Tygodnik Powszechny Nr 44-45/2023

Data wydania:
Numer wydania:
44-45
Rok wydania:
2023

Podwójny numer to zarazem dwa duże bloki: na Wszystkich Świętych i Dni Zaduszne oraz na czas powyborczy. 

„Życie nieuchronnie wiąże się z utratą. Akceptacja tego faktu prowadzi do stanu,który daje pokój i nadzieję” - pisze Piotr Sikora.

W numerze ponadto: piszemy o ekstatycznych doświadczeniach bliskich śmierci * rozmawiamy z Martinem Caparrosem * żegnamy Ireneusza Kanię * podróżujemy przez Grenlandię * zastanawiamy się, jak czytać * pytamy, co nowego o Beatlesów i jakie polskie filmy mają szansę na Oscara.

Edytorial

/

Moje Zaduszki

Ks. Adam Boniecki
To, co po drugiej stronie, będzie wielką niespodzianką. Jest wiele bajek na ten temat i jest wiele opowieści, które trudno lekceważyć.

Obraz tygodnia

Cywile nie są winni

Piotr Łubiński, Marcin Żyła
W prawie wojennym nie ma czegoś takiego jak odpowiedzialność zbiorowa. Nie ma zasady odwetu.

Co z tą szkołą

Przemysław Wilczyński
Nie miejmy złudzeń: podwyżka nie zmieni znacząco ani losu ponad pół miliona nauczycieli, ani nie da jakościowego skoku polskiej edukacji.

Nowa w Kościele obecność kobiet

Edward Augustyn
Prawie 15 proc. uczestników synodu to kobiety. Można rzec: niewiele, skoro stanowią połowę społeczeństwa. Ale biorąc pod uwagę tradycje i strukturę…

Izrael kontra Hamas: rzeź za rzeź

Marek Matusiak
Czy świat przyjmie izraelską interpretację wojny z Hamasem jako zmagań z „nowymi nazistami”, włącznie ze zrozumieniem dla dowolnego poziomu strat cywilnych po…

Niewdzięczny naród

Marek Kęskrawiec
Czy porażka wyborcza grozi wewnętrznej spójności obozu, który żegna się z władzą? Jak zachowają się Morawiecki, Sasin, Ziobro i inni gracze?

Ekspert: „Polska systemowo nie radzi sobie z identyfikowaniem osób mogących stanowić zagrożenie”

Jan Gołębiowski, Michał Kuźmiński
Jan Gołębiowski, psycholog kryminalny i profiler: Trzeba się przyjrzeć temu, jak instytucje i służby państwowe realizują swoje zadania.

Na Punkty

Infekcje i demencja: kolejne badania sugerują związek

Infekcje i demencja: kolejne badania sugerują związek

Bartosz Kabała
O powiązaniu mikrobioty jelitowej, czyli wszystkich mikroorganizmów żyjących w świetle naszych jelit, z rozwojem chorób układu nerwowego dyskutuje się w prasie…

Obrońcy są przemęczeni

Wojciech Pięciak
Wydaje się, że po stronie ukraińskiej nastał czas niepewności wobec tego, co dalej. Po tym, jak nie udała się letnia kontrofensywa, maleją nadzieje na…
Alexander Raths / Shutterstock

Pokaż mi swój skan mózgu, a powiem ci, co lubisz jeść

Łukasz Kwiatek

Bartosz Minkiewicz rysuje

Temat Tygodnika

Popisowa klęska

Popisowa klęska

Dariusz Kosiński
Nie wiem, czy 15 października skończyła się w Polsce wyniszczająca polityka polaryzacji. Ale wyłapuję najdrobniejsze sygnały jej zmierzchu, bo jestem pewien,…

Czytania

Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Przymierze tęczy

Małgorzata Kordowicz
Tęcza jest po potopie znakiem, że Najwyższy nigdy więcej poprzez wodę nie zgładzi ziemskich istnień

A co z dziećmi?

O. Wacław Oszajca SJ
Słowa wypowiadane nad darami to nie tylko formuła konsekracyjna, ale przede wszystkim zaproszenie: Wszyscy bierzcie, jedzie i pijcie.

