Tygodnik Powszechny Nr 19/2019

Data wydania:
Numer wydania:
19
Rok wydania:
2019

Edytorial

/ Fot. Maciej Zienkiewicz dla TP

Jeśli jest tak dobrze, czemu się smucimy?

Ks. Adam Boniecki
Miło się dowiedzieć, że produkt krajowy brutto (PKB) wzrósł w Polsce najwięcej w Europie.

Obraz tygodnia

Donald Tusk na Uniwersytecie Warszawskim, 3 maja 2019 r. / Jacek Domiński / REPORTER /

Zimna woda Tuska

Paweł Bravo
Oczekiwanie, że były premier wkrótce dokona przełomu w polskiej polityce, świadczą mniej o jego intencjach, a bardziej o naszej potrzebie wyjścia z obecnego…
Manifestacje opozycji w Caracas, 1 maja 2019 r. / / UESLEI MARCELINO / REUTERS / FORUM

Wenezuela: Maduro trwa u władzy

Wojciech Pięciak
Przez krótką chwilę zdawało się, że wenezuelska opozycja, która od kilku miesięcy usiłuje zmusić socjalistycznego dyktatora Nicolása Maduro do oddania władzy,…

Wielka Pustynia Środkowoeuropejska

Adam Robiński
Deszczowa majówka tylko pozornie zatarła hydrologiczny obraz kraju – Polska wysycha.
/ EAST NEWS

Indonezja: wyrok dla polskiego globtrotera

Tomasz Augustyniak
Sąd w Papui Zachodniej – regionie należącym do Indonezji – skazał polskiego podróżnika Jakuba Skrzypskiego na pięć lat więzienia za rzekome kontakty z…

Przekop, czyli kanał

Marek Rabij
Firmy, które stanęły do przetargu na przekopanie Mierzei Wiślanej, próbują wymusić na Skarbie Państwa wyższą cenę – taką hipotezę zawierał materiał…

Liczba tygodnia

38 411 000

Kraj w skrócie

20 kwietnia – 6 maja

Wybory w Hiszpanii: sukces Pedra Sáncheza

Patrycja Bukalska
Mimo sukcesu radykalnej prawicy, Hiszpania nie zmienia politycznego kursu.

Manfred Weber przeciwny Nord Stream 2

Wojciech Pięciak
Ważny sojusznik przybył krajom Europy Środkowej, sprzeciwiającym się budowie „gazociągu Putina” – rurociągu po dnie Bałtyku, którego projekt, wspierany przez…

Obalić papieża

Piotr Sikora
Mamy do czynienia z kolejnym krokiem w walce z obecnym papieżem.

Kościół w skrócie

20 kwietnia – 6 maja
/ FB / JAVIER ROMÁN ARIAS

Ekstremalna wizytacja biskupa

ASk

Niekończąca się reforma

Edward Augustyn
Nigdy – odpowiedział papież na pytanie, kiedy zakończy się reforma kurii. Szkielet zmian jest niemal gotowy. Hiszpański tygodnik „Vida Nueva” dotarł do…
/ ARCH. PRYWATNE

Banan krzepi

Karol Sienkiewicz, Monika Ochędowska
/ DONGJU ZHANG; LANZHOU UNIVERSITY / MAT. PRASOWE

Denisowianinie, dlaczego masz takie wielkie zęby?

ŁK
W 1980 r. buddyjski mnich odnalazł w jaskini Baishiya Karst w Tybecie – miejscu położonym na wysokości 3280 m n.p.m. – prawą część żuchwy z dwoma zębami…

Kultura w skrócie

20 kwietnia – 6 maja
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

Dni Narodowego Banku Polskiego w Krakowie, czerwiec 2017 r. / M. LASYK / REPORTER

Promile we mgle

Marek Rabij
Powiedzenie, że w życiu pewne są tylko śmierć i podatki, zyskało nowe znaczenie. Od podatków – pewnie coraz wyższych – nie ma ucieczki. Jeden po drugim…
/

Nie możemy być fiskalnym Talibanem

Marcin Piątkowski, Marek Rabij
MARCIN PIĄTKOWSKI, ekonomista: Musimy przeprojektować Polskę. Jeśli nam się nie uda, stracimy najlepszą szansę w historii, żeby dogonić Zachód.

Czytania

Jonasz, prorok oporny

Paweł Śpiewak
Księga Jonasza jako jedna z niewielu ukazuje Boga Izraela jako troszczącego się o los nie-Żydów.

