eseje

Artykuły na ten temat

Paweł Pierściński, fotografia z serii „Geometria krajobrazu”, 1967 r. / FUNDACJA JEDNOSTKA

Czy ta wiosna może być nasza

Ryszard Koziołek
Obchodzi mnie przyszłość Ewangelii jako lekcji o bezwarunkowej miłości bliźniego i o sensie śmierci. Powtarzanej ciągle, systematycznie, od kołyski po grób.
/

Czytajmy! Lektor o nowej książce Ryszarda Koziołka

Lektor
To już kolejny zbiór esejów literaturoznawcy, profesora Uniwersytetu Śląskiego. Czytelnikom „Tygodnika” dobrze znany, pismo nasze publikuje bowiem teksty…
Weronika Murek, 2019 r. / ARCHIWUM PRYWATNE

Weronika Murek: o czym mówią dziewczynki

Monika Ochędowska
Na starej drukarce rodziców produkowała autorskie egzemplarze książek. Zorientowała się, że wyglądałyby poważniej, mając jakąś treść. Do tego potrzebne były…
/

Pochwała czułej podróży. Lektor o książce Andrzeja Franaszka „Gwiazda Piołun”

Lektor
Ten zbiór esejów mnie skojarzył się z dostojnym gatunkiem „rozmów zmarłych”, bowiem właśnie rozmowy, rzeczywiste, domyślne i możliwe, spotkania, przyjaźnie i…
Wizerunek Peryklesa na współczesnej 20-drachmowej monecie / YANNIS BEHRAKIS / REUTERS / FORUM

Jedyny taki naród

Michał Komar
U podstaw piękna naszego miasta i piękna każdego z nas z osobna leży konieczny, jak powietrze i woda, nieodparty mus imperialny. Tak twierdził Perykles,…
Opal Whiteley Park w Cottage Grove, Oregon, USA, kwiecień 2021 r. / GINA KELLY / ALAMY STOCK PHOTO / BEW

Rok dzikiego serca. Jak zobaczyć świat po raz pierwszy

Adam Robiński
Według starej krajoznawczej anegdoty należy zamknąć oczy, a chwilę potem je otworzyć. „Boże, jak tu pięknie!” – powie nam się samo.
Park zegarowy w Düsseldorfie, 24 kwietnia, 2020 r. / MARTIN MEISSNER / AP / EAST NEWS

Rok pustego czasu

Wojciech Engelking
Nie jesteśmy obywatelami swojego czasu, kształtującymi jego znaczenie, tylko jego pokornymi poddanymi. Pokazał nam to rok 2020, który już nie przynależał do…
/

Materia i metafizyka

Piotr Kieżun
Esej w gdyńskiej nagrodzie zawsze jest najbardziej różnorodny tematycznie, stylistycznie i gatunkowo – wskazanie zwycięzcy jest tu najtrudniejsze.
/

Czytać od nowa

Lektor
Wzorem – by nie powiedzieć wzorcem – naukowego pisania o literaturze” nazywa tę książkę Marek Bieńczyk. I dodaje, że jest ona przykładem, jak „wyrwać…
Epidemia koronawirusa: szakale w pustym Tel Awiwie. Izrael, 9 kwietnia 2020 r. / ODED BALILTY / AP / EAST NEWS / ODED BALILTY / AP / EAST NEWS

Dopust boży, odpust niezupełny

Jacek Podsiadło
Mój idol wśród zarażonych najpierw krył się po piwnicach, a następnie okopał się na terenie ogródków działkowych i długo odpierał ataki milicjanta, po prostu…
Antonio de Pereda, „Sen rycerza”, ok. 1655 r. / DOMENA PUBLICZNA

