relacje polsko-żydowskie

Artykuły na ten temat

Młodzi Izraelczycy podczas wizyty w Auschwitz. 28 kwietnia 2022 r. / FOT. AP/Associated Press/East News /

Czy izraelskie wycieczki znów przyjadą do Polski

Karolina Przewrocka-Aderet
Wraca temat izraelskich wycieczek edukacyjnych szlakiem Zagłady, wstrzymanych do odwołania w czerwcu 2022 r., a wcześniej przerwanych przez pandemię.
Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Ćwiczę zachwyt. Felieton Zuzanny Radzik

Zuzanna Radzik
Dialog chrześcijan i Żydów to nie jest oczywisty stan spraw.
Młodzież polska i izraelska przed nazistowskim obozem zagłady w Treblince. Październik 2013 r. / JANEK SKARŻYŃSKI / AFP

Opowiadam Polskę na nowo

Alex Danzig, Jacek Taran
Alex Danzig, organizator wyjazdów młodzieży izraelskiej do Polski: Lekcje o zagładzie są bardzo ważne, ale nie można zbudować pamięci tylko na cierpieniu.…
Sekretarz stanu USA Antony Blinken (z prawej) i minister spraw zagranicznych Izraela Jair Lapid podczas spotkania w Rzymie, 27 lipca 2021 r. / FOT. ANDREW HARNIK / AFP / East News /

Miejsce w szeregu

Paweł Bravo
Dawno nie otrzymaliśmy tak dotkliwej lekcji tego, jak się kończy lekceważenie międzynarodowego kontekstu pozornie czysto krajowych działań. W stosunkach z …
Minister Spraw Zagranicznych Izraela Yair Lapid przemawia podczas konferencji prasowej w Casablance, 12 sierpnia 2021 r. / FOT. Chadi/Xinhua News/East News /

Polska i Izrael: słonie w składzie porcelany

Karolina Przewrocka-Aderet
To historia o niezrozumieniu istoty rzeczy, które kolejny raz doprowadziło do dyplomatycznej katastrofy między Polską i Izraelem.
Stanisław Aronson na balkonie swojego mieszkania w Tel Awiwie, lipiec 2021 r. / FOT. KAROLINA PRZEWROCKA-ADERET /

Po terminie

Karolina Przewrocka-Aderet
Zmiana w zasadach reprywatyzacji ma położyć kres oszustwom. Przy okazji może pozbawić ojcowizny pewnego cichego bohatera Polski i Izraela.
Kadr z filmu „Ciotka Hitlera” / MATERIAŁY PRASOWE TVP

Biedni Żydzi, dobrzy Polacy

Anita Piotrowska
„Ciotka Hitlera” i „Cudak” – przed nami filmy tematycznie i stylistycznie wręcz skrojone dla telewizji publicznej, gotowe do emisji w czasie największej…
Marianna Lubkiewicz razem z mężem Leonem i synem Stefanem prowadzili piekarnię w Sadownem koło Treblinki. Dostarczali chleb Żydom ukrywającym się w okolicznych lasach. W 1943 r. zostali z tego powodu zamordowani przez Niemców. / ZBIORY RODZINNE GRAŻYNY OLTON / INSTYTUT PILECKIEGO

Trwanie śladu

Mateusz Fałkowski
Upamiętnienie Polaków, którzy zginęli, ratując żydowskich sąsiadów, to jedna z naszych historycznych zaległości. Nie jest wymierzone w kogokolwiek, przypomina…
Debata z Janem Tomaszem Grossem w auli Auditorium Maximum UJ, Kraków 2008 r. / KRZYSZTOF KAROLCZYK / AGENCJA GAZETA

Wina niczyja

Magdalena Nowicka-Franczak
Po dwudziestu latach od „Sąsiadów” Jana Tomasza Grossa dorobiliśmy się sporej biblioteki dzieł o polskich postawach wobec Zagłady. Ostatnie książki z tej…
Andrzej Stasiuk / Fot. Grażyna Makara /