Prawdziwe pytania

Kard. Grzegorz Ryś
Wyrwać cały proces migracji z rąk przestępców i zorganizować go we właściwy i godziwy sposób, ratujący ludzkie życie i godność.
Widzenia

Widzenia

Wybrał Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

29 X – 12 XI

Kraj

Stoisz prosto, to wygrywasz

Jarosław Flis, Marek Kęskrawiec
Mimo ośmiu lat u władzy PiS nie mógł się pozbyć nawyku miotania obelg w przeciwników i w efekcie sam wylądował w opozycji.

Jak naprawić TVP

Kalina Błażejowska
Niezależnie od tego, jakie rozwiązanie zostanie wybrane, nie może posłużyć do obsadzenia stanowisk „swoimi” i odwrócenia przekazu o 180 stopni.
andrzej duda, jedyna niewiadoma

Andrzej Duda, jedyna niewiadoma

Piotr Śmiłowicz
Dla nowego gabinetu kluczowe będzie to, czy uda się nie pójść na wojnę z prezydentem.
Martwa przestrzeń

Martwa przestrzeń

Marek Rabij
Najpóźniej za dziesięć lat na cmentarzach w największych polskich miastach zabraknie miejsca. Wieczny odpoczynek trzeba wymyślić niemal na nowo.

Wiara

Święta Teresa nie jest mała

Artur Sporniak
Gdy w Polsce emocjonowaliśmy się wyborami, papież ogłosił jeden z najważniejszych dokumentów swojego pontyfikatu – adhortację w 150. rocznicę urodzin św.…
Płyń jak rzeka

Płyń jak rzeka

Piotr Sikora
Życie nieuchronnie wiąże się z utratą. Akceptacja tego faktu prowadzi do stanu,który daje pokój i nadzieję.
Żałoba, czyli miłość

Żałoba, czyli miłość

Przemysław Wilczyński
Joanna, matka i żona po stracie: Dom Dusz jest dla kobiet takich jak ja. Mogą na mnie spojrzeć i powiedzieć: „Skoro jej się udało żyć, ja też mogę”.
Wietrzne odpoczywanie

Wietrzne odpoczywanie

Bartek Dobroch
Historia z grani Broad Peaku, która przywraca wiarę w wysokogórską etykę.
Puste noce

Kaszubski obrzęd pustych nocy niemal zaginął. Dziś jest przywracany

Dawid Gospodarek
Rytuały pogrzebowa są nam potrzebne. Nawet, gdy pominiemy religię.

Świat

Bezdzietni Azjaci

Bezdzietni Azjaci

Piotr Bernardyn
Dlaczego najmniej dzieci rodzi się dziś na Dalekim Wschodzie?
Sól na rany

Sól na rany

Agnieszka Burton
Większość Australijczyków opowiedziała się w referendum przeciw wprowadzeniu do konstytucji zapisu, który miał dowartościować rdzenną ludność. Dlaczego?
Gdzie jest mój dom?

Gdzie jest mój dom?

Paweł Pieniążek
Do Erywania trafiły tysiące mieszkańców Górskiego Karabachu, ale przede wszystkim widać w nim Rosjan.
Wszyscy dublerzy Putina

Wszyscy dublerzy Putina

Anna Łabuszewska
Dublerzy rosyjskiego prezydenta to jedna z zagadek Kremla. Udmurt, Bankietowy, Dyplomata – takie pseudonimy im nadano. Czy istnieją naprawdę?

Rozmowa

Na kontynencie Latynosów

Na kontynencie Latynosów

Martín Caparrós, Doma Matejko
Argentyński reporter, autor słynnego „Głodu”: W Ameryce Łacińskiej przez cały XX wiek nie było wojen. Wspólna historia i kultura utrudnia tu walkę z bliźnim.

