Reklama

Tygodnik Powszechny TP 50/2012

Data wydania:

Numer wydania:

50

Rok wydania:

2012

Edytorial

Turowicz na nasz czas

Ks. Adam Boniecki

Nawet dla tych, którzy znali Jerzego Turowicza, jego „Rok” (stulecie urodzin i związane z nim publikacje) pozwalają Naczelnego „Tygodnika” odkryć na nowo.

Komentarze

więcej: www.tygodnik.com.pl/wichajster /

Wichajster

Marcin Wicha „Wichajster”

Ustawa do śmieci

Michał Olszewski

To ewenement na skalę światową, by premier frontalnie krytykował ustawę, której powstanie tak mocno wspierał.

Prawdziwy problem z „Pokłosiem”

Katarzyna Kubisiowska

Dla jednych dobro narodowe, dla innych kozioł ofiarny. Strony polityczne próbują ubić na „Pokłosiu” Władysława Pasikowskiego swój interes: prawa grzmi, że…

Wielkie słowa i unik

Wojciech Pięciak

Izraelska reakcja na rezolucję ONZ o uznaniu palestyńskiego państwa przypomina zachowanie dziecka: „na złość babci odmrożę sobie uszy”.

Temat Tygodnika

Urzędnik z iskrą Bożą

Anna Nakielska-Kowalska

Anna Nakielska-Kowalska, polonistka: Czy lektura „Pana Tadeusza” pozwala zrozumieć dzisiejszą emigrację? Być może tłumaczy sytuację psychologiczną, buduje…

Spektakl „PoBOYowisko w Krakowie”. Teatr Nieco Mniejszych Form z gimnazjum im. Aleksandrowicza w Krakowie pod kierunkiem polonistki Agnieszki Rzepki-Basty, 2012 r. / Fot. Archiwum Teatru

Już nigdy nie będzie takiego przedmiotu...

Witold Bobiński

Przyczyną kolosalnej polskiej zapaści i odmowy czytania jest schematyczna obróbka dzieł literackich w szkole. Czas na Kulturę 2.0!

Czytania

CZYTANIA LITURGICZNE

Hiob i Kohelet

Paweł Śpiewak

Obie Księgi są o tyle wyjątkowe w Tanach (Biblii hebrajskiej), że nie ma w nich odniesienia do historii ludu wybranego i do samej Tory.

Tu i teraz, i nigdzie indziej!

O. Wacław Oszajca SJ

Było to w piętnastym roku rządów Tyberiusza Cezara. Gdy Poncjusz Piłat był namiestnikiem Judei, Herod tetrarchą Galilei, brat jego Filip tetrarchą Iturei i…

Jezusowe przykazanie

Kard. Grzegorz Ryś

Na Ostatniej Wieczerzy Jezus daje nam „swoje przykazanie” miłości: „To jest moje przykazanie (...). To wam przykazuję, abyście się wzajemnie miłowali” (J 15,…

Kraj

Gimnazjum w Trąbkach Wielkich / Fot. Agnieszka Tarnowska-Choduń

Z ust do ust

Ludzie myślą: zwolnił się i uciekł. Dziewczyna męczennica, a on teraz dopiero ponosi karę.

/ Fot. Michał Kość / AGENCJA WSCHÓD / REPORTER

Serca nam stwardniały

Irena Lipowicz, Michał Olszewski

Jeżeli 20 kilometrów od Auschwitz prokuratura potrzebuje ekspertyzy, która wytłumaczy, co oznacza gest ,,heil Hitler”, to wystawia sobie fatalne świadectwo.…

Ruch w słowach

Michał Olszewski

Historia Brunona K. i wypowiedzi Grzegorza Brauna uruchomiły lawinę. Czy odpowiedzią na nienawiść powinno być jednak zaostrzenie prawa?

/ Rys. Marcin Bondarowicz

Prawdy za rogiem

Przemysław Wilczyński

Co bardziej szkodzi reputacji polskiej nauki: profesorowie głoszący niesprawdzone teorie o katastrofie smoleńskiej czy milczenie pozostałej części środowiska?