Płuczki

Andrzej Stasiuk
To są Antydziady dziejące się w jasnym świetle dnia. Lud idzie za wieś w miejsce ponure i odludne, by odprawiać rytuały. Jakieś antynabożeństwo starsze od…
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN / CZAREK SOKOŁOWSKI / AP / EAST NEWS

Klasa i kasa

Michał Okoński
Muzeum POLIN ma w końcu nowego dyrektora – i ma w końcu pieniądze z tzw. grantu norweskiego. Pomyślne zakończenie kryzysu wokół placówki wiąże się jednak z…
Dariusz Stola w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, luty 2020 r. / Fot. Maciej Zienkiewicz dla "TP" /

Ministerstwo kluczy

Michał Okoński
„Oskarżenia, jakie formułował pod moim adresem pan minister Gliński, były fałszywe” – mówił „TP” Dariusz Stola, b. dyrektor Muzeum POLIN. Po naszej publikacji…
Dariusz Stola w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, luty 2020 r. / Fot. Maciej Zienkiewicz dla "TP" /

Resort Glińskiego i pięć milionów euro

Redakcja
„Wszystkie oskarżenia, jakie formułował pod moim adresem pan minister Gliński, były fałszywe” - mówi Dariusz Stola, niedawny dyrektor Muzeum Historii Żydów…
Dariusz Stola w Muzeum POLIN, luty 2020 r. / MACIEJ ZIENKIEWICZ DLA „TP”

Powód za pięć milionów

Dariusz Stola, Michał Okoński
Dariusz Stola: Idę do ministerstwa, mówię, że się cieszę z tego spotkania, bo najwyższy czas brać się do roboty. I słyszę, że nie: że musimy o tym poważnie…
Premier Izraela Benjamin Netanjahu i prezydent Rosji Władimir Putin podczas V Światowego Forum Holokaustu w Jerozolimie, 23 stycznia 2020 r. / FOT. Sergey Guneev/SPUTNIK Russia/East News /

Polityczne deale w cieniu Zagłady

Karolina Przewrocka-Aderet
Nawołując w czasie izraelskich obchodów 75. rocznicy wyzwolenia Auschwitz do szacunku wobec ofiar Zagłady, premier Netanjahu sam potraktował je instrumentalnie…
Yad Vashem w Jerozolimie przed obchodami Dnia Pamięci Ofiar Holokaustu, 25 stycznia 2018 r. / FOT. Gil Cohen Magen Xinhua / eyevine /

Rocznica w rękach oligarchy

Ofer Aderet
Decyzja, aby w Yad Vashem udzielić głosu prezydentowi Rosji, ale odmówić tego prezydentowi Polski, to błąd. Może zostać odebrana tak, jakby władze Izraela…
Wiaczesław Mosze Kantor (w środku), Antonio Tajani i Beate Klarsfeld podczas obchodów Dnia Pamięci o Holokauście w europarlamencie w Brukseli, 25 stycznia 2017 r. / STEPHANIE LECOCQ / EPA / PAP /

Rozgrywanie pamięci

Karolina Przewrocka-Aderet
Nie udzielając głosu prezydentowi Dudzie, Izrael nie udziela go Polsce: tej, w której przez ostatnich 30 lat wykonano ogromną pracę nad pamięcią o polsko-…
Przemówienie Barbary Engelking podczas wręczenia Medali św. Jerzego 2019, w tle drugi laureat, ks. Tomasz Halik i tłumacz, o. Tomasz Dostatni / Fot. Bartosz Siedlik dla "TP" /

Popiół na sercu

Barbara Engelking
MEDAL ŚW. JERZEGO Odpowiedzialność i troska mają wymiar społeczny. Chociaż zarzuca nam się uprawianie pedagogiki wstydu, a my w rewanżu określamy obecną…
/

