Tygodnik Powszechny Nr 5/2021

Data wydania:
Numer wydania:
05
Rok wydania:
2021

Edytorial

/ FOT. GRAŻYNA MAKARA

Jakby wszystko od ciebie zależało

Ks. Adam Boniecki
Jeśli głosimy szacunek dla ludzkiego życia „od poczęcia do naturalnej śmierci”, to chodzi nie tylko o aborcję i eutanazję, ale o całe życie, od początku do…

Obraz tygodnia

Ogłoszenie przejścia Joanny Muchy do Polska 2050, Warszawa, 20 stycznia 2021 r. / FOT. Andrzej Iwanczuk/REPORTER /

Hołownia na fali, ale do sukcesu daleko

Andrzej Stankiewicz
Upojony wynikami sondaży Szymon Hołownia ruszył na polityczne łowy w parlamencie. Łapie kogo popadnie, dlatego też w szeregach dotychczasowych działaczy jego…
Prezydent Joe Biden wraz z żoną Jill na schodach Kapitolu przyjmują paradę wojskową po uroczystości zaprzysiężenia, 20 stycznia 2021 r. / FOT. SCOTT APPLEWHITE / AP / EAST NEWS /

Sojusz po przejściach

Olaf Osica
Złudne są nadzieje, że Joe Biden będzie bardziej niż poprzednik uwzględniał potrzeby i interesy Europy.
Henryk Jerzy Chmielewski w Warszawie, 2007 r. Fot. Łukasz Jóźwiak/REPORTER /

Pokolenie Tytusa

Michał Okoński
Henryk Jerzy Chmielewski, twórca największej popkulturowej ikony czasów mojej młodości, zmarł właśnie w wieku 97 lat.
Szczepienia przeciwko COVID-19, Katowice, 25 stycznia 2021 r. / / FOT. Tomasz Kudala/REPORTER

Szczepionka: nowe życie placówek. Ale nie wszystkich

Przemysław Wilczyński
Przełom: tak o przeprowadzanych w zeszłym tygodniu szczepieniach w domach pomocy społecznej mówią ich mieszkańcy i pracownicy.

Przyjazna dłoń

Maciej Müller

Kraj w skrócie

19–25 stycznia

Oszczędności poniżej zera

Marek Rabij

Pierwszeństwo rozsądku

PB
/ KARIM BOUCHETATA / BAV MEDIA / EAST NEWS

Lód na Saharze

MR

Rosjanie wołają o wolność

Anna Łabuszewska
Demonstracje pod hasłem „Uwolnić Nawalnego” odbyły się w sobotę 23 stycznia w 112 rosyjskich miastach; zatrzymano ponad 3,5 tys. uczestników. To rekord w…

Etiopia: wojna i głód

ŻyM

Nord Stream 2: przeciąganie liny

Wojciech Konończuk
/ ARCHIDIECEZJA ŁÓDZKA

Kościół w skrócie

19–25 stycznia

Z Kościołem lepiej nie będzie

Piotr Sikora

Watykańscy bankierzy i papieska ręka sprawiedliwości

Edward Augustyn

Odszedł ewangelizator

ASk

Kultura w skrócie

19–25 stycznia

Najzdrowsza dieta

Michał Świątek

Ołowska „Głównie dla kobiet”

MOC
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

Szczepienia w „grupie zero” w szpitalu tymczasowym na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich, 11 stycznia 2021 r. / JAKUB KACZMARCZYK / PAP

Dawka nadziei

Łukasz Lamża
Od kilku tygodni szczepionki trzech producentów: Pfizera, Moderny i AstraZeneca, podawane są w Europie milionom osób. Co dziś o nich wiemy?

Czytania

Bezimienne

Małgorzata Kordowicz

Mocny bodziec

O. Wacław Oszajca SJ

Priorytety ewangelizacji

Kard. Grzegorz Ryś
/

Widzenia

Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

31 stycznia – 7 lutego

Kraj

Google Street View fotografuje Wisłę w Warszawie, 9 czerwca 2017 r. / KRYSTIAN MAJ / FORUM

Polska kontra GAFA

Rafał Woś
Temat cyfrowej suwerenności przez lata w zasadzie u nas nie istniał. Czy da się jeszcze nadrobić stracony czas?
Nowa zautomatyzowana linia produkcyjna volkswagena craftera w fabryce we Wrześni koło Poznania, wrzesień 2016 r. / KACPER PEMPEL / REUTERS / FORUM

Bajki robotów

Marek Rabij
W kwestii robotyzacji rynku pracy udało się zamknąć pracowników w potrzasku pedagogiki wstydu. W obawie przed łatką współczesnych luddystów nie zadajemy nawet…
/ PEPE FRANCO / GETTY IMAGES

