Tygodnik Powszechny Nr 38/2020

Data wydania:
Numer wydania:
38
Rok wydania:
2020

Edytorial

/ GRAŻYNA MAKARA

Pytania Hanny K.

Ks. Adam Boniecki
W tym numerze – Hanna Krall! Piszę o tym, bo nie jest ona szczodra w udzielaniu wywiadów.

Obraz tygodnia

Akcja billboardowa stowarzyszenia Roty Niepodległości, 11 września 2020, Warszawa. Fot. Piotr Molecki/East News /

Biblia jako kamień do rzucania

Piotr Sikora
Na ulicach Warszawy zawisły bill­boardy z cytatami biblijnymi, które – w zamyśle zleceniodawców, Roty Niepodległości – mają przeciwstawić się „nachalnej…
Powierzchnia Wenus sfotografowana z lądownika Wenera / / fot. Donald Mitchell / Mental Landscape LLC

Krowy na Wenus

Łukasz Lamża
Astronomowie zaobserwowali w chmurach Wenus związek chemiczny, który może być prawdopodobnym śladem życia na tej najbliższej nam planecie. Czyżby?
STRINGER / ANADOLU AGENCY / GETTY IMAGES /

Putin za plecami Łukaszenki

Wojciech Konończuk
Choć represje wciąż rosną, białoruski reżim nie jest w stanie wygasić masowych protestów społecznych.
/ ANGELOS TZORTZINIS / AFP / EAST NEWS

Moria spłonęła, lecz działa nadal

Marcin Żyła
Obóz imigrantów na Lesbos niemal w całości spłonął, być może podpalony przez mieszkańców. Tydzień po wielkim ogniu tysiące ludzi wciąż śpi pod gołym niebem.
/ J. KOEHLER / EAST NEWS

Nord Stream skażony nowiczokiem

Łukasz Grajewski
Otrucie rosyjskiego opozycjonisty Aleksieja Nawalnego wstrząsnęło fundamentami niemieckiej polityki zagranicznej.

Kto ma kierować na testy

Maciej Müller

Z frontu walki z pandemią

Bartosz Kabała
/ OMAR AL-HALABI

Człowieczeństwo

KPA

Pogotowie nadopiekuńcze

Przemysław Wilczyński
Rekord to sześć lat – jedna trzecia dzieciństwa. Tyle przebywał najdłużej podopieczny w pogotowiu opiekuńczym.

PiS upaństwowi szpitale. Na początek?

Małgorzata Solecka

Kraj w skrócie

7 – 13 września
/ ARCHIDIECEZJA ŁÓDZKA

Życie w pustelni

MaM
/ TEMPLARIOGGI.IT

Rycerze z czerwonymi krzyżami

Maciej Müller
Katoliccy Templariusze Włoch w uroczystej procesji weszli 12 września na teren Watykanu.

Kościół w skrócie

7 – 13 września

Regulamin Oscarów: ustawianie wahadła

Anita Piotrowska
Oto idealny film oscarowy: perypetie czarnoskórej kobiety, najlepiej lesbijki i na wózku inwalidzkim – tak właśnie, prześmiewczo i histerycznie, zareagował…
/ ALL CANADA PHOTOS / ALAMY / BEW

Rzadka adaptacja

ŁK

Ochrona przyrody ma sens

Michał Świątek

Kultura w skrócie

7 – 13 września
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

Coroczny Marsz Pamięci – w rocznicę początku akcji likwidacyjnej warszawskiego getta. Wstążki Pamięci pod siedzibą Żydowskiego Instytutu Historycznego z imionami zamordowanych, 22 lipca 2018 r. / GRZEGORZ KRZYŻEWSKI / REPORTER

Świat pozwala

Hanna Krall, Anna Goc
Hanna Krall, reporterka: Pomysł, że istnieje tylko dobro, jest szkodliwy, nie przygotowuje na spotkanie ze złem. A ludzie powinni być przygotowani.

Czytania

Fot. Grażyna Makara dla „TP"

Sodoma

Paweł Śpiewak
Sodoma z egoizmu i żądzy zaspokojenia instynktów uczyniła prawo. Dlatego miasto musiało zostać zniszczone.

