Tygodnik Powszechny Nr 36/2022

Data wydania:
Numer wydania:
36
Rok wydania:
2022
 

Obraz tygodnia

/ FOT. Artur Barbarowski/East News

W piecach spalimy miliardy

Krzysztof Story
Po fiasku próby ­wprowadzenia gwarantowanej ceny węgla poniżej tysiąca złotych za tonę, rząd ma nowy pomysł, jak ulżyć obywatelom przed zimą – chce po prostu…
Zwolennicy Donalda Trumpa pod gmachem sądu federalnego Paula G. Rogersa, w którym trwa rozprawa dot. rewizji w posiadłości Trumpa w Mar-a-Lago. West Palm Beach, Floryda, 18 sierpnia 2022 r. / FOT. CHANDAN KHANNA/AFP/East News / FOT. CHANDAN KHANNA/AFP/East News

Donald Trump ustawia się w roli ofiary

Marta Zdzieborska
Wokół Trumpa zaciska się pętla: grożą mu nie tylko zarzuty o nielegalne posiadanie tajnych dokumentów, ale też o utrudnianie pracy wymiarowi sprawiedliwości.
Oddział pediatrii i chirurgii dzieci w szpitalu w Bełchatowie, grudzień 2017 r. / / FOT. Adam STASKIEWICZ/East News

SMA i niedobory empatii

Małgorzata Solecka
Od pierwszego września Polska będzie mieć jeden z najlepszych na świecie programów leczenia SMA – rdzeniowego zaniku mięśni. Temat terapii genowej będzie…
Lekarze ze szpitala frontowego w Mikołajowie pracują przy użyciu sprzętu, który wolontariusze wieźli do nich 2415 km, z Akwizgranu przez Polskę. Czerwiec 2022 r. / / FOT. ARCHIWUM WOJCIECHA PIĘCIAKA

Wsparcie dla Ukrainy to bardzo długi marsz

Wojciech Pięciak
Po pół roku inwazji wyraźnie zmniejsza się skala oddolnej pomocy, która wcześniej płynęła szerokim strumieniem na Ukrainę z Polski i świata.
Papież Franciszek otwiera Święte Drzwi w bazylice Collemaggio. L’Aquila, Włochy, 28 sierpnia 2022 r. / FOT. / RICCARDO DE LUCA / AP / EAST NEWS

Papież nie z tego świata

Edward Augustyn
Ewangelią można usprawiedliwić wiele – ale nie uleganie kremlowskiej propagandzie. W Watykanie słychać głosy, że rosyjska inwazja uwypukliła wiele cech…
Rozpoczęcie roku szkolnego w jednej z warszawskich szkół podstawowych. 1 września 2015 r. / / FOT.Andrzej Hulimka/REPORTER

Edukacja nadal w remoncie

Przemysław Wilczyński
Jeśli ktoś liczył, że po wielkiej reformie oświaty polska szkoła pod rządami PiS choć na chwilę odetchnie od zmian, to się mylił.
/

Kraj w skrócie

23–29 września
/ ABDUL MAJEED / AFP / EAST NEWS

Powodzie w Pakistanie

WP / FAZ
Monsunowe deszcze, jakich tu jeszcze nie widziano, pustoszą Pakistan. Ich skutki odczuwa już jedna szósta ludności kraju – ponad 30 mln ludzi.

Japonia przeprasza się z energią atomową

Piotr Bernardyn

Dlaczego przestajemy być religijni

Piotr Sikora
Socjologowie pytali o motywy, dla których Polacy zaprzestają praktyk religijnych.