Osad milczenia

Anna Kiedrzynek
Dzieci z mutyzmem dużo się uśmiechają, nawet gdy się boją. Otoczenie nie zwraca na nie uwagi: póki piszą klasówki i odrabiają lekcje, ich zachowanie nie budzi…

Wiara

/ DANIEL DMITRIEW / FORUM

Jezus utopista

Krzysztof Krzywania
Marzę o kościołach pustych w czasie nabożeństw, bo parafianie akurat pójdą w odwiedziny do przykutych do łóżek braci i sióstr.
S. Małgorzata Chmielewska na planie programu „Dzień Dobry TVN”. Warszawa, luty 2014 r. / / TOMASZ URBANEK / DDTVN / EAST NEWS

Trzy ważne adresy

S. Małgorzata Chmielewska, Artur Sporniak
S. MAŁGORZATA CHMIELEWSKA: Pomoc drugiemu człowiekowi to praktyczny sprawdzian, czy żyjemy Ewangelią, czy tylko uczestniczymy w kulcie.
Ocalała z domu matki i dziecka w Tuam Carmel Larkin podczas czuwania w miejscu masowego pochówku dzieci oraz historyczka Catherine Corless (po prawej), która zebrała informacje dotyczące śmierci dzieci. Tuam, 25 sierpnia 2019 r. / / CHARLES MCQUILLAN / GETTY IMAGES

Dla dobra społeczności

Patrycja Bukalska
Raport w sprawie irlandzkich domów samotnej matki przyniósł wstrząsające informacje, ale nie zamknął bolesnego rozdziału w historii tego kraju. Pojawia się…
Powitanie Nowego Roku na plaży Gdańsk Brzeźno, 1 stycznia 2021 r. / DARIUSZ SZUBIŃSKI / FORUM

Święty ubaw

Piotr Sikora
Nie traktuj zbyt poważnie siebie – swych nawyków, uczuć, myśli, nawet wiary.

Świat

Nawalny przed komisariatem w podmoskiewskich Chimkach już po wyroku sądu, który skazał go na 30 dni aresztu. 18 stycznia 2021 r. Fot. ALEXANDER NEMENOV / AFP / EAST NEWS /

Jeż w spodniach Putina

Anna Łabuszewska
Powrót Aleksieja Nawalnego do Rosji to wyzwanie dla stabilności reżimu. Czy człowiek podważający fundamenty putinowskiej kleptokracji dopnie swego? Na pewno…
Prezydent USA Joe Biden i pierwsza dama Jill Biden przybywają do Białego Domu. Waszyngton, 20 stycznia 2021 r. Fot. JIM WATSON / AFP / EAST NEWS /

Stary Donald, Nowy Joe

Marta Zdzieborska
Prezydent Biden chce udowodnić, że szybkie posprzątanie po rządach poprzednika jest możliwe. Z zakopaniem podziałów w Stanach będzie trudniej.
Coraz więcej starszych Niemców wymaga opieki w domu / / WESTEND61 / GETTY IMAGES

Czy potrzeba opiekunki?

Łukasz Grajewski, Carina Huppertz, Jonas Seufert
Polskie firmy wysyłają Ukrainki do Niemiec, by pracowały tam nielegalnie jako opiekunki seniorów – wynika ze wspólnego śledztwa „Tygodnika Powszechnego”, „…

Nauka

Prezentacja robota Atlas firmy Boston Dynamics. Waltham, Stany Zjednoczone, 13 stycznia 2021 r. / / JOSH REYNOLDS / AP / EAST NEWS

Wynalazek pana Rozuma

Jakub Mejer
Sto lat temu w literaturze pojawiły się pierwsze roboty. Ich wyobrażenia rozjechały się z rzeczywistością – choć może po prostu jeszcze im nie sprostaliśmy.

Kultura

/ DAVID LEVENE / EYEVINE / EAST NEWS

Świadek holocenu

Adam Robiński
Sir David Attenborough widział, jak rodzi się i zmienia telewizja, i jak ludzkość wchodzi w kolejną epokę – antropocenu.
„Der Boxer” w reżyserii Eweliny Marciniak w hamburskim Thalia Theater / / KRAFFT ANGERER / THALIA THEATER HAMBURG

Wiwisekcje

Dariusz Kosiński
Ewelina Marciniak patrzy na kłębiące się ludzkie emocje, by pokazać to, czego sami często nie widzimy, a co prowadzi nas ostatecznie na zatracenie.
Okładka książki Roberta Capy / / DAMIANI / ICP

Podejdź jak najbliżej

Maciej Topolski
Kula wystrzelona przez frankistę przeszywa ciało Federica Garcíi. I to jest moment możliwy do zatrzymania i do zobaczenia, jak śmierć się tworzy, śmierć trwa.
Kadr z filmu „Złe baśnie” / AURORA FILMS / MATERIAŁY PRASOWE