OBRAZ TYGODNIA

27 listopada – 3 grudnia 2012

Wiara

KRONIKA

28 listopada – 4 grudnia

Tischner filozof

Sypiący anegdotami ksiądz, mądry komentator, znakomity publicysta, góralski kaznodzieja, zawsze w koloratce – taki Tischner żyje w naszej zbiorowej pamięci.…

Mus to mus

Mój drogi Piołunie, niedawno jeden z polityków oświadczył: „Muszę być chamem”. W przeciwnym razie – jak wyjaśnił – straciłby poparcie.

Pismo na portal zamienię...

Najstarszy polski miesięcznik, „Przegląd Powszechny” właśnie przestał istnieć. Ale katolickie portale przejmują zadania prasy.

Obóz dla uchodźców – ofiar walk we wschodnim Kongo. Mugunga niedaleko Gomy, 2 grudnia 2012 r. / Fot. Phil Moore / AFP / EAST NEWS

Tańczący ślepiec

Ks. Stanisław Stawicki SAC

Polscy misjonarze znaleźli się w centrum kolejnej wojny. Tym razem we wschodnim Kongo, gdzie oddziały rebeliantów z Ruchu 23 Marca (M23), walczące z siłami…

Obecność

O. Maksymilian Nawara OSB

Ukradkiem podchodzę z tyłu. Próbuję trochę dłużej zatrzymać się w cichym kościele. Dotykam delikatnie. To mój przebłysk wiary.

Świat

Protest przeciwko prezydentowi Mursiemu; plac Tahrir, Kair, 27 listopada 2012 r. / Fot. Maciej Tumulec

Tahrir znów przemówił

Historia spłatała Egipcjanom okrutnego figla: choć dyktatury Mubaraka nie obalili islamiści, to oni przejmują właśnie pełnię władzy w kraju. Czy demokratyczny…

Państwo ze skrawków

Palestyna uzyskała status państwa-obserwatora ONZ – ponad 60 lat od faktycznego podzielenia tego kawałka ziemi między Żydów i Arabów oraz od powstania państwa…

Stan oblężenia

Aleksandra Kłosińska

Przywykliśmy, że pojęcie „konfliktu cywilizacji” odnosi się do Zachodu i islamu. Tymczasem właśnie rodzi się kolejne „zderzenie”: Azji buddyjskiej z Azją…

Made in Germany

Joachim Trenkner, WP

Dziś, w dobie kryzysu, jeszcze bardziej niż kiedyś Niemcy uchodzą za wiodące mocarstwo przemysłowe. Ale nie zawsze tak było. Oto krótka lekcja z przeszłości, z…

Kultura

ZOBACZYĆ WARTO

8 – 14 grudnia

Ben Affleck w „Operacji Argo” / Fot. Materiały Prasowe

Hollywood w Teheranie

Anita Piotrowska

Polityczny thriller o czasach rewolucji islamskiej ukazuje nam także niezwykłą siłę amerykańskiego kina.

W SKRÓCIE

Rzeźba Maurizio Cattelana z 2007 r. / Fot. Markus Tretter / ARCHIWUM MAURIZIO CATTELANA

Amen?

Agnieszka Sabor

Warszawska wystawa Cattelana dowodzi, że włoski artysta, który swego czasu przedstawił upadającego papieża, z łatwością znalazłby temat do rozmowy z bohaterem…

Piękna galeria

Łukasz Maciejewski: AKTORKI. SPOTKANIA – tytuł bardzo trafny, bo nie są to wywiady, choć oparte zostały na wielogodzinnych rozmowach.

/ Fot. Jacek Domiński / REPORTER

Don Kichot ponowoczesny

Radosław Kobierski

„To nie jest dziennik” to przede wszystkim pełna troski refleksja nad kondycją człowieka na progu XXI wieku. Czasu żegnania się z wolnością.

Felietony

Co po powstaniu?

Stanisław Mancewicz

Z przykrością należy stwierdzić, że analitycy obecni dziś na rynku prasowym i telewizyjnym opowiadają nam teraźniejszość w sposób nieinteresujący.

/ il. Andrzej Dudziński

DRUGI DZIENNIK PILCHA

Małżeństwo jest grobem cielesnej namiętności, seks w małżeństwie prędzej czy później gaśnie i przez to do kłusowania skłania, na nie do zniesienia próby…

Tu zaszła zmiana

W poniedziałek, 26 listopada, zakupiłem nowy numer tygodnika „Uważam Rze”.