Kościół w skrócie

23–29 września
Pielgrzymka Lubelska w drodze na Jasną Górę, 14 sierpnia 2022 r. / FOT. Karol Porwich/East News /

Portret polskiego katolika

Artur Sporniak
Zespół socjologów na zlecenie episkopatu i na podstawie syntez diecezjalnych opracował ogólnopolską syntezę synodalną. Dotychczas w konsultacjach synodalnych…

Pierwszy biskup pustelnik

ASk

Kultura w skrócie

23–29 września
/ DARKO VOJINOVIC / AP / EAST NEWS

Susza odsłoniła wojenne wraki

WP / RND
Susza w Serbii sprawiła, że poziom wód Dunaju opadł tak bardzo, iż odsłoniły się wraki kilkudziesięciu okrętów z czasu II wojny światowej.
FOT. PIXABAY /

Rząd USA: nauka ma być otwarta

Wojciech Brzeziński
Amerykański rząd nakazał swoim agencjom, by od 2026 r. rezultaty fundowanych przez nie badań były natychmiast dostępne gratis.

Opryszczka i pocałunki

ŁK
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

Plenerowa lekcja historii w Zespole Szkół Zawodowych nr 1 w Elblągu. 15 września 2021 r. / STANISŁAW BIELSKI / REPORTER

Historia i przyszłość. Wspólnota nie jest zła

Jan Wróbel
HiT to strzał w dziesiątkę – bo wiązanie przeszłości z dzisiejszymi emocjami to pomysł na to, jak lepiej uczyć historii. Szkoda, że politycy zamiast w…
/ ARCHIWUM PRYWATNE

A po co my się tego uczymy?

Agnieszka Jankowiak-Maik, Przemysław Wilczyński
Agnieszka Jankowiak-Maik, autorka bloga „Babka od Histy”: Coraz więcej historyków skrzykuje się w sieci – dzielą się pomysłami, dodają sobie nawzajem odwagi,…

Czytania

Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Małgorzata Kordowicz: Boża odmowa

Małgorzata Kordowicz
Midrasz to starożytna forma biblijnego komentarza. Poniżej oddaję głos egzegetom.

Ludzkie głody

O. Wacław Oszajca SJ

Dojrzałość

Kard. Grzegorz Ryś
/

Widzenia

Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

4 – 11 września

Kraj

/ Joanna Rusinek

Wrzesień bez szkoły. Dokąd odchodzą nauczyciele?

Ewelina Burda
Zmęczeni systemem, który nie zauważa ani uczniów, ani ich. Zmuszeni niskimi pensjami i rosnącymi kosztami życia, rezygnują z pracy.
Natlenianie Odry, Szczecin, 25 sierpnia 2022 r. / ROBERT STACHNIK / REPORTER

Państwo w kanale

Agata Kaźmierska, Wojciech Brzeziński
Mija miesiąc od początku katastrofy na Odrze, a agencje rządowe ani służby wciąż nie potrafią ustalić jej przyczyn. Choć są one jasne.
Magazyn gazu ziemnego w Brzeźnicy k. Dębicy, sierpień 2016 r. / DAREK DELMANOWICZ / PAP

To będzie ciężka zima

Piotr Wójcik
Przez lata konsumowaliśmy rosyjskie surowce nie zważając, że rachunki płacimy agresywnemu reżimowi. Jak uwolnić się od tej zależności?

Wiara

Duchowni i wierni Ukraińskiej Prawosławnej Cerkwi Patriarchatu Moskiewskiego oczekują w Ławrze Peczerskiej na wybór nowego patriarchy (został nim metropolita Onufry). Kijów, 13 sierpnia 2014 r. / SERGEI SUPINSKY / AFP / EAST NEWS

Nieświęta wojna patriarchy

Anna Łabuszewska
Ukraińscy prawosławni zależni od Moskwy próbują się od niej uwolnić – ale bez schizmy.
Kurban Bajram w Kruszynianach, 9 lipca 2022 r. / MICHAŁ KOŚĆ / AGENCJA WSCHÓD / FORUM

Wbite do głowy

Jan Rybicki
Imam Janusz Aleksandrowicz przyznaje, że „czysto” tatarskich ślubów jest coraz mniej. Ich wspólnota za bardzo się skurczyła, a powiązania rodzinne psują plany…
Ludmila Javorová / MATERIAŁY PRASOWE

Wyświęcona na księdza. Historia Ludmily Javorovej

Tomasz Maćkowiak, Artur Sporniak
Tomasz Maćkowiak, dziennikarz: Jeśli chcemy walczyć z klerykalizmem, wzorców powinniśmy szukać w czeskim Kościele podziemnym z czasów komunistycznych.

