tle Pomnik Matki Ojczyzny udekorowano papierowymi makami. Kijów, maj 2015 r. / Fot. Anatolii Stepanov / AFP / EAST NEWS

Flandryjskie maki na polach Donbasu

Tadeusz A. Olszański

II wojna światowa zamiast wojny ojczyźnianej, czerwone maki zamiast rosyjskich wstążek świętego Jerzego: emancypując się od Kremla, Ukraina buduje dziś nową…

Nauka

/ Fot. GETTY IMAGES

Iluzoryczny jak wolna wola

Często popadamy w iluzję kontroli nad zdarzeniami lub własnym zachowaniem. Czy to znaczy, że wolna wola jest tylko złudzeniem?

Kultura

Przyjacielski wielogłos

Księga jubileuszowa? Tak, pretekstem do jej ułożenia były 70. urodziny poety. Trafniej jednak nazwać ją „księgą przyjaciół”, bo to wielogłos ludzi, dla których…

Warto zobaczyć w TV

27 VI – 3 VII

Kadr z filmu „Manglehorn” / Fot. MATERIAŁY PRASOWE

Mała autodestrukcja

Anita Piotrowska

Film Davida Gordona Greena to hipnotyczny seans, prowadzony przez Ala Pacino.

Od 1945 r., Polska i Czechosłowacja prowadziły spór graniczny o Ziemię Kłodzką, także poprzez demonstracje i msze polowe. Klęczą przedstawiciele władz, m.in. gen. Stanisław Popławski (trzeci z lewej), obok wiceprezydent KRN St. Grabski, 5 maja 1946 r. / Fot. PAP

Rok ów

Jeden temat, dwóch autorów i dwie książki. Czytane razem – dają lekturę idealną.

Chór Polin – występ podczas otwarcia Muzeum Historii Żydów Polskich, Warszawa, październik 2014 r. / Fot. Magda Starowieyska

Inne muzeum

Beata Chomątowska

Cel: zamiast prowadzić przez muzealne sale, zachęcić do interakcji. Sprawić, by odbiorca współtworzył program placówki. Stworzyć więzi wykraczające poza…

Kraków

Nasz pasaż

Od lewej: Paweł Kowalewski, Katarzyna Wydra, Janusz Makuch, Kornelia Binicewicz, Robert Gądek / Fot. Michał Ramus

Ekipa Makucha

Karolina Przewrocka-Aderet

Poznajcie piątkę gojów, którzy tworzą festiwal kultury żydowskiej. Jeden z najlepszych na świecie.

Felietony

Dziwne znaki

Stanisław Mancewicz

Wiadomości są takie, że papież włączył się w akcję dekarbonizacji naszego kraju, a Jarosław Kaczyński nie chce być premierem.

Wolny rynek (muzyka Leszka Balcerowicza)

Tak się złożyło, że zbliża się lato, co kieruje myśli szerokich grup rodaków w wieku poborowym ku wypoczynkowi, czynnemu wypoczynkowi w piątkową bądź sobotnią…

Chwila pełna napięcia

Wojciech Bonowicz

Stanął przede mną człowiek i zadał mi pytanie. Nie wiem, skąd przyszedł, i nie wiem, dokąd zmierza. Teraz oczekuje odpowiedzi.

Jak to w Polsce

Mój drogi Piołunie, kocham naszą nadwiślańską krainę! Zaprawdę trudno sobie wyobrazić cudowniejsze miejsce na tym łez padole.

Fot. Grażyna Makara /

Czołgista

Kapitan ma oczy wywalone na wierzch, jak u bestii. Spocony, zapięty w kamizelkę kuloodporną, idzie szybko w kierunku pozycji. Czasami podbiega kilka metrów…

Smaki

/ Fot. Wojciech Szatan dla „TP”

Bona – reaktywacja

Chodzą po plotkarskim Rzymie opowieści, że papież nie słucha dietetyków i zajada argentyński deser dulce de leche, który jest swego rodzaju krówką.

Dodatki w numerze TP 26/2015

VIII Konferencja Krakowska (dodatek pokonferencyjny)

Prof. Aleksander Noworól / Fot. Kamila Zarembska

Nowe terytoria zarządzania

Aleksander Noworól

Miejskie obszary funkcjonalne wykraczają poza ramy wyznaczone przez podział administracyjny. Ich granice są płynne. Dlatego potrzebny jest dla nich nowy…

Prof. Tomasz Parteka / Fot. Kamila Zarembska

O mądrych miastach

Zawrotną karierę robi ostatnio określenie smart. Rozszyfrowanie tego pojęcia jest ważne, bo toniemy w morzu nieporozumień.

Andrzej Zdebski / Fot. Kamila Zarembska

Przedsiębiorcza samorządność

Andrzej Zdebski

W procesie reformowania państwa rządzącym umknęła kwestia samorządu gospodarczego. Tymczasem w międzywojniu miał on swoje umocowanie w obydwu konstytucjach: z…

Prof. Grzegorz Kołodko / Fot. Kamila Zarembska

Nowy pragmatyczny świat

Grzegorz Kołodko

Jeśli mówimy o przyszłości, to musimy zastanowić się nad jej horyzontem – czy jest nim jedna kadencja, czy pokolenie?