Pożegnanie

Tren w pustym domu

Wojciech Bonowicz

Kiedy w 1999 r. Jacek Woźniakowski odpowiadał na ankietę „Rzeczpospolitej” dotyczącą „Kanonu lektur na koniec wieku”, wymienił przede wszystkim pisarzy i…

Jacek Woźniakowski, Kraków, 13 stycznia 1996 r. / Fot. Bogdan Krężel

Na mostku kapitańskim

Tomasz Fiałkowski

Kręcone żelazne schodki były jedyną drogą, którą można było tam się dostać. Niewielki i niewysoki pokój przypominał trochę latarnię morską, a trochę mostek…

Warto być przyzwoitym

Ks. Adam Boniecki

Chorował na tyle długo, że dla wielu był po prostu nieobecny. Ale nie dla tych, którzy go odwiedzali. Nie tak dawno, choć przykuty do fotela i mówiący z…

Tygodnik Czytelników

LEKCJE CZYTANIA

5 grudnia o godz. 9.00 – Wojciech Bonowicz omawia tom Wisławy Szymborskiej „Koniec i początek” w Zespole Szkół nr 2 w Ostrzeszowie (Krańcowa 7).

/ Fot. Grażyna Makara

Rekolekcje z ks. Adamem Bonieckim

Warszawa, 16–19 grudnia. Rekolekcje Adwentowe w Parafii Matki Bożej Królowej Polski ul. Gdańska 6a

Kluby Tygodnika

Zaproszenie na spotkania

Życie i szacunek

Mogę zarabiać jeszcze mniej

„Karate po polsku”

Tekst Michała Olszewskiego wywołał falę komentarzy na naszym profilu FB. Czy naprawdę rację bytu w Polsce ma wyłącznie ten, kto mówi i myśli radykalnie? Czy…

Konkurs dla Czytelników

Augustin Eugène Scribe swoją powieść, na podstawie której powstało libretto do opery „Bal maskowy”, oparł na fakcie historycznym. Co wydarzyło się na balu…

Festiwal Actus Humanus w „Tygodniku Powszechnym”

Gdańsk po raz drugi zaprasza na festiwal muzyki dawnej Actus Humanus, który odbędzie się w dniach 11–16 grudnia.

Nastrój się na święta!

Już 19 grudnia podwójne wydanie „Tygodnika Powszechnego” na Święta Bożego Narodzenia

/ Fot. Hanna Rudzińska

Dziecko znaczy człowiek

Za tydzień: Janusz Korczak w ostatnim tegorocznym magazynie literackim

Na misji w Essiengbot, Kamerun 2004 r. / Fot. Ks. Andrzej Tokarczyk MIC

Dookoła świata

Nowa książka ks. Adama Bonieckiego ze zdjęciami autora

Dodatki w numerze TP 50/2012

Apetyt na Polskę

Browar Piwna w Gdańsku: właściciel Tomasz Rzepnicki i piwowar Wojciech Piasecki-Wieliczko / Fot. Łukasz Głowala

Fakty i mity piwnej elity

Marek Maskiewicz, Wojciech Piasecki-Wieliczko, Tomasz Rzepnicki

Wojciech Piasecki-Wieliczko, piwowar, i Tomasz Rzepnicki, właściciel minibrowaru „Browar Piwna” w Gdańsku: Degustacja piwa tym się różni od winnej – prócz…

/ Fot. zmyslywkuchni.blogspot.com

Gulasz na jasnym piwie

Karolina Grochalska

Przepis nadesłała Karolina Grochalska, autorka blogu zmyslywkuchni.blogspot.co.uk

/ il. Marcin Bondarowicz

Zupa piwna

Wojciech Nowicki

Żywność coraz chętniej bierzemy we własne ręce albo powierzamy producentom, którym wierzymy naprawdę. Chleb – coraz częściej pieczony w domu. Wino – bio.…

After Schulz

Festiwal „After Schulz”

10-12 grudnia 2012

Sierpień w grudniu

Marek Bieńczyk

Czytam Schulza i od razu, w jednym rzucie pseudo-Schulza, to jest mój problem. Jakby te stronice zostały napisane przez pisarza i od razu przez jego epigona…