Świat

Ćwiczenia ukraińskiej Państwowej Służby ds. Sytuacji Nadzwyczajnych w Zaporożu na wypadek ewentualnego incydentu w Zaporoskiej Elektrowni Atomowej. Miasto to leży po ukraińskiej stronie frontu w pobliżu siłowni. 17.08.2022 r. / / FOT. DIMITAR DILKOFF/AFP/EAST

Rosyjskie gry z atomem

Tadeusz Iwański
Prawdopodobieństwo, że na południu Ukrainy nastąpi powtórka z 1986 roku, jest niewielkie. Co nie znaczy, że nie ma niebezpieczeństwa.
Łodzie rybackie na Morzu Południowochińskim. Prowincja Guangdong, Chiny, 16 sierpnia 2022 r. / LIU XIAOMING / GETTY IMAGES

Cienka przerywana linia

Tomasz Augustyniak
Coraz bardziej zmilitaryzowany akwen, o który Chiny spierają się z państwami Azji, przypomina pole minowe. Choć eskalacja nie byłaby w niczyim interesie, może…
Centrum Méridy, sierpień 2022 r. / JOANNA GOCŁOWSKA-BOLEK

Aby przeżyć

Joanna Gocłowska-Bolek
Mérida była kiedyś bogatym miastem. Teraz ludzie uciekają do stolicy lub za granicę. Reportaż z Wenezueli.

Historia

Mieszkańcy Odessy w katakumbach, służących dziś za schron przeciwlotniczy. 29 czerwca 2022 r. / NURPHOTO / GETTY IMAGES

Podziemna Odessa

Marta Panas-Goworska, Andrzej Goworski
Kiedyś służyły przemytnikom i partyzantom, dziś znów upomina się o nie historia. Bo odeskie katakumby to nieustanny splot historii naturalnej i dziejów tego…

Nauka

Występ pary joginów podczas imprezy Mind Over Madness na Times Square w Nowym Jorku, 21 czerwca 2022 r. / ALEXI ROSENFELD / GETTY IMAGES

Kryzys ucieleśnienia

Mateusz Hohol, Kinga Wołoszyn-Hohol
Psycholodzy mają kłopot: w ostatnich latach niezależne testy podważyły wyniki wielu podręcznikowych badań. Wstrząsnęło to m.in. przekonaniem, że ważną rolę w…

Kultura

/ JACEK TARAN

Na przystanku z betonu

Serhij Żadan, Małgorzata Nocuń
Pisanie w warunkach wojny jest jak próba wydostania się z rwącego potoku. Unosi cię nurt, krzyczysz, ale nikt nie słyszy. Drzesz się sam do siebie.
Mural z portretem Noama Chomsky’ego podpisany cytatem z „New York Timesa”: „najważniejszy żyjący intelektualista”. Filadelfia, USA, 2013 r. / FRÉDÉRIC SOLTAN / GETTY IMAGES

Średnio uczciwy polemista

Jakub Majmurek
Żaden z intelektualistów wypowiadających się niemądrze w sprawie rosyjskiej inwazji na Ukrainę nie ma takiej pozycji w nauce jak Noam Chomsky. I żaden od dawna…
Andrzej Zagajewski podczas koncertu na festiwalu Wieś Pełna Kultury. Nowe Dąbie, 30 lipca 2022 r. / DARIUSZ BAREYA / MATERIAŁY PRASOWE ZESPOŁU

Czereśnie, Ziemniaki i Piosenki

Andrzej Zagajewski, Jan Błaszczak
Andrzej Zagajewski, muzyk Czereśni: Dzieci czują, kiedy gra sprawia ci przyjemność. Jeśli nie sprawia, to lepiej nie wychodź na scenę.
Kadr z filmu „Cicha ziemia” / MATERIAŁY PRASOWE GUTEK FILM

Polacy, nic się nie stało. Recenzja filmu „Cicha ziemia”

Anita Piotrowska
Bohaterowie „Cichej ziemi” zamierzają przeżyć swoje wielkie śródziemnomorskie wakacje. Film zdaje się mówić o cenie przynależności do pierwszego świata.

