rasizm

Artykuły na ten temat

Erika Alexander i Jeffrey Wright w filmie „Amerykańska fikcja”. / Fot. Claire Folger/Orion Releasing LLC / materiały prasowe

Jak zostać czarnym pisarzem. Oglądamy „Amerykańską fikcję”

Anita Piotrowska
W czasach, kiedy słowa „reprezentacja” i „dywersyfikacja” stały się fetyszami politycznej poprawności, film Jeffersona podejmuje z nimi grę.
fot. Marek Ślusarczyk / Adobe Stock /

Po morderstwie kobiety na Kos: skąd ten brutalny, wulgarny potok

Tomasz Stawiszyński
TOMASZ STAWISZYŃSKI: Dawno nic nie wywarło na mnie takiego wrażenia jak reakcja na informację, że w nocy, kiedy doszło do morderstwa, spędziła ona wieczór w…
Szymon Marciniak sędziuje finał mundialu, 18 grudnia 2022 r. / Fot. Grzegorz Wajda / Reporter / East News /

Nie jestem sędzią Marciniaka

Michał Okoński
Sprawę Szymona Marciniaka, jak to w świecie dorosłych ludzi bywa, trudno opisywać w kategoriach starcia dobra ze złem. Są w niej ideologie i interesy, są…

Vinícius Junior ma już dość

Michał Okoński
Znakomity piłkarz, ofiara rasistowskich prześladowań, domaga się od hiszpańskich władz stanowczej reakcji na stadionowe przestępstwa. Tego meczu nie może…
Artykuł w dzienniku „Guardian” o Benice Ryley z Essex, 11 kwietnia 2023 r. / RON BELL / EAST NEWS

Wielka Brytania: biały jeleń, czarna lalka

Patrycja Bukalska
Golliwog – szmaciana laleczka, popularna w Wielkiej Brytanii w wieku XX – po raz kolejny stała się powodem dyskusji o tym, czym jest rasizm.
Miasteczko namiotowe dla bezdomnych przy North Milwaukee Avenue w Chicago, grudzień 2022 r. / ARMANDO L. SANCHEZ / ZUMA PRESS / FORUM

Chicago to jedno z najbardziej podzielonych rasowo miast USA

Marta Zdzieborska
Miejsce zamieszkania determinuje tutaj wszystko: poziom wykształcenia, zarobki i ryzyko śmierci od kuli.
Angela Davies przemawia na wiecu ulicznym. USA, 1974 r. / AP / EAST NEWS

Wśród Panter. Wszystkie walki Angeli Davies

Magdalena Nowicka-Franczak
Była twarzą z plakatów, sztandarów i t-shirtów. Angela Davies nie chciała czekać z wolnością na lepsze czasy. Walczyła o wszystko, dla prawie wszystkich.
Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Park imienia Leopolda. Felieton Zuzanny Radzik

Zuzanna Radzik
Ludzkie zoo odbywały się w całej Europie, trafiły nawet do Warszawy. Ze swoją wielomilionową widownią miały wpływ na cementowanie rasizmu.
Audra McDonald i Denée Benton w serialu „Pozłacany wiek”, 2021 r. / ALISON COHEN ROSA / MATERIAŁY PRASOWE HBO GO

Gry w klasy

Jakub Majmurek
W „Pozłacanym wieku” tworzą się wielkie fortuny, rosną nierówności i społeczne napięcia. Pytania dotyczą roli pieniądza i milionerów w amerykańskiej demokracji.
Aszantowie w cyrku warszawskim. Rysunek Stefana Mucharskiego w piśmie „Wędrowiec”, nr 4, 26 stycznia 1888 r. / ILUSTRACJE ZE ZBIORÓW DAGNOSŁAWA DEMSKIEGO I DOMINIKI CZARNECKIEJ

Pokaz z człowiekiem

Dominika Czarnecka, Dagnosław Demski, Wojciech Brzeziński
DOMINIKA CZARNECKA, DAGNOSŁAW DEMSKI: Pod koniec wieku XIX i na początku XX we Wrocławiu, Pradze czy Budapeszcie na takie spektakle przychodziły tłumy,…
Przed zebraniem rady szkolnej, podczas której ma być omawiany proponowany zakaz nauczania krytycznej teorii rasowej w szkołach. Yorba Linda, Kalifornia, listopad 2021 r. / ROBERT GAUTHIER / LOS ANGELES TIMES / GETTY IMAGES