Rysunek Brunona Schulza pochodzi ze sztambucha Aliny z Chwistków Dawidowiczowej (1918–2007). / Fot. Archiwum rodzinne

Głos Schulza

Grzegorz Jankowicz, Madeline G. Levine

Madeline G. Levine: Z oczywistych (a może nie tak oczywistych) powodów opowieści Brunona Schulza mieszczą się w górnych rejonach translatorskich niemożliwości…

Projekt Szpilki

Anna Kaszuba-Dębska

Drohobycz / Kraków / Warszawa / Lublin / Chicago / Tajpei / Moskwa

Przekład niemożliwy

Magdalena Tulli

Schulz? Czytałam, ale bardzo dawno i nie wracałam. Nie żebym zapomniała, pamiętam bardzo dobrze. Ale jestem pewna, że teraz bym przeczytała inaczej.

/ Fot. Marysia Markowska

Schulz: dom i świat

Michał Paweł Markowski

Taki Schulz patrzy na nas z większości zachowanych fotografii: skulony w sobie, zapadnięty, ukryty... W jego oczach lśni pożądanie całego świata.

Okładka dodatku /

Wstęp

Grzegorz Jankowicz

Fundacja Tygodnika Powszechnego i The Hejna Chair in Polish Language and Literature na University of Illinois w Chicago po raz drugi organizują wspólnie…

Turowicz na nowy wiek

/ Fot. Anna Beata Bohdziewicz

Zaproszenie

Obchody 100-lecia urodzin Jerzego Turowicza

Baryton liryczny

Grzegorz Turnau

Jerzy Turowicz był ciotecznym bratem mojego Dziadka, Stefana Turnaua.

Z Krzysztofem Kozłowskim w latach 80. / Fot. Stanisław Markowski

Wiślna 12

Pierwszy numer był najpewniej planowany w kiszkowatym pokoju w siedzibie kurii przy Franciszkańskiej. A może w pierwszym mieszkaniu Turowiczów po wyprowadzce z…

Jerzy Turowicz z Hillary Clinton, ambasadorem USA Nicolasem Reyem i Czesławem Miłoszem na Wawelu, 2 lipca 1996 r. / Fot. Archiwum Jerzego Turowicza

Przy wspólnym stole

Angażując się w życie publiczne – czy to w PRL, czy w III RP – dawał wyraz przekonaniu, że w każdych okolicznościach można zrobić coś pożytecznego. Był…

Duchowa wolność

Tadeusz Mazowiecki

Nikt, kto będzie pisał o kulturze polskiej lat powojennych i późniejszych, aż do czasu wolnej Polski, nie przejdzie obojętnie obok nazwiska Jerzego Turowicza.

Z zięciem, aktorem i reżyserem Jerzym Jogałłą podczas rozmowy z Janem Pawłem II, Rzym, czerwiec 1980 r. Po lewej Otto Erich Kress, producent wyreżyserowanego przez Jogałłę filmu „Missa Cracoviensis”. / Fot. Arturo Mari / Archiwum Jerzego Turowicza

Dobro i zło w Kościele

List Jana Pawła II, który Jerzy Turowicz otrzymał w kwietniu 1995 r. z okazji 50-lecia założenia „TP”, początkowo odebrano w redakcji jako wyróżnienie.

Podczas pierwszego wyjazdu do Rzymu – na kongres Pax Romana, wiosna 1957 r. / Fot. Archiwum Jerzego Turowicza / Jacek Woźniakowski

Świat jest taki ciekawy

Drobiazgowo prowadzone przez Redaktora zapiski pokazują, jak ważną częścią jego mikrokosmosu była kultura i jak wiele energii miał w sobie, by smakować świat.

Na placu św. Piotra. W ręku „Il Messagero” / Fot. Ks. Mieczysław Maliński / Archiwum Jerzego Turowicza

Co się dzieje w Kościele

To nieprzypadkowe zrządzenie losu, że dzień po zamknięciu Soboru Turowicz pierwszy i jedyny raz w życiu spotyka się z jednym ze swoich mistrzów – Maritainem.