Warto zobaczyć

Felietony

Dorota Masłowska / fot. Grażyna Makara /

Mała śmierć. Felieton Doroty Masłowskiej

Dorota Masłowska
Rozkoszny orgiastyczny vibe nadmorskich wakacji udzielił się nam szybko. Ani się nie obejrzysz, a już zagryzasz gluten cukrem, tłuszcze trans – fantą, bitą…
Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Mapa. Felieton Zuzanny Radzik

Zuzanna Radzik
Marsze, spacery, wykłady, upamiętnienia, tablice odnawiane, pomniki nowe, wcześniej brakujące. Czyli Polska bardziej pamięta czy nie pamięta? Rozumie, co się…
Manifestacja poparcia dla Salmana Rushdiego przed Nowojorską Biblioteką Publiczną, 19 sierpnia 2022 r. Fot. AP/Associated Press/East News /

Nowe centrum. Felieton Tomasza Stawiszyńskiego

Tomasz Stawiszyński
Salman Rushdie jest od wielu lat symbolem wszystkiego, co w dzisiejszym świecie zagrożone.
/

Klin klinem. Felieton Jana Klaty

Jan Klata
Zanim Odra stanie się wodą letejską, jako propaństwowiec pozwolę sobie zaproponować konstruktywny wniosek na przyszłość
Wojciech Olkuśnik/East News /

Teraźniejszość i grawitacja. Felieton Stanisława Mancewicza

Stanisław Mancewicz
Nasza dziarska młodzież nigdy nie przejmowała się nadmiernie treścią czy wymową podręczników, a już na pewno nie pałała namiętnością do podawanych jej w szkole…

Zmysły

/ WIKIMEDIA COMMONS

Kąpiel w miejscu rozkosznym

Magdalena Łanuszka
Choć o urlopach nie było wtedy mowy, przez średniowieczną sztukę przewija się istnie wakacyjny motyw: pływanie. I to na golasa.

Tygodnik Czytelników

FOT. PIXABAY /

Tygodnik Czytelników

Listy od czytelniczek i czytelników.

Dodatki w numerze Nr 36/2022

Jesienny przewodnik po Krakowie

OKŁADKA DODATKU: JESIENNY PRZEWODNIK PO KRAKOWIE / ANNA PRUSIEWICZ, RENATA SUROWIEC / DOLASU

Zaproszenie do Krakowa

Jacek Majchrowski
W Krakowie znajdą Państwo kuchnie z całego świata, a przede wszystkim nasze krakowskie przysmaki. Polecam parki i tereny zielone. Można w nich odpocząć,…
Rynek Główny, Kraków, 2008 r. / WACŁAW KLAG / REPORTER

Krakauer. Krakowianin, jeśli kto woli

Robert Makłowicz, Michał Sowiński
Robert Makłowicz: Kraków długo był piękną, ale rozsypującą się metropolią, niezmiennie jednak dumną ze swoich tradycji. To już dawno nieaktualne.
Korowód przebierańców podczas juwenaliów. Kraków, 20 maja 2022 r. / BEATA ZAWRZEL / REPORTER

Jak studiować w Krakowie

Natalia Landek
Jesień to czas edukacyjnych powrotów. We wrześniu uczniowie wracają do szkół, a miesiąc później mury uczelni zapełniają się studentami. Kraków to wciąż jeden z…
Fort 52 „Borek” – po generalnym remoncie w lipcu br. otworzono w nim filię Centrum Kultury Podgórza. Kraków, 21 sierpnia 2022 r. / JACEK TARAN