Masz mało czasu

O. Wacław Oszajca SJ

Prymat w Kościele

Kard. Grzegorz Ryś
Przeszliśmy w Łodzi po raz drugi Ekumeniczną Drogą Światła. Stacje przygotowali liderzy poszczególnych Kościołów.
/

Widzenia

Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

12–19 V

Kraj

/ ADAM STĘPIEŃ / AGENCJA GAZETA

Na Zachodzie, czyli nigdzie

Marcin Napiórkowski
Wybory do Parlamentu Europejskiego są ważne same w sobie. Nie dajmy się uwieść krótkowzrocznej logice polskiej polityki, która czyni z nich rozgrzewkę przed…
Hospicjum Fundacji Światło, Toruń, sierpień 2014 r. / MIKOŁAJ KURAS / AGENCJA GAZETA

Oni nie śpią

Paulina Błaszkiewicz
Wybudzenie ze śpiączki nie ma nic wspólnego z bajką o Królewnie Śnieżce. Pacjenta i jego bliskich czeka ciężka praca. Nic już nie będzie takie samo.
Nieokrągły „okrągły stół” edukacyjny na Stadionie Narodowym, Warszawa, 26 kwietnia 2019 r. / PIOTR MOLĘCKI / EAST NEWS

Krajobraz po strajku

Przemysław Wilczyński
Bilans trwającej kilkanaście dni akcji jest niemal pod każdym względem ujemny. Nauczyciele pozostali osamotnieni.

Wiara

Targ w Skaryszewie, luty 2008 r. / JACEK WAJSZCZAK / REPORTER

Kompleks pewnej nacji

Zuzanna Radzik
Niepokojące aluzje biskupa tarnowskiego, powrót zwyczaju palenia Judasza czy misteriów paschalnych z antyżydowskimi symbolami – czy w polskim Kościele odradza…
Katedra Notre Dame, 22 kwietnia 2019 r. / IBRAHIM EZZAT / NURPHOTO / GETTY IMAGES

Boże znaki

Piotr Sikora
Wiara biblijna dostrzegała w historycznych wydarzeniach Boże przesłanie. Dziś to też możliwe, ale znaków szukać trzeba raczej w przemianie ludzkiej świadomości…
/ JOHN ROBERTSON / ALAMY STOCK PHOTO / BEW

Matrix w Kościele

Ks. Jacek Prusak SJ
Nie pomagamy księżom homoseksualistom, jeśli z jednej strony zaprzeczamy ich istnieniu, a z drugiej czynimy z nich grupę trzymającą władzę w Kościele.

Świat

Okolice kościoła św. Antoniego, który był jednym z celów wielkanocnych zamachów, zaraz po eksplozji bomby. Kolombo, 21 kwietnia 2019 r. / ERANGA JAYAWARDENA / AP / EAST NEWS

Strach wraca na Sri Lankę

Tomasz Augustyniak
Dziesiątą rocznicę zakończenia wojny domowej Sri Lanka będzie obchodzić w cieniu wielkanocnych zamachów. Latami doświadczana przez terror i podziały etniczne…
Wołodymyr Zełenski wychodzi z kabiny po głosowaniu w II turze wyborów prezydenckich, Kijów, 21 kwietnia 2019 r. / GENYA SAVILOV / AFP / EAST NEWS

Kolejna szansa na zmianę

Paweł Pieniążek
Czy Wołodymyr Zełenski, prezydent bez politycznego doświadczenia, sprosta ogromnym oczekiwaniom Ukraińców? Tego nie są pewni nawet jego sympatycy.
Plac Katedralny, Wilno, 2018 r. / SEAN GALLUP / GETTY IMAGES

W Wilnie bez rewolucji

Dominik Wilczewski
Kandydaci na prezydenta Litwy deklarują, że z pierwszą wizytą zagraniczną pojechaliby do Warszawy. Tylko lider Akcji Wyborczej Polaków na Litwie zapowiada, że…
Porządki po odwołanej wizycie Kima Dzong Una pod pomnikiem II wojny światowej, Władywostok, 26 kwietnia 2019 r. / THE ASAHI SHIMBUN / GETTY IMAGES

W objęciach Putina

Roman Husarski
Przywódca Korei Północnej ma w rosyjskim prezydencie dobrego sojusznika. Choć oczywiście nie za darmo.