Sprawiedliwa niesprawiedliwość

O. Wacław Oszajca SJ
Papież Franciszek poprosił o zaprzestanie używania religii w celu budzenia nienawiści, przemocy, ekstremizmu i ślepego fanatyzmu. I rozpętała się burza.

Wiedza, ale jaka?

Kard. Grzegorz Ryś
„Wiedza unosi pychą, miłość zaś buduje”. Liturgia przyniosła nam ostatnio to zdanie św. Pawła z Pierwszego Listu do Koryntian (1 Kor 8, 1).

Widzenia

Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

20 – 27 września

Kraj

Jeden z punktów „piątki dla zwierząt” przewiduje zakaz trzymania psów na uwięzi w sposób stały / Fot. ANDRZEJ SIDOR / FORUM /

Granice współczucia

Andrzej Stankiewicz
Jeśli Jarosław Kaczyński mówi, że rusza na ratunek zwierzętom, to znaczy, że mówi. W przeszłości zawsze przegrywał z ojcem Rydzykiem, patriarchą branży mięsno-…
Prostest antyszczepionkowców przeciwko obostrzeniom związanym z pandemią ­COVID-19,Warszawa, 6 czerwca 2020 r. / KRYSTIAN DOBUSZYŃSKI / POLSKA PRESS / GALLO IMAGES

Covid, czyli racja stanu

Małgorzata Kossowska, Jarosław Górniak, Krzysztof Story
Małgorzata Kossowska, Jarosław Górniak: Nie wiemy, jak rozwinie się pandemia. Wiemy, że kryzys szybko się nie skończy. Oto raport pokazujący społeczne i…
Mikołaj Pawlak., Warszawa, czerwiec 2019 r. / MAKSYMILIAN RIGAMONTI / FORUM

Pigułka autodestrukcji

Anna Golus, Przemysław Wilczyński
Koronawirus, wraz z chaosem w szkołach i falą problemów dzieci, mógł być dla ich rzecznika Mikołaja Pawlaka trampoliną do kariery. Okazał się być końcówką…

Wiara

Ewa Kusz, Tarnowskie Góry, 11 września 2020 r. / ANNA WILK DLA „TP”

Siłaczka

Artur Sporniak
Dopiero ostatnio zrobiło się o niej głośno. A trudno sobie wyobrazić, gdzie bez niej byłby dziś polski Kościół, gdy chodzi o walkę z nadużyciami seksualnymi…
Anna Czech, prezeska Fundacji Kromka Chleba. Tarnów, lipiec 2020 r. / JACEK TARAN

Przytulisko

Marcin Choduń
Tarnowska Fundacja Kromka Chleba od prawie dwudziestu lat pomaga ludziom będącym w potrzebie. Jej działalność wsparł niedawno papież.
Bp Mark Seitz wraz z księżmi z diecezji El Paso przyłączył się do akcji „8 min. 46 sek. w hołdzie dla George’a Floyda”. / CORRIE BOUDREAUX / EL PASO MATTERS / CC BY-ND

Rozstania z doktryną

Józef Majewski
Przy okazji krytyki, z jaką spotkał się niedawny dokument Episkopatu na temat LGBT, warto przyjrzeć się historycznym meandrom nauczania Kościoła w dziedzinie…

Świat

Wybuch konfliktu rosyjsko-ukraińskiego był punktem zwrotnym dla całego regionu Europy Wschodniej. Na zdjęciu: koncert na barykadach Euromajdanu, Kijów, 10 lutego 2014 r. / SERGEI SUPINSKY / AFP / EAST NEWS

Pochwała konsekwencji

Wojciech Konończuk
Protesty na Białorusi zaktywizowały dyskusję o polskiej polityce wschodniej. Zbiegają się one z 20. rocznicą śmierci Jerzego Giedroycia. A przecież na myśli „…
Rose Hansen z podopiecznymi, Saloniki, Grecja, grudzień 2019 r. / TILL GLAESER / MEDICAL VOLUNTEERS / MATERIAŁY PRASOWE