Wirus dorosłości

Anita Piotrowska
Najlepiej ogląda się „Złe baśnie”, kiedy na chwilę zawiesza się w nich dziecięca perspektywa, kiedy jeszcze celebruje się, bez winy i wstydu, czysto sensualną…

Warto zobaczyć

Wynalezienie miłości

Lektor

Felietony

Na całej połaci

Dorota Masłowska

Kraj twój i mój

Zuzanna Radzik

Odnaleziony notes

Andrzej Stasiuk

Krótko i na temat

Jacek Podsiadło

Próbujemy

Jan Klata

Wędrowniczek

Stanisław Mancewicz

Smaki

/ JIRI VACLAVEK / ADOBE STOCK

Pociąg do serdelków

Paweł Bravo
Miliard czterysta milionów euro – taka jest stawka szantażu, jaki kraje bałtyckie zastosowały pod adresem reszty unijnej rodziny.

Zmysły

Szerpowie z połączonych sił trzech nepalskich wypraw na lodowcu Baltoro pod K2, styczeń 2021 r. / / Simone Casetta / Anzenberger / Forum

Chwała Szerpom

Bartek Dobroch
Na K2 dokonali aktu transgresji – nie tylko przekraczając granice własnych i ludzkich możliwości, ale i burząc porządek świata rozpisany w najwyższych górach…

Tygodnik Czytelników

Potrzebne nawrócenie

Narcyz Waszkiewicz
„TP” 1-2/2021

Ojciec kolonizator

Jerzy Bartmiński
„TP” 3/2021

Dodatki w numerze Nr 5/2021

Oczami dzieci. Auschwitz, Majdanek, Łódz – koszmar nie mija

NA OKŁADCE: fragment niemieckiego zdjęcia przedstawiającego żydowskie kobiety i dzieci wywiezione z Węgier przed komorą gazową w Auschwitz-Birkenau, maj 1944 r. / OKŁADKA: MAREK ZALEJSKI // FOT. ALAMY / BEW / MONTAŻ TP-ONLINE

Ich oczami

Marek Zając
Głównym motywem 76. rocznicy wyzwolenia Auschwitz-Birkenau będzie los dzieci. Nie tylko dlatego, że zgodnie z prawami przemijania większość żyjących dziś…
Rosie Csengeri z córkami Yehudit i Leą, rumuński Siedmiogród, ok. 1937 r. / ARCHIWUM PRYWATNE / ARCHIWUM PRYWATNE

Bliźniaczki z Auschwitz

Ofer Aderet
Choć obóz opuściły 76 lat temu, siostry Lea i Yehudit Csengeri – ofiary eksperymentów pseudomedycznych – do dziś odczuwają lęk przy kontakcie z lekarzem.
Wysiedlona z Zamojszczyzny Aniela Kryń trafiła na Majdanek wraz z synem Januszem (zdjęcie sprzed deportacji). Oboje zostali wywiezieni potem na roboty do Niemiec, przeżyli wojnę / PAŃSTWOWE MUZEUM NA MAJDANKU / PAŃSTWOWE MUZEUM NA MAJDANKU

Narodziny za drutami

Eliza Leszczyńska-Pieniak
Żydowskiego chłopca, który przyszedł na świat w wigilię 1943 r., polskie więźniarki nazwały Mojżeszem. Ukrywały go, dokarmiały. „Musi żyć” – powtarzały.
Więzień i więźniarka niemieckiego obozu koncentracyjnego dla dzieci w Łodzi / / ZE ZBIORÓW MUZEUM TRADYCJI NIEPODLEGŁOŚCIOWYCH W ŁODZI x2

Piekło w Litzmannstadt

Błażej Torański, Mikołaj Mirowski
Błażej Torański, pisarz: Bezmiar cierpienia był tam tak wielki, że byłym więźniom kneblował usta. Im nikt nie chciał w te doświadczenia uwierzyć. Nawet…
Dziewczynki ze Szkoły Ojczyźnianej w Achern w Bawarii z kierowniczką Klarą Keit / / ARCHIWUM MIASTA ACHERN

Skradzione dzieciństwo

monika sieradzka
Podczas II wojny światowej tysiące polskich dzieci miały zasilić niemiecką rasę. Wywózka do Niemiec, a potem oderwanie od kochającej rodziny w Austrii to…
Spotkanie z byłą więźniarką Zofią Posmysz w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu, 2015 r. / MDSM W OŚWIĘCIMIU / MDSM W OŚWIĘCIMIU

Szkiełko i oko

Małgorzata Gwóźdź
Jak młodzież przeżywa losy rówieśników sprzed ponad 75 lat? Czy emocje są potrzebne w edukacji historycznej?