Kraków w okowach twierdzy

Andrzej Chwalba, Michał Sowiński
Andrzej Chwalba, historyk: Krakowskie salony były ekskluzywne, ale „zwykli” mieszkańcy miasta byli bardziej otwarci na austriackie wpływy. Oglądali ćwiczenia…
Podobizna Alicii Keys autorstwa Pieksy na ścianie kompleksu Shuvary Park przy ul. Saskiej 23. / KATARZYNA DOMAGAŁA

Podgórze murali. Przewodnik po Krakowie

Katarzyna Domagała
To zdecydowanie jeden z najciekawszych rejonów na kulturalnej mapie Krakowa. Nie tylko ze względu na liczne wydarzenia i prężnie działające instytucje, ale…
Łąka A.D. 2022 w kolorach ukraińskiej flagi: błękitny len, ogórecznik, facelia, żmijowiec, żółty rzepak, nagietek, koper, krokosz. / AGNIESZKA CYNARSKA-TARAN

Łąka Powszechna zakwitła w Krakowie

Na początku maja Fundacja Łąka i redakcja „Tygodnika Powszechnego” przekazały czytelnikom mieszankę nasion łąki kwietnej.
Pod kładką o. Bernatka. Kraków, czerwiec 2022 r. / ARTUR WIDAK / NURPHOTO / GETTY IMAGES

Kraków, moje miejsce

Aleksandra Wojtaszek
Coraz więcej ludzi z całego świata wybiera Kraków na swój drugi dom. W roku 2020, pomimo pandemii, liczba cudzoziemców zwiększyła się o jedną czwartą. Dlaczego…
Siedziba Cricoteki – Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora. / JAKUB CERTOWICZ / CRICOTEKA

Skarby Krakowa

Martyna Nowicka
Zwiedzić wszystkie skarbce tego miasta? To chyba niemożliwe, bo wiele z nich jest niedostępnych dla zwykłych śmiertelników. Jednak miłośnicy pięknych i …
/ ILUSTRACJA ANNA PRUSIEWICZ / DOLASU

Jesienna kultura w Krakowie

/

Miasto dla dzieci

Anna Kosibowicz
W Krakowie nie brakuje miejsc, w których można miło spędzić czas z najmłodszymi. Jesienią szczególnie warto udać się tam, gdzie zielono. A właściwie już żółto-…

Nagroda POLIN 2022

OKŁADKA DODATEK POLIN / PIOTR MATOSEK / MUZEUM POLIN

Szukając nadziei

Zygmunt Stępiński
W „skrwawione ziemie” znów wsiąka krew pomordowanych, a zbrodnie dokonane w Buczy i wielu innych ukraińskich miejscowościach mimowolnie przywołują obrazy…

Dać impuls do zmian

Piotr Wiślicki
Mam nadzieję, że Nagroda POLIN coraz częściej będzie trafiać w ręce osób dbających o dziedzictwo Żydów polskich również za naszą wschodnią granicą.

Ludzie działający przeciw niepamięci

Olga Kaczmarek
Liderzy Dialogu stawiają pomniki, tworzą i wieszają tablice upamiętniające. Dbają, by z niepamięci wydobyć na powrót przynajmniej imiona i nazwiska.

Finaliści konkursu Nagroda POLIN 2021

MS
Oto działacze społeczni, którzy znaleźli się w finale konkursu.

8. Festiwal Fotografii W ramach Sopotu

Trine Søndergaard, fotografia z cyklu „Hovedtøj” / MATERIAŁY PRASOWE FESTIWALU

Fenomeny naszego świata. O Festiwalu Fotografii „W ramach Sopotu”

Piotr Kosiewski
2 września rozpoczyna się ósma edycja Festiwalu Fotografii „W ramach Sopotu”. W tym roku tematem przewodnim wystaw jest słowo „fenomen”.