Sen założycielski

Marek Bieńczyk
Dla Kartezjusza sen nie jest odlotowym wybrykiem, gdyż śni go ten sam wciąż umysł. A ciało czuwające i ciało śniące pozostają jednym i tym samym ciałem.
Jerzy Stempowski w pierwszym domu Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte przy av. Corneille 1, Paryż, ok. 1948 r. / HENRYK GIEDROYC. ARCHIWUM INSTYTUTU LITERACKIEGO. © INSTYTUT LITERACKI PARYŻ

Niech Pan Bóg zabarabani

Eliza Kącka
Polskość wyraża się u Stempowskiego jako fenomen tak bolesny, że świadectwo kontrować trzeba drwiną.
/ EAST NEWS // HERITAGE IMAGES / GETTY IMAGES

Jego prawa stopa

Ryszard Koziołek
Chwilę przed świtem, zanim kobiety znajdą odwalony grób, Chrystus przysiada na kamieniu i robi bilans przed Wniebowstąpieniem. Krok po kroku.
Zatoka Meksykańska sfotografowana z pokładu statku Apollo 7, październik 1968 r. / NASA.GOV

Żyjemy w najlepszych czasach

Marcin Napiórkowski
Nie popadajmy jednak w zachwyt. Tym bardziej że niewielka w tym nasza zasługa. Wraz z większymi niż kiedykolwiek możliwościami spoczywa na nas większa…
Po zamachu na World Trade Center, Nowy Jork, 2001 r. / Fot. James Tourtellotte / U.S. CUSTOMS AND BORDER PROTECTION / DOMENA PUBLICZNA

Kolektyw Katastrofa

Marek Bieńczyk
Katastrofa nie musi oznaczać unicestwienia. Chodzi o granicę, po której przekroczeniu społeczeństwo nie może już odgrywać spektaklu swej trwałości. Wciąż nam…
Cy Twombly, 2010 r. / Fot. François Guillot / AFP / EAST NEWS

Gest malarsko-pisarski

Marek Bieńczyk
Cy Twombly to artysta dobry na dzisiejsze czasy. Nieklasyczny klasyk, który składa uznanie dla wspólnego dziedzictwa i zarazem tworzy coś zupełnie…

Wędrówki rzeczy

Paweł Reszka
„W literaturze całe nasze rozumne życie i cała jego poezja. Tylko obracając się w jej sferze przestajemy być Iwanami i Piotrami, a stajemy się po prostu ludźmi…
Michel Houellebecq, Paryż, grudzień 2014 r. / Fot. Barbara d'Alessandri SloSlo / STARFACE / FORUM

Zachód woła o islam

Grzegorz Jankowicz
Demokratyczne wybory we Francji wygrywają islamiści. Fantazja? Nie, bo według Houellebecqa żyjemy na chwilę przed końcem świata, który znamy.
Krzysztof Pomian, 2009 r. / Fot. Krzysztof Żuczkowski / FORUM

Brakujący tom Pomiana

Lech Trzcionkowski
Po 30 latach od francuskiego wydania ukazuje się po polsku „Porządek czasu” – dzieło jednego z najważniejszych europejskich intelektualistów.
Jean-Jacques Sempé na wystawie poświęconej pięćdziesięcioleciu „Mikołajka”. Paryż, maj 2009 r. / Fot. Joel Saget / AFP / EAST NEWS

Zwierzę niepocieszone i wesołe

Marek Bieńczyk
Skąd wiecie, jak wygląda Mikołajek? Czyje obrazy przeprowadzają was na jasną stronę życia? To Sempé, kolega zamordowanych rysowników z „Charlie Hebdo”.
Władimir Putin w cerkwi w Otradnoje koło Woroneża. Boże Narodzenie w obrządku wschodnim, 7 stycznia 2015 r. / Fot. Alexei Druzhinin / AP / EAST NEWS

Rosja w pułapce wiecznej tajemnicy

Mikołaj Mirowski
Wielu ludzi z Zachodu sądzi, że właściwy Rosji sposób widzenia świata czyni z niej nieprzeniknioną zagadkę. Czy to prawda?