Ksenia Naranowich / Fot. Kamila Zarembska

Kłody pod imigranckie nogi

Ksenia Naranowich

Coraz więcej cudzoziemców chce przyjeżdżać do Polski, tu się osiedlać, tu kształcić dzieci i zaciągać kredyty. Małopolska przyciąga specjalistów, sprowadziło…

VIII Konferencja Krakowska – Świat współpracy – Świat konfrontacji / Fot. Kamila Zarembska

Migracyjne wyzwania przed Polską

Maciej Duszczyk

Nowa ustawa o cudzoziemcach z 2013 roku dała początek myśleniu o imigracji w kategoriach interesu państwa, jednak zaprzeczeniem tego są ostatnie wydarzenia i…

Paweł Kowal / Fot. Kamila Zarembska

Eksperci na start

Temat imigracji w Polsce nie został jeszcze upolityczniony. Partie polityczne nie dostrzegają jego wagi i nie wprowadzają go do dyskusji.

Jan Krzysztof Bielecki / Fot. Kamila Zarembska

Złe strony rozdrobnienia

Jan Krzysztof Bielecki

O konsolidacji w przypadku samorządu terytorialnego nie mówi się często, gdyż uważana jest za zamach na niezależność samorządów lokalnych.

Prof. Piotr Kłodkowski / Fot. Kamila Zarembska

Kierunek: Azja

Piotr Kłodkowski

Ciężar światowej polityki przesuwa się ku Azji. W Polsce jeszcze nie zauważono tej potrzeby, ale wiele europejskich krajów likwiduje placówki dyplomatyczne…

VIII Konferencja Krakowska – Świat współpracy – Świat konfrontacji / Fot. Kamila Zarembska

W obliczu zagrożeń

Włodzimierz Cimoszewicz

Fundamenty polskiej polityki zagranicznej nie wymagają zmian. Wymaga ich sposób jej uprawiania. Musimy być skuteczni w zabieganiu o swoje interesy.

VIII Konferencja Krakowska – Świat współpracy – Świat konfrontacji / Fot. Kamila Zarembska

Fakty, a nie złudzenia

Krzysztof Szczerski

Polska polityka zagraniczna musi spełniać dwa warunki konieczne. Po pierwsze, strategiczne myślenie. Trzeba przezwyciężyć zagubienie i niepewność, jak się…

Roman Kuźniar / Fot. Kamila Zarembska

Recepty na europejski uwiąd

Roman Kuźniar, Katarzyna Tracz

/ Fot. Kamila Zarembska

Niepewność stwarza szanse

Celem Konferencji Krakowskich jest spotkanie intelektualistów, którzy debatują o wyzwaniach współczesnego świata.

VIII Konferencja Krakowska – Świat współpracy – Świat konfrontacji / Fot. Kamila Zarembska

Świat współpracy – Świat konfrontacji

Katarzyna Tracz

Skończył się świat, jaki znamy: bezpieczny świat klarownych sojuszy i jasnych zasad rządzących polityką międzynarodową. Neoliberalne podejście do gospodarki…

Makom. Esencja miejsca

Cergy-Pontoise, Francja, 1980 / Fot. Lionel Pages // MCK

MAKOM. Esencja miejsca

Wystawa w Galerii Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie

/ Fot. NIITSU PHOTO CO. LTD / MCK

Droga do Ukrytego Ogrodu

Pustka, światło słoneczne, wiatr, woda, lód, dźwięk, trawa, drzewa, biały beton, szkło, mosiądz, płatki złota, mikrofony, głośniki. Ogród Rzeźby w Parku Sztuki…

Przestrzenie słowa

Agnieszka Sabor

Prace Daniego Karavana miewają charakter egzorcyzmu. Przywracając pamięć konkretnemu miejscu, paradoksalnie oczyszczają je, uwalniają od ciężaru przeszłości.…

/ Fot. Studio Dani Karavan / MCK

Bereszit

Światło słoneczne, drzewo wiśniowe, stal corten, szkło, tekst Skansen Kirishima, prefektura Kagoshima, Japonia, 1998–2000.

/ Fot. Jaume Blassi / MCK

Pasaże – w hołdzie Walterowi Benjaminowi

Stal corten, szkło, drut, drzewo oliwne, drzewa cyprysowe, skały, woda, wiry, fale, wiatr, tekst Portbou, Hiszpania, 1990–1994.

Pamięć, przyroda, pustka

Monika Rydiger, Agnieszka Sabor

Monika Rydiger, kurator: Te prace jednocześnie chłonie się wszelkimi zmysłami: wzrokiem, słuchem, dotykiem, węchem.

Brygada Negew to jedna z najważniejszych wojskowych formacji żydowskich w wojnie 1948 r. / Fot. David Rubinger / MCK

Pomnik Brygady Negew

Wiatr, światło słoneczne, woda, szary beton Beer Szewa, Izrael, 1963–1968.

/ Fot. Studio Dani Karavan / MCK

Environment dla Pokoju

Biały i czarny beton, drewno, szkło, pleksiglas, drzewa oliwne, trawa, woda, organy wiatrowe, projekcja wideo, laser argonowy Forte di Belvedere, Florencja,…

/ Fot. Marko Priske / MCK

Pomnik Pomordowanych Sinti i Romów Europy, Ofiar Narodowego Socjalizmu

Woda, trawa, kwiat, drzewa, granit, żeliwo, szkło, tekst, dźwięk elektroniczny, Berlin, Niemcy, 1992–2012.

/ Fot. Studio Dani Karavan // MCK

Kikar Lewana (Biały Plac)

Wiatr, światło słoneczne, woda, trawa, drzewo oliwne, szkło, biały beton Park Edith Wolfson, Tel Awiw, Izrael, 1977–1988.

Kąpiel w kamieniu

W Jerozolimie mieszka duchowość. Dani Karavan wprowadził ją również do Tel Awiwu.

Izraelczyk w Galicji

Wystawa w Międzynarodowym Centrum Kultury – poświęcona twórczości Daniego Karavana – to polski „debiut” jednego z największych współczesnych artystów…