Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Ach tak, oczywiście, jego ostatnie komiksy historyczne, zwłaszcza ten o Bitwie Warszawskiej, były doprawdy nieśmieszne, a i wymowy propagandowej wielu obrazków z tych naszych ukochanych, powstających jeszcze w głębokim PRL-u, trudno bronić; niektóre zresztą sam autor musiał po latach przerysowywać.
Nie zmienia to faktu, że komiksy Henryka Jerzego Chmielewskiego o przygodach Tytusa, Romka i A’Tomka, surrealistyczny humor i nieokiełznana wyobraźnia ich twórcy, rozświetlały świat młodszych Polaków tak, jak świat ich rodziców rozświetlał Kabaret Starszych Panów. Każdy ze sposobów, w jaki sportretowany w nich szympans wymykał się procesowi uczłowieczania i wciągał towarzyszących mu chłopców w kolejną zwariowaną przygodę, był zresztą tak naprawdę wielką pochwałą wolności, nawet jeśli formalnie miała się ona realizować w zhierarchizowanej strukturze harcerskiego zastępu, gdzie wszyscy nieustannie salutowali i wydawali sobie rozkazy. Inna sprawa, że także ten zhierarchizowany świat potrafił Papcio Chmiel pokazywać w krzywym zwierciadle, że przypomnę obrazek, w którym zastępowy A’Tom mówi: „Dobra organizacja pracy to zwiększone efekty produkcyjne. A więc: Romek ładuje, Tytus wozi, a ja… liczę taczki”.
Henryk Jerzy Chmielewski, twórca największej pewnie popkulturowej ikony czasów mojej młodości, zmarł właśnie w wieku 97 lat. I nic na to nie poradzę: przypominam sobie teraz jego komiksy, natrafiam na znane na pamięć frazy o kaszy przypalonej w ogniu walki czy pięćdziesięciu sześciu strzałach znikąd, które upłynęły od ostatniego obrazka, patrzę na ulubioną chyba scenkę, w której Tytus wyznaje: „Myślałem i wymyśliłem bezmyślnik ~. Stawiać się go będzie przed zdaniem nie mającym sensu”, no i się uśmiecham.
Należę do pokolenia, które oficjalnie mówi Sienkiewiczem i Gombrowiczem, któremu zdarza się, że mówi Wałęsą i Kaczyńskim, a ostatnio nawet Bońkiem, bo zdanie „Skoro podjąłem decyzję o zwolnieniu Jurka, to jest to decyzja dobra i przemyślana” ma w sobie uwodzicielską moc, ale tak naprawdę mówi Tytusem.