Jerzy Turowicz / Fot. Zofia Rydet

Turowicz i troska o świat

Kard. Grzegorz Ryś

Niektórzy mówią, że czas jest niedobry dla Kościoła. Że wiara i Kościół są z wielu stron atakowane. Co by napisał Pan Jerzy? - pytał bp Grzegorz Ryś w kazaniu…

Ludzie z naszej ojczyzny

19 kwietnia 1943 r. Jerzy Turowicz obserwuje z okien pociągu, którym wracał z Warszawy do Krakowa, krążące nad miastem samoloty. Zmierzając na dworzec, słyszy…

Po co znowu wojna?

„Głos Narodu” – chadecki dziennik ukazujący się w Krakowie od 1893 r. był miejscem pierwszej pracy 26-letniego wówczas Turowicza.

W mieszkaniu przy ul. Lenartowicza, lata 80. / Fot. Archiwum Jerzego Turowicza

Wieczna i wielka

Wiarę we Francję wyznawał całe życie. To tam było centrum jego duchowego świata.

Anna Gąsiorowska i Jerzy Turowicz; druga połowa lat 30. / Fot. Archiwum Jerzego Turowicza

Oblicza miłości

Poznali się – co Jerzy Turowicz odnotowuje w kalendarzu – 20 października 1935 r. w małym kościele św. Wojciecha na krakowskim Rynku.

Koniec lat 20. / Fot. Archiwum Jerzego Turowicza

Bardziej być, niż mieć

„Kryzysu nie ma. Jest tylko katastrofa” – oznajmia czytelnikom w listopadzie 1932 r. publicysta wydawanego we Lwowie biuletynu Stowarzyszenia Katolickiej…

Okladka dodatku "Turowicz na nowy wiek" / Fot. Grzegorz Kozakiewicz

TUROWICZ NA NOWY WIEK

Bez niego niczego by nie było. Nie trzymaliby Państwo w ręku tego numeru „Tygodnika” i nie byłoby legendy pisma.

Dobrze mieć sąsiada: Litwa

Popiersie Michaela Zilinskasa, litewskiego działacza społecznego / Fot. Tomasz Wiech

Wrzątek i olśnienie

Alfredas Bumblauskas, Piotr Kępiński

Alfredas Bumblauskas, historyk: Polską nadal rządzą trumny Piłsudskiego i Dmowskiego. Litwą zaś trumna Antanasa Smetony. Dlatego bakteria nacjonalistyczna…

Młodzi Litwini marzą o międzynarodowej karierze / Fot. Dzięki uprzejmości: GB Agency, Paryż, oraz Galerie Barbara Weiss, Berlin

Przygody z pamięcią

Piotr Kosiewski

Słoneczny dzień, tłum w parku obserwuje, jak dźwig zaczyna podnosić fragmenty wielkiego posągu: to wileński pomnik Lenina. Widzimy krok po kroku jego...…

Vilkynie nad Niemnem, przeprawa promowa / Fot. Grażyna Makara

Stary, złożony świat

W pewnej litewskiej wsi, niedaleko Trok, przez lata stały obok siebie dwie szkoły – polska i litewska. Tradycją przerw były bitwy pomiędzy uczniami. Przez…

Centrum handlowe w Wilnie / Fot. Nick Hannes / REPORTERS / REPORTER

Gdzie leży Litwa

Andrzej Brzeziecki

Przystępując do NATO i UE, Litwa znalazła się wśród krajów Europy Środkowej. Polacy i Litwini weszli do formalnego sojuszu zarówno politycznego, ekonomicznego…

Kowno, 2009 r. / Fot. Tomasz Wiech

Nowe rozmówki polsko-litewskie

Piotr Kępiński

Nie promujemy na Litwie nowoczesnej i smacznej Polski, chociaż ona częściowo już tam jest.

Na pograniczu

Grzegorz Nurek, Krzysztof Czyżewski

Krzysztof Czyżewski, twórca Ośrodka Pogranicze w Sejnach: Kiedy w relacjach sąsiedzkich zaczyna brakować codziennych, praktycznych działań, tworzących…

Na okładce dodatku: tradycyjne litewskie wiatrowskazy / Fot. Walter Bibikow / CORBIS

Litwa

Małgorzata Nocuń, Andrzej Brzeziecki

Czy to jeszcze przyjaźń?