Nauka

/ TUDIO KIVI / STOCK.ADOBE.COM

Sprej na depresję

Piotr Popik
W USA dopuszczono do sprzedaży pierwszy antydepresant podawany donosowo – ketaminę. W przeciwieństwie do tradycyjnych leków działa natychmiast, choć powoduje…
/ NETFLIX

Najgorsze ze zwierząt

Kalina Błażejowska
Wydźwięk serialu Netfliksa „Nasza planeta” to raczej „damy radę” niż „czeka nas zagłada” – choć to drugie jest bardziej prawdopodobne.

Kultura

/

Tajemnicza, nieskończona, pociągająca

Jakub Puchalski
Mówię: nie! – Co ona mówi? – Mówi, że mówi: tak! [MATERIAŁ PROMOCYJNY]
/ GRZEGORZ CELEJEWSKI / AGENCJA GAZETA

W cieniu zakwitających wujaszków

Weronika Murek, Michał Sowiński
WERONIKA MUREK, pisarka: Polska kultura jest dosyć zwujowiała, a nawet wujowa w swojej esencji. To wujek okazywał się zazwyczaj najbardziej przystępną częścią…
„teraz każdy z was jest rzeczpospolitą”, Teatr im. Szaniawskiego, Wałbrzych / BARTEK WARZECHA

Teatr Rzeczpospolitej

Dariusz Kosiński
Wałbrzych to miasto legend. Złotych – jak ta o pociągu. Ciemnych – jak z powieści Joanny Bator. I teatralnej. Najżywszej i najprawdziwszej.
/ KATARZYNA SKRZYPEK / MATERIAŁY PRASOWE

I nic nie trzeba tłumaczyć

Jakub Lewicki, Andrzej Zagajewski, Jan Błaszczak
Zespół Hańba!: Śpiewamy o polskich planach kolonialnych i statkach z uchodźcami, korzystamy z punk-rocka Brzechwy oraz profetyzmu Ginczanki i Szlengla, o…
Krystyna Janda i Kasia Smutniak w filmie „Słodki koniec dnia” / NEXT FILM

Bunt w Toskanii

Anita Piotrowska
Dzisiejsza Europa to starzejąca się kobieta, zamożna i wyzwolona, która lubi dobre wino, szybkie samochody i egipskich kochanków.
Robert Downey Jr. jako Tony Stark-Iron Man / MARVEL STUDIOS / MATERIAŁY PRASOWE

Najdłuższy serial współczesnego kina

Jakub Majmurek
Kapitan Ameryka to fantazja o sile ludowej Ameryki. Iron Man to fantazja o genialnej i nadzwyczajnie bogatej jednostce z Krzemowej Doliny. Czy wspólnie uratują…

Pochwała utopii

Lektor
„Na mapie, na której nie byłoby Utopii, nie warto zawieszać oka”. Cytat z Oscara Wilde’a otwiera tę książkę, której tematem jest wielka epoka utopijnego…

Felietony

Mężczyźni, którzy nie rozumieją kobiet

Anna Dziewit-Meller

Gry wojenne

Szymon Hołownia

Z nim akurat bym poszedł

Wojciech Bonowicz
Rewolucjonistów było wielu, ale… Takich, z którymi ewentualnie chciałoby się robić rewolucję, spotkałem w życiu dwóch, może trzech.

Lisowczyk z łasiczką

Jan Klata
„Szczerze mówiąc, średnio się tym interesowałem” – zaczyna premier odpowiedź na pytanie o cenzurowanie sztuki w Polsce, zastrzegając uprzednio, że bananów…

O rzeczach strasznych

Stanisław Mancewicz
Przydałoby się solidne opracowanie na temat mniemań obecnie administrujących tutejszą kulturą. Idzie nam o wydobycie subtelności z niesubtelnego, a nie o łomot.

Smaki

/ DUSAN ZIDAR / ADOBE STOCK

Linia palmy

Paweł Bravo
Znam ja wasze niecne myśli, spodziewaliście się, że będzie o bananie. Dobrze się śmieje w miłym towarzystwie, a jeszcze można było poczuć tę siłę sprawczą,…

Zmysły

/ OLGA ITINA / ADOBE STOCK

Lisi los

Małgorzata Fugiel-Kuźmińska, Michał Kuźmiński
Jest najbardziej niesprawiedliwie traktowanym przez ludzi gatunkiem. Bo ze swoją nieludzko ludzką inteligencją jest do nas zbyt podobny.