Lekcje troski

Michał Okoński
MEDAL ŚW. JERZEGO Kapituła nagradza Barbarę Engelking za przywracanie naszej pamięci imion i nazwisk ofiar Zagłady. Za empatię i wrażliwość, z jaką opisuje ich…
/ MACIEJ ZIENKIEWICZ DLA „TP”

Poza słowami

Michał Okoński
MEDAL ŚW. JERZEGO Barbarze Engelking nie chodzi o nasze samopoczucie. Nie chodzi też o „wizerunek Polski”. Chodzi o empatię wobec tych, którzy zginęli. O…
Synagoga Beit Chasidim we Lwowie po pogromie; zdjęcie wykonane między 22 a 24 listopada 1918 r. / DOMENA PUBLICZNA

Czaszka z wykrzyknikiem

Tadeusz A. Olszański
Autor „Kresu iluzji” przekonuje czytelnika, że winni pogromu we Lwowie byli polscy lwowianie, wszyscy lub prawie wszyscy: tchórze, którzy nie chcieli walczyć…
Kiedyś było to wzgórze, a na nim kirkut. Po wojnie wydobywano stąd piasek na budowy. / TOMASZ KIZNY

Wypadłem z pamięci jako zmarły

Justyna Pobiedzińska
W przestrzeni publicznej Zelowa koło Łodzi próżno by szukać informacji, że przed wrześniem 1939 r. jedną trzecią miasteczka stanowili Żydzi. Odnajdźmy ich…
Kontrola paszportowa pasażerów, którzy przypłynęli z Gdyni, port w Tel Awiwie, październik 1938 r. / ISRAEL STATE ARCHIVES

Kraj pod skórą

Patrycja Bukalska
To opowieść o Polakach mieszkających w Izraelu. Lub raczej o ludziach, którzy w Izraelu uważani są za Polaków, a w Polsce za Żydów.
„J.d....e. Zapominanie” / KAROL BUDREWICZ / TEATR MODRZEJEWSKIEJ W LEGNICY

Chmura z żydowskich pierzyn

Dariusz Kosiński
Polski teatr wraca do Jedwabnego za sprawą Pawła Passiniego i Artura Pałygi. W tytule ich przedstawienia zatarta nazwa miasta („J.d....e”) i słowo „zapominanie…

Atak na ambasadora

Karolina Przewrocka-Aderet
Pięć lat więzienia: tyle grozi Izraelczykowi, który pod ambasadą w Tel Awiwie zwyzywał i opluł ambasadora Marka Magierowskiego.
Pruchnik, 19 kwietnia 2019 r. / FOT. HUBERT LEWKOWICZ/AFP/East News /

Sąd nad nami

Piotr Sikora
Trudno ocenić, na ile agresja tłumu w Pruchniku miała antysemicki charakter, a na ile była skierowana przeciwko konkretnemu człowiekowi, jednemu z Dwunastu,…
Młodzież izraelska na Marszu Żywych przed byłym obozem Auschwitz-Birkenau, kwiecień 2015 r. / BEATA ZAWRZEL / REPORTER

Polska–Izrael: wyjście z obłędu

Dariusz Rosiak
W sprawach przeszłości wojennej nie dogadamy się z Izraelczykami, zanim nie dogadamy się sami ze sobą, czyli być może nigdy. Są jednak rejony historii, w…
Mateusz Morawiecki i Benjamin Netanjahu podczas szczytu bliskowschodniego w Warszawie, 14 lutego 2019 r. / Fot. Rafał Oleksiewicz / Reporter /

Polska, Izrael i przeklęte problemy

Michał Okoński
Nieprzepracowane wciąż krzywdy, wyparte poczucie winy i coraz bardziej swobodne podejście do historii pozostaną, niezależnie od tego, kto wygra wybory nad…
Rekonstrukcja malowanego sklepienia z drewnianej synagogi w Gwoźdźcu, centralny punkt galerii „Miasteczko” na wystawie stałej Muzeum Polin / Fot. MAGDALENA STAROWIEYSKA / MUZEUM POLIN /

Wzrok odzyskiwany

Dariusz Stola, Piotr Kosiewski
Dariusz Stola: Wychodzących z Muzeum POLIN pytamy, co zapamiętali (bez sugerowania odpowiedzi). Cieszę się, bo często słyszymy: teraz rozumiem, że dzieje Żydów…

Nie wiedzieliśmy?