Tatuaż z jaskółką

Agnieszka Zielińska
Mało kto z wolontariuszy przybyłych w ostatnich latach do Grecji z różnych krajów Europy cieszy się taką estymą. Mało kto zna też jej prawdziwe imię. Mówią po…
Zwolennicy i przeciwnicy Donalda Trumpa w dniu przyjazdu prezydenta do Kenoshy, 1 września 2020 r. / KEREM YUCEL / AFP / EAST NEWS

Czego Ameryka boi się bardziej

Marta Zdzieborska
Donald Trump chce dowieść, że zamieszki na ulicach są groźniejsze dla kraju niż epidemia, kryzys gospodarczy i kolejne cztery lata jego rządów. Niektórych…
Onima, „tygrysia wdowa”, z synem Raju przy swojej chacie, dwa i pół roku po śmierci męża. Do dziś nie otrzymała gwarantowanej przez rząd rekompensaty i aby utrzymać kilkuosobową rodzinę, pracuje dorywczo na polu ryżowym. Wyspa Satjelia, Sundarbany, 2020 r / Marta Sawicka-Danielak

Tygrysie wdowy

Marta Sawicka-Danielak
Tysiące samotnych kobiet trwają na tropikalnych wyspach, które z powodu kryzysu klimatycznego za pół wieku znikną pod wodą. Niedawno zdewastował je kolejny…

Historia

Londyn, Victoria Station, 30 listopada 1948 r. / TOPFOTO / FORUM

Pseudonim „Ważny”

Krzysztof Tarka
65 lat temu emigracyjny polski premier okazał się agentem komunistycznego wywiadu.

Nauka

Ślady świetlne satelitów Starlink, Brazylia, grudzień 2019 r. / EGON FILTER / NASA

Megakonstelacja

Dariusz Aksamit
O niecodziennym zjawisku przypomniała mi aplikacja. Sznur białych światełek ciągnący się po niebie. To nie inwazja Obcych. To start kolejnej misji satelitów…
Wrak holenderskiej fluity oparł się procesom gnilnym. Największe uszkodzenia spowodowały na nim sieci rybackie. / JOUNI POLKKO / BADEWANNE OY / MAT. PRASOWE

Jak się dobrze zachować

Wojciech Brzeziński
Pod wodami Bałtyku odkryto właśnie czterystuletni drewniany statek w idealnym stanie – pamiątkę po pierwszej epoce globalizacji.

Kultura

/ ROBERT LASKA

Nieprzyzwoite piosenki

John Porter, Katarzyna Kubisiowska
JOHN PORTER, muzyk: Skończyłem szkołę średnią i wróciłem do domu. Rodzice już byli w trakcie rozwodu. Nasza mama okazała się party girl, lubiła imprezy,…
Małgorzata Mirga-Tas, Wizytacja, 2014 r. / DZIĘKI UPRZEJMOŚCI ARTYSTKI I GALERII SZYDŁOWSKI

Prawdziwsze od prawdy

Piotr Kosiewski
Jej prace są bardzo dekoracyjne i wielobarwne. Są próbą opowiedzenia o Romach przez Romów. Na własnych zasadach.
Taco Hemingway, Open’er Festival, Gdynia 2018 r. / KAROL MAKURAT / REPORTER

Łańcuszek nieszczęścia

Monika Ochędowska
Najpierw LGBT i 5G, węgiel i Smoleńsk, media społecznościowe i fake newsy, Patryk Vega, płaskoziemcy i pandemia. Potem Europa jako błyskotka. Oto dwie nowe…
Kadr z filmu „Może pora z tym skończyć” / MATERIAŁY PRASOWE

Zamrożeni w czasie

Anita Piotrowska
Zabawa zabawą, lecz w filmie Kaufmana gra toczy się o wysoką stawkę. O ludzkie życie – tragikomicznie niespełnione, uwięzione w przeszłości, w pogrzebanych…

Warto zobaczyć

AP
/

Osobistość

Lektor

Felietony

Wielki Niewypał

Anna Dziewit-Meller
Siaty z zakupami, doroczny przegląd samochodu i przedłużający się potwornie remont łazienki nie pozwalają mi się na co dzień wygodnie wzbijać.