Pozdrowienia ze strzelnicy

Marta Zdzieborska
Wyzwiska, groźby śmierci i patrole policji pod domem – to rzeczywistość urzędników amerykańskich kuratoriów oświaty. W spolaryzowanym kraju konflikt kulturowy…
Premier Izraela Naftali Bennett przemawia na 76. sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Nowy Jork, 27 września 2021 r. / JOHN MINCHILLO / AFP / EAST NEWS

W imię walki z rasizmem

Marek Matusiak
W ciągu ostatnich sześciu lat Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło 112 rezolucji krytykujących Izrael, a tylko osiem w sprawie Syrii. Skąd taka dysproporcja?
Dominikanka podczas jednego z antyrasistowskich protestów po śmierci George’a Floyda. Waszyngton, 2 czerwca 2020 r. / JACQUELYN MARTIN / AP / EAST NEWS

Etap wstydu

Agnieszka Piskozub-Piwosz
Amerykańskie zakonnice podjęły proces rozliczania się z udziału w systemowym rasizmie. Rozpoczęły go aktem przeprosin.
Sto lat temu biali Amerykanie dokonali największego w historii USA pogromu czarnoskórych rodaków, zabijając w Tulsie (Oklahoma) ok. 300 osób. Na zdjęciu: ruiny zamieszkanej głównie przez czarnoskórych dzielnicy Greenwood. / EVERETT / FORUM

Rzeź wolnych ludzi

Marta Zdzieborska
Co roku 19 czerwca Amerykanie obchodzą Juneteenth: dzień upamiętniający zniesienie niewolnictwa. Rocznicę tyleż radosną, co przygnębiającą: bo przypomina ona,…
/ NICHOLAS PFOSI / REUTERS / FORUM

Werdykt z Minneapolis

Marta Zdzieborska
W USA przełomowy wyrok: były policjant Derek Chauvin został uznany winnym śmierci czarnoskórego ­George’a Floyda.
Margaret Amaka Ohia-Nowak. Wrocław, 8 kwietnia 2021 r. / ŁUKASZ GIZA DLA „TP”

Wszystkie imiona Margaret

Anna Piwowarska
– Tacy jak ja są tu ciągle wyjątkiem – mówi. – I o to nie mogę mieć pretensji. Pretensje mam wtedy, gdy ktoś odmawia mi polskości. Bo dla niektórych czarna…
Londyn, 9 marca 2021 r. FOT. Frank AugsteinAP/Associated Press/East News /

Co zmieni wywiad

Marcin Żyła
Tak długo, jak żyje Elżbieta II, niewiele jest w stanie zagrozić brytyjskiej monarchii.

Kraj w skrócie

2–8 lutego
Wojciech Rusinek / / FOT. SONIA GWÓŹDŹ-RUSINEK

Gdy gorszy Gombrowicz

Wojciech Rusinek
Co robić z dziełami, które wydają się nam archaiczne, obce ideowo, a nawet skandaliczne? Radykalna korekta spisu lektur tego problemu nie rozwiązuje.
Bianka Nwolisa z transparentem „Stop calling me Murzyn” protestuje wraz z rodzicami i rodzeństwem pod ambasadą USA po śmierci George’a Floyda. Warszawa, 4 czerwca 2020 r. / JĘDRZEJ NOWICKI / AGENCJA GAZETA / JĘDRZEJ NOWICKI / AGENCJA GAZETA

Rasizm bez rasy

Olga Stanisławska, Marcin Żyła
Olga Stanisławska, reporterka: Jesteśmy uzależnieni od wyzysku innych. Kto w Kongu wydłubuje z ziemi koltan do naszych telefonów? Kto w strasznych warunkach w…
Demontaż zabezpieczeń, które przez kilka dni chroniły przed demonstrantami pomnik Winstona Churchilla w londyńskiej dzielnicy rządowej Westminster. 17 czerwca 2020 r. / HANNAH MCKAY / REUTERS / FORUM

Wielki przegląd pomników

Patrycja Bukalska
Na fali antyrasistowskich protestów w Wielkiej Brytanii powróciła debata o kolonialnej przeszłości i jej skutkach, trwających do dziś.