Lektor
/ MACIEJ ZIENKIEWICZ / AGENCJA GAZETA

Rok z życia linoskoczka

Mikołaj Grynberg, Michał Okoński
MIKOŁAJ GRYNBERG, pisarz: Z rozmów z nauczycielami i z rodzicami żydowskich dzieci wiem, że w szkołach znowu się pojawia sformułowanie „mydło”, że się słyszy „…
Kirkut w Biłgoraju / A.K. KOBUS / PAP

Dla świętego spokoju

Przemysław Wilczyński
W Biłgoraju ma stanąć dom handlowy. „Na terenie przy kirkucie” – mówi inwestor. „Na ludzkich kościach” – uważają protestujący. To niejedyne w Polsce miejsce,…
Agata Kulesza i Agata Trzebuchowska w filmie „Ida” Pawła Pawlikowskiego / MATERIAŁY PRASOWE

Apetyt na polakożerców

Marcin Napiórkowski
Antypolonizm jest dziś poręcznym narzędziem opisu transformacji ustrojowej, historii, kultury i polityki. Pozwala wyjaśnić upadek fabryki, oscarowy sukces „Idy…
Ocaleni z Holokaustu protestują pod polską ambasadą – po uchwaleniu ustawy o IPN, Tel Awiw, 8 lutego 2018 r. / GIL COHEN-MAGEN / AFP / EAST NEWS

Problem polsko-polski

Yehuda Bauer, Karolina Przewrocka-Aderet
Prof. Yehuda Bauer, historyk: Prawdziwym przedmiotem debaty wokół polsko-izraelskiej deklaracji premierów jest walka narodowego, prawicowego rządu z polskim…
Premier Izraela Benjamin Netanjahu, Jerozolima, wrzesień 2016 r. / GIL COHEN-MAGEN / AFP / EAST NEWS

Zostawcie historię historykom

Karolina Przewrocka-Aderet
Ustawa o IPN wciąż nie daje o sobie zapomnieć: wkrótce po wycofaniu przez Sejm jej najbardziej kontrowersyjnych zapisów i po deklaracji premierów Polski i…
Benjamin Netanjahu podczas wizyty na Węgrzech, lipiec 2017 r. / Fot. Puzzle Pix / REX / Shutterstock / East News /

Szabat premierów

Karolina Przewrocka-Aderet
Pechowy tydzień dla Benjamina Netanjahu: walka z ultraortodoksyjnymi politykami o obowiązkową dla ich elektoratu służbę wojskową, ciąg dalszy sagi oskarżeń o…
Przed Marszem Pamięci w rocznicę likwidacji krakowskiego getta, Kraków, plac Bohaterów Getta, marzec 2014 r. / BEATA ZAWRZEL / REPORTER

Po co nam to było

Paweł Bravo
Po zmianie ustawy o IPN i wspólnym oświadczeniu premierów Izraela i Polski wszyscy powinni być zadowoleni – tylko dlaczego trudno czuć ulgę?

