LUDZKIE ZOO

Wystawiani na pokaz, oglądani jak egzotyczne ciekawostki, a nie ludzie: tak w powszechnej pamięci zapisali się Syngalezi, Zulusi czy Pigmeje zwożeni do Europy w ramach „pokazów etnograficznych”, mających zaprezentować Europejczykom życie na rubieżach kolonialnych imperiów. Wystawy, do których przylgnęła nazwa „ludzkich zoo”, uchodzą za jedną ze wstydliwych kart kolonialnej Europy, która z wyzysku nie-Europejczyków uczyniła źródło nie tylko bogactwa, ale też rozrywki dla mas.

Ale rzeczywistość nie jest tak prosta. Faktycznie, poczynając od połowy XIX w. dziesiątki „egzotycznych” zespołów przemierzały przez kilkadziesiąt lat Europę, przyciągając widzów spragnionych wrażeń. Początkowo ich przedstawienia prezentowano w kolonialnych metropoliach, ale potem pokazy odbywały się także w naszej części kontynentu. Można tu wspomnieć grupę legendarnego Buffalo Billa...