Brakująca połowa dziejów

Anna Dziewit-Meller
Wielu moich rodaków, po odsłużeniu swego w zakresie wiedzy eksperckiej o pandemiach, powoli przechodzi na pozycje eksperckie dotyczące historii rasizmu w USA.
W pobliżu Białego Domu, 7 czerwca 2020 r. / OLIVIER DOULIERY / AFP / EAST NEWS

8 minut, 46 sekund

Marta Zdzieborska
Epidemia, kryzys, śmierć George’a Floyda, protesty i zamieszki, straszący wojskiem prezydent: czy dla Stanów mogło być gorzej?
/ SARAH TRAINOR GRAVES / ARCHIWUM PRYWATNE

Dzieli nas przepaść

Sadiqa Reynolds, Marta Zdzieborska
Sadiqa Reynolds: Jeśli masz czarny kolor skóry, nie ma znaczenia, czy skończyłeś uniwersytet i dużo zarabiasz. Każdy z nas może doświadczyć rasizmu.
/ TREVOR COLLENS / AFP / EAST NEWS

Australia: policja, przemoc i rdzenni mieszkańcy

Patrycja Bukalska
Zdanie „Nie mogę oddychać”– ostatnie słowa George'a Floyda – brzmi szczególnie także dla Australijczyków.
Hejt Park w dobrym składzie #40 - Jakub Wawrzyniak i Krzysztof Stanowski. Fot. Kanał Sportowy / YouTube /

Z bananem w kanale

Przemysław Wilczyński
Koronawirus wykopał – wraz z całą publiką – ksenofobiczne gesty ze stadionów? Tę chwilową niedogodność postanowili obejść celebryci sportu: znany piłkarz i „…
Hattie McDaniel z Vivien Leigh w scenie z filmu „Przeminęło z wiatrem”. Fot. COLLECTION CHRISTOPHEL / EAST NEWS /

Rola służącej

Agata Kaźmierska
Spór o usunięcie „Przeminęło z wiatrem” z serwisu HBO i los Hattie McDaniel, jednej z największych gwiazd tego filmu, pozwalają lepiej zrozumieć także…
Demonstracje po śmierci George'a Floyda, protest „Black Lives Matter” USA, Nowy Jork 28 maja 2020 r. fot Johannes EISELE / AFP/ EAST NEWS /

Gniew rozlewa się na Amerykę

Marta Zdzieborska
Śmierć George’a Floyda po raz kolejny obnażyła rasizm i patologie w amerykańskiej policji – problemy, które w USA wciąż idą w parze.

Skasuj się

Anna Dziewit-Meller
Dla premiera Kanady, który swoją karierę polityczną oparł w dużej mierze na walce z rasizmem i nierównościami, incydent z młodości okazać się może bardziej…
Podczas uroczystości żałobnych w Etiopskim Związku Pilotów, 11 marca 2019 r. / MINASSE WONDIMU HAILU / ANADOLU AGENCY / AFP / EAST NEWS

W Afryce, czyli nigdzie

Marcin Żyła
Nie znamy jeszcze przyczyn wypadku boeinga pod Addis Abebą, w którym 10 marca zginęło 157 osób. Ale możemy przypuszczać jedno: gdyby zdarzył się gdzie indziej…
Mahershala Ali jako Don Shirley w filmie „Green Book” i Don Shirley na niedatowanym zdjęciu. / JOHN SPRINGER COLLECTION / CORBIS / GETTY IMAGES // MATERIAŁY DYSTRYBUTORA

Jazz pro forma

Jan Błaszczak
Twórczość Dona Shirleya była rozpięta pomiędzy jazzem a klasyką. Dorobek muzyczny tego ulubieńca Strawińskiego i Ellingtona był przez lata zapomniany. Nie bez…
Viggo Mortensen jako Tony Vallelonga i Mahershala Ali jako Don Shirley w filmie „Green Book”. / MATERIAŁY DYSTRYBUTORA

Rasa i klasa

Anita Piotrowska
Dostajemy film przyjemny, pojednawczy, bezpieczny, kojący pięknem muzyki. Ale mimo to oddający całą grozę i poniżenie w Ameryce podzielonej na rasy.
Pomnik Gandhiego w Mumbaju, październik 2018 r. / Fot. Indranil Mukherjee / AFP /

Mahatma Gandhi niemile widziany

Wojciech Jagielski
Na świecie jest uważany za mistrza szlachetnej walki bez użycia przemocy i wcielenie zwycięstwa dobra nad złem. Na świecie, lecz nie w Afryce. Gdzie indziej…
Bar Kebab Prince, przed którym w noc sylwestrową 2016 r. zginął 21-letni mieszkaniec Ełku / TOMASZ WASZCZUK / PAP

Spokój w Ełku

Bartosz Józefiak
Miasto zdążyło już ochłonąć po zabójstwie Daniela przed barem z kebabem. Po ponad roku zaczął się proces w tej sprawie.
Początek Marszu na Waszyngton, 28 sierpnia 1963 r. Kadr z filmu „Nie jestem twoim murzynem”. / DC Public Library / Against Gravity