Pożegnanie

/ GRAŻYNA MAKARA

Rzeczpospolita niesolidarna

Karol Modzelewski, Rafał Woś
Karol Modzelewski: Gdy plan Balcerowicza zaczął zmieniać słowo w czyn, ludzie poczuli się zawiedzeni. Wszystkie toksyny, które do dziś trawią polskie życie,…
Z matką, Warszawa 1947 r. / PAP

Karol, historia rodzinna

Kalina Błażejowska
Był jednym z ojców polskiej niepodległości, ale gdy nie dostał zaproszenia na obchody jej stulecia, w ogóle się nie przejął. Miał ważniejsze sprawy: spacery z…

Dodatki w numerze Nr 19/2019

Poznańska Nagroda Literacka 2019

Okładka dodatku Nagroda Literacka Poznań / MAREK ZALEJSKI / MACIEJ KACZYŃSKI ©CK ZAMEK

Wstęp

Piotr Śliwiński
Pięć lat Poznańskiej Nagrody Literackiej to nie powód do świętowania, lecz do odczuwania małej satysfakcji – owszem.
Wiesław Myśliwski / MICHAŁ GĄCIARZ

Dlaczego Myśliwski?

Bogumiła Kaniewska
Tutaj słowa nie są nadaremne: budują obrazy rzeczywistości i skomplikowanych ludzkich losów. Przekładają je na opowieść o codzienności, dzięki której chaos…
Tomasz Bąk /

Miłość i kapitalizm

marcin jaworski
Wiersze Tomasza Bąka trzymają się konkretu łapanego krytycznym okiem i uważnym uchem intelektualisty.
Mira Marcinów / ADAM GOLEC / MATERIAŁY PRASOWE

Nicość świata

szymon wróbel
Mira Marcinów próbuje opisać polskich melancholików w kategoriach codziennej nędzy życia oraz codziennej racjonalności, a do opisu zwykłego smutku używa…
Dawid Szkoła / MARCELINA JAKIMOWICZ

Straciliśmy dużo

Jarosław Mikołajewski
Dawid Szkoła ma własną poetykę patrzenia. Mniej go interesują pozostałości i pamiątki, a bardziej to, jak obok nich żyją dziś ludzie.

Festiwal Poznań Poetów – Centrum Kultury Zamek

14 – 18 maja 2019 r.

Pokolenie A

Okładka dodatku Pokolenie A / GRAŻYNA MAKARA

Świat przyszłości już dorasta

ŻyM
„Człowiek, bardziej niż swoich przodków, przypomina czasy, w których żyje”.

Jak zobaczyć czystą szybę

Marek Prawda, Marcin Żyła
Marek Prawda: Greta Thunberg albo gdańscy uczniowie, którzy protestowali przeciw mowie nienawiści, dają nadzieję. Dzisiejsza młodzież jest może nieideologiczna…
/ CHRIS NIEDENTHAL / FORUM

Rytm muzyki, rytm polityki

/ TOMASZ PIETRZYK / AGENCJA GAZETA

Do biegu, gotowi, start!

/ PIOTR TRACZ / REPORTER

Korporacje? Nie, dziękujemy.

/ PATRYK SROCZYŃSKI

Wbrew stereotypom

Rafał Boguszewski, Marcin Żyła
Rafał Boguszewski, socjolog: Młodzież rzadziej niż starsi określa się mianem patriotów. To dość zaskakujące, ponieważ w przekazie medialnym to właśnie młodzi…
/ KARI SANTALA / EAST NEWS

Od autostopu do ekonomii współpracy

/ MATT DUNHAM / AP / EAST NEWS

Mówią, że wzorem był dla nich Gandhi

Małżeństwo z rozsądku

Marc Calmbach
Dla młodych Europejczyków polityka jest źródłem nieufności i rozczarowania. Z badań wynika jednak jasno: zdecydowana większość z nich ani myśli o opuszczaniu…

Generacja drobiazgów

Krzysztof Story
Mówią: „Potrzebuję robić milion rzeczy naraz. Znać ludzi, którzy działają – wtedy mnie samej też się chce”. Albo: „Do działania napędzają nas małe rzeczy. To,…

Jakiego świata chcemy, na jaki nas stać?

Marcin Pera
Przedstawiamy wyniki badań Klubów „Tygodnika Powszechnego” na temat zaangażowania młodych w ruchy społeczne. Oraz krótkie vademecum, jak sprawić, by było ono…

Życie w dwóch światach

Mariusz Sepioło
Wiejska młodzież pozbywa się kompleksów. Ale najzdolniejsi zwykle odpływają do miast – na prowincji nie widzą sojuszników w realizacji marzeń.

Alfabet pokoleń, czyli co zmieniły technologie

Alfabet pokoleń, czyli co zmieniły technologie