Historia

Okręt „Pamiat’ Merkurja” z flagą Ukrainy, Odessa, 1917 r. / WIKIPEDIA.ORG

Marines z Pokucia

Grzegorz Skrukwa
W wirze przewrotów i wojen, który po 1917 r. nastał w upadłym imperium carów, Ukraińcy próbowali stworzyć i swoje państwo, i jego siły morskie. Dlaczego…

Nauka

Czeka nas jasność

Czeka nas jasność

Łukasz Lamża
Wspaniałe, ekstatyczne doświadczenie: potężna fala wszechogarniającego spokoju, radości i nagłego zrozumienia dla kosmicznego ładu. Nie brzmi jak relacja z …
Spoglądanie w głąb oka. Polscy naukowcy na tropie supernowoczesnych terapii wzroku
Materiał Partnera

Spoglądanie w głąb oka. Polscy naukowcy na tropie supernowoczesnych terapii wzroku

Z badania opublikowanego w magazynie „Lancet” wynika, że w 2020 r. ponad miliard ludzi miało jakąś formę wady wzroku, a w ciągu kolejnych 30 lat ich liczba ma…

Z oddechem

Jak czytać?

Jak czytać?

Grzegorz Jankowicz
Literatura i lektura mogą być lekarstwem lub trucizną – twierdził dwa tysiące lat temu Celsus – a o ich ostatecznych skutkach decydują czynniki, których zwykle…

Kultura

Piękny umysł

Piękny umysł

Anna Goc
Śmierć uważał za zjawisko naturalne i właściwie pozytywne, bo na tak małej planecie nie może być przecież nieśmiertelności. Za mało tu na nią miejsca.
Co nowego u Beatlesów?

Co nowego u Beatlesów?

Cezary Łazarewicz
Nie do wiary. Można po pół wieku stworzyć brawurową, lekką, fascynującą opowieść o czterech facetach, którzy zmienili muzykę, popkulturę i, nie bójmy się tego…
Nie graj, tylko powiedz

Nie graj, tylko powiedz

Jakub Puchalski
Czym chce być nowy Konkurs Chopinowski? Czy instrumenty historyczne mają służyć wyłącznie jako odmienne medium dla pianistów, uwrażliwiając ich nieco na…
Orzeł, wiedźmin i Oscary

Orzeł, wiedźmin i Oscary

Michał Walkiewicz
W ciągu ostatnich 10 lat polskie filmy zdobywały rekordową liczbę nominacji do najważniejszych nagród filmowych świata, zostawialiśmy w tyle m.in. Hiszpanię,…
Wyjście z rezerwatu

Wyjście z rezerwatu. „Czas krwawego księżyca” Martina Scorsesego

Anita Piotrowska
„Czas krwawego księżyca” to uniwersalna opowieść o chciwości jako fundamencie naszej cywilizacji i zarazem studium wielkiej tajemnicy, która wydarzyła się…
Wszystko poza mną zostało zabite

Wszystko poza mną zostało zabite

Lektor
Po lekturze tej książki traci się ochotę na matematyczne kalkulacje proporcji liczb sprawiedliwych, obojętnych i zwykłych morderców.

Felietony

Orientuj się

Olga Drenda
PiS nieraz zdumiewał skutecznością w kierowaniu emocjami wyborców. To się skończyło. Zaklęcia i straszaki pozostały te same, ale ludzie się zmienili, świat się…
Fot. Karol Paciorek /

O potrzebie spoglądania wstecz

Tomasz Stawiszyński
Czasami warto spojrzeć wstecz.
Wojciech Bonowicz / Fot. Grażyna Makara /

Początek

Wojciech Bonowicz
Okazało się, że jest coś, co nas łączy nawet z tymi, którzy mają zupełnie odmienne poglądy.
FOT. ARCHIWUM PRYWATNE /

Podaj cegiełkę

Jacek Podsiadło

Cud mniemania

Stanisław Mancewicz
Przynajmniej w świecie, w którym opinia o tym, która liczba jest większa stała się tematem interpretacji.

Smaki

fot. Gina Vescovi / Shutterstock

Plotaski i pasta

Paweł Bravo
Kremowo potraktowany ryż tworzy lepszą od klusek ramę dla wielu smaków, pogłębia je i winduje parametry rozkoszy.

Zmysły

Widma w bieli

Widma w bieli

Michał Milczarek
Wiedziałem, że jeśli pójdę jeszcze dalej, kraina w końcu mi odpowie. W lodowatej pustce poczuję czyjąś obecność. Im mniej będzie widzialnego, tym więcej pojawi…

Dodatki w numerze Nr 44-45/2023