Świat nie jest biały

Anita Piotrowska
Z niedokończonych zapisków Jamesa Baldwina reżyser Raoul Peck stworzył intrygujący filmowy esej, którego główna teza brzmi: „Historia czarnych w Ameryce jest…
Marsz Niepodległości na rondzie Dmowskiego. Warszawa, 11.11.2017 r. / Fot. Fot Grzegorz Krzyzewski/REPORTER

Najniższy wspólny mianownik

Jan Klata
Za rok będzie mocniej, ogrów i orków przybędzie. Na rondzie Dmowskiego, na moście Poniatowskiego, na stadionie. Na-ro-do-wym!!!
Protesty pod pomnikiem gen. Roberta E. Lee w Richmond, USA, wrzesień 2017 r. / WIN MCNAMEE / GETTY IMAGES

Pomniki, rasizm i ginekologia

Łukasz Lamża
W Stanach Zjednoczonych trwa spór o usuwanie pomników postaci historycznych ocenianych dziś jako wątpliwe etycznie. Na celowniku są także naukowcy.

Rasizm w cieniu Brexitu

Patrycja Bukalska
Brytyjczyk pochodzenia hinduskiego – Amo Singh, 33-letni sklepikarz ze Stroud (zachodnia Anglia) – został ciężko pobity przez bandę nastolatków, gdy stanął w…
Rafał Gaweł, członek zarządu Ośrodka Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych w biurze ośrodka, wkrótce po akcji policji i zajęciu komputerów. Warszawa, 3 lutego 2017. / Fot. Czarek Sokołowski / EAST NEWS

Zapętlony działacz

Mariusz Sepioło
Rafał Gaweł: ofiara prześladowań prokuratury sprzyjającej skrajnej prawicy czy ofiara własnej niefrasobliwości w finansowaniu działalności publicznej?
/ Il. Lech Mazurczyk

Mowa pogardy

Anna Goc, Marcin Żyła
Wbrew krytyce, nie jest żadnym wymysłem. Najnowsze badania pokazują to wyraźnie – mowa nienawiści zmienia postawy Polaków. Głównie młodych.
Fot. Claudio Morelli/Emblema/REPORTER / Miasto L'Aquila po trzęsieniu ziemi /

Trzęsienie ziemi i rasizm

Edward Augustyn
„To dobra okazja, żeby poszkodowanych w trzęsieniu ziemi umieścić w hotelach, a do namiotów przenieść emigrantów” – napisał na portalu społecznościowym ksiądz…
Paweł Bravo / / Fot. Grażyna Makara

To nie jest kraj dla śniadych ludzi

Paweł Bravo
W Zgorzelcu patrol ochroniarzy zatrzymał śniadego mężczyznę – w pierwszej wersji relacji dlatego, że zaczął uciekać na ich widok, później dodano, iż przebywał…
Michał Okoński / / Fot. Grażyna Makara

Konserwatyści przeciwko antysemityzmowi

Michał Okoński
Grupa konserwatywnych publicystów, intelektualistów i polityków podpisała się pod ,„Listem do patriotów”, opublikowanym na portalu wpolityce.pl. Redaktor…
Ksiądz Jacek Międlar na demonstracji we Wrocławiu. Fot: Maciej Witkowski/REPORTER/EASTNEWS /

Duszpasterz narodowców

Zuzanna Radzik, Błażej Strzelczyk
Mówi podekscytowany, ale w końcu nie każdy neoprezbiter przemawia na kilkudziesięciotysięcznych wiecach.
Rachel Dolezal w programie NBC /

Sprawa Dolezal

Kalina Błażejowska
W USA z czołówek nie schodzi historia Rachel Dolezal, szefowej oddziału antydyskryminacyjnej organizacji NAACP i wykładowczyni afrykanistyki.
Na demonstracji przeciwko brutalności policji, Baltimore, maj 2015 r. / Fot. Marvin Joseph / THE WASHINGTON POST / GETTY IMAGES

Płonące getta Ameryki

Radosław Korzycki
W kolejnych miastach USA coraz częściej dochodzi do zamieszek na tle etnicznym. Czy rzeczywiście winowajcami są tylko młodzi Afroamerykanie?
Maciej Rybus. Fot: Andrzej Iwańczuk/REPORTER /

Dośrodkowanie dla dyktatora

Michał Okoński
Przy okazji meczu Irlandia-Polska padło pytanie, czy polski piłkarz może grać dla czeczeńskiego satrapy.

Gdzie my jesteśmy

Michał Kuźmiński
Ksenofobicznego tekstu Dominika Zdorta o deportacji Tatarów nie ma co komentować. W tej sprawie są dwie inne ważne kwestie.