List do zniechęconych

Wojciech Bonowicz
Nie jest prawdą, że nie możemy nic zrobić. Przeciwnie. Świat dziś jest tak zbudowany, że każdy może pomóc zarówno bezdomnym w Polsce, jak uchodźcom w Grecji,…

Kwiatek do kożucha

Jan Klata
Nieprawdą jest, że narodowa kultura się w obecnej, kwitnącej Polsce nie rozwija. Prawdą jest, że się rozwija, a nawet kwitnie.

Nadszarpnięcie

Stanisław Mancewicz
Wypada zauważyć, że jeśli idzie o nadreprezentację cokolwiek bredzących osobników u władzy, to nie zostaliśmy w tyle światowych trendów. Jesteśmy – rzec trzeba…

Smaki

/ JURIJ KACCHKOVSKIJ / ADOBE STOCK

Pożar pychy

Paweł Bravo

Zmysły

Zjazd po wspinaczce na Grani Fajek, Tatry, październik 2019 r. /

Góry w koronie

Bartek Dobroch
Na najbardziej znanych polskich szczytach spokój i cisza są rzadkie i sezonowe. Najlepiej szukać ich jesienią.

Dodatki w numerze Nr 38/2020

Pamięć Sybiru

/

Pamiętamy

Wojciech Śleszyński
Od kilku lat tworzymy w Białymstoku niezwykłe miejsce: Muzeum Pamięci Sybiru. 17 września w przyszłym roku pierwsi zwiedzający przekroczą jego próg.
Strażnicy niemieccy na posterunku na linii demarkacyjnej, okolice Augustowa. Jesień 1939 r. / MUZEUM PAMIĘCI SYBIRU

Kiedy San był granicą

Anna Pyżewska
Po wybuchu II wojny światowej na wschód ruszyli uciekający przed Niemcami, a wkrótce potem na zachód ci, którzy przekonali się, jak wygląda życie pod rządami…

Magazyn Conrad nr 2/2020

/

Festiwal Conrada, 19–25 października

Grzegorz Jankowicz
/ BERK OZKAN / ANADOLU AGENCY / GETTY IMAGES

Powroty do przeszłości

Agnieszka Aysen Kaim
Elif to popularne w Turcji imię żeńskie. Elif (arab. alif) to także pierwsza litera arabskiego alfabetu. Według symboliki muzułmańskiej każda z 28 liter ma…
/ ANNA WEISE / SZ-PHOTO / FORUM

Życie na wyspie

Justyna Czechowska
Rodzina z powieści Jacobsena na różne sposoby próbuje uporać się z syndromem niewidzialności, którego doświadcza tylko dlatego, że zamieszkuje wyspę na…
/ RUTH CONNOLLY / MATERIAŁY PRASOWE

Mówić, by zmieniać

Emilie Pine, Michał Sowiński
EMILIE PINE: Żyjemy w epoce wojen kulturowych i skrajnej polaryzacji. Racjonalne argumenty przestały działać. Dlatego napisałam książkę o swoim życiu i…
/ DMITRY BELYAKOV / MATERIAŁY PRASOWE

Przepisana przeszłość

Anna Łazar
W „Pamięci pamięci” nie znajdziemy ani nadmiernej żałoby, ani nostalgii, chociaż to najczęstsze tropy organizujące myślenie o rodzinnej przeszłości. Autorka…
/ MARTA REŽOVÁ / MATERIAŁY PRASOWE

Opowiadaczka

Aleksandra Hudymač
Bohaterki i bohaterowie Bellovej udowadniają, że w wielkiej ciszy nie wszystko umarło, że może tym, co zostało, jest pragnienie bliskości i nieporadnie,…
/ TRISTAN REYNAUD / SIPA / EAST NEWS

Polowanie w rodzinie

Tomasz Swoboda
U Adeline Dieudonné rodzinna przestrzeń staje się terenem polowania i polem ludobójstwa w miniaturze, gdzie zwierzyną łowną i ofiarą – w symbolicznym i…