Izrael ustąpił Polsce

Karolina Przewrocka-Aderet
Premier Netanjahu dał Polsce w zamian prawdziwy skarb: uznanie dla polskiej narracji o II wojnie światowej – komentują izraelskie media.
Konferencja premiera Mateusza Morawieckiego poświęcona relacjom polsko-izraelskim. Warszawa, 27 czerwca 2018 r. / Fot. Rafał Oleksiewicz/REPORTER /

Ustawa o IPN: Po co nam to było

Paweł Bravo
Po wspólnym oświadczeniu premierów Izraela i Polski wszyscy powinni być zadowoleni – tylko dlaczego trudno czuć ulgę?
Konferencja premiera Mateusza Morawieckiego poświęcona relacjom polsko-izraelskim. Warszawa, 27 czerwca 2018 r. / Fot. Stanisław Kowalczuk / EASTNEWS /

Porozumienie z Izraelem

Karolina Przewrocka-Aderet
Osiem godzin – tyle w wydaniu rządu trwało wycofanie się z bezsensownych zapisów ustawy o IPN.
/ ZYGMUNT JANUSZEWSKI

Pejzaż po katastrofie

Joanna Niżyńska
Przez ostatnie ćwierć wieku, zwłaszcza po debacie o Jedwabnem, tworzyliśmy w USA coraz lepszy obraz Polski. Po nowelizacji ustawy o IPN nasza praca legła w…
Barbara Engelking podczas wręczenia nagrody im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej, Warszawa, 11 września 2013 r. / Fot. Jacek Marczewski / Agencja Gazeta /

Polska wrażliwość

Michał Okoński
Dlaczego rządowi przeszkadza obecność Barbary Engelking w instytucji zajmującej się pomnikami Zagłady w naszym kraju?
Miejsce egzekucji Żydów z okupacyjnego powiatu bocheńskiego, zamordowanych w sierpniu 1942 r. Kozie Górki w Puszczy Niepołomickiej, kwiecień 2018 r. / MICHAŁ OKOŃSKI

Pamięć o Ablu

Michał Okoński
W książce „Dalej jest noc” nie chodzi o polską winę. Nie chodzi o nas i o nasze samopoczucie. Chodzi o tych, którzy zginęli, i którzy też byli przecież „nasi”.
Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej / Fot. Ewa Olow / REPORTER / East News

Narodowy Dzień Pamięci Skomplikowanej

Michał Okoński
Mamy święto państwowe, które upamiętnia Polaków ratujących Żydów. Nie mamy święta, które upamiętnia polskich obywateli zamordowanych w Zagładzie.
Sala obrad Konferencji Episkopatu Polski, 13 marca 2018 r. / Fot. Stanisław Kowalczuk / East News

Episkopat widzi konieczność

Michał Okoński
Biskupi mówią o dialogu polsko-żydowskim opartym na prawdzie, zaufaniu i wzajemnym szacunku. Przyjrzyjmy się z szacunkiem komunikatowi z ich ostatniej…
Spotkanie rządowych delegacji Polski i Izraela. Dyrektor generalny izraelskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Yuval Rotem i Bartosz Cichocki, wiceminister spraw zagranicznych, Jerozolima, 1 marzec 2018 r. / Fot. GALI TIBBON / AFP/EAST NEWS

Pewnego razu w Jerozolimie

Karolina Przewrocka-Aderet
Wobec wielu niewiadomych i cytowań „za anonimowymi izraelskimi źródłami” o spotkaniu delegacji polskiej i izraelskiej można powiedzieć niewiele. Z całą…
/ GRAŻYNA MAKARA / TYGODNIK POWSZECHNY

Ich krew nie była taka czerwona

Aleksander Smolar, Michał Okoński
ALEKSANDER SMOLAR: W miarę wspólna opowieść o Polsce rozjechała się po Smoleńsku. Znów żyjemy na cmentarzach, opowiadając tragiczne historie o polskim losie.…
Pomnik ku pamięci Żydów zamordowanych w Jedwabnem. lipiec 2016 r. / Fot. Marek Maliszewski/REPORTER

Niepoliczalni

Michał Okoński
Pisanie tekstu o tym, jak szacować liczbę Żydów, których w czasie wojny zabili Polacy, jest doświadczeniem upiornym. W gąszczu cyfr ginie ludzki los.