ptaki

Artykuły na ten temat

Żurawie w Biebrzańskim Parku Narodowym, październik 2017 r. // Fot. Agencja Wschód / Forum

Obserwowanie ptaków to darmowy trening cierpliwości i spokoju. Jak zostać ptasiarzem

Krzysztof Story
I wcale nie chodzi o pogoń za rzadkim gatunkiem ani najlepszym zdjęciem. Pierwsza rada: „Zacznij się rozglądać. To nie jest umiejętność, to świadomy wybór”.…
Sikora japońska (łac. parus minor). Tokyo, 2018 r. // World Discovery / Alamy / BE&W

„Pan przodem”. Japońskie sikory używają symbolicznych gestów

Łukasz Kwiatek
Minęły już czasy, gdy każda sugestia zoologów, że sposoby komunikacji jakiegoś zwierzęcia przypominają pod pewnym kątem nasz język, owocowała awanturą w…
Lirogon wspaniały (Menura novaehollandiae) / rys. Colin Waters / Alamy / B&EW

Ptasie walentynki: jak śpiewać, by znaleźć partnerkę?

Joanna Bagniewska
Romantyczne ballady, słodkie trele, serenady? W świecie zwierząt pieśni godowe często mają kluczowe znaczenie dla kojarzenia par. U różnych gatunków występują…
W każdym zestawie jajo po prawej pochodzi od kukułki, pozostałe należą do dziwogonów. / UNIVERSITY OF CAMBRIDGE /

Kto podpisuje jaja, ten nie musi wychowywać obcych dzieci

Łukasz Kwiatek
Sokół wędrowny, Finlandia, 2015 r. / MARKUS VARESVUO / BE&W

Jak być sokołem. O książkach Johna Aleca Bakera i Macieja Zdziarskiego

Adam Robiński
Trudno o gromadę zwierząt, w której kolejność dziobania zaznaczona byłaby równie dobitnie. Skrzydlate uniwersum ocieka krwią. Wypełnia je dźwięk trzaskających…
/ ERNIE JANES / BEW

Wróble, które były od zawsze, nie wywołują tylu emocji, co inne ptaki. Niesłusznie.

Anna Goc
Słońce nie nagrzało jeszcze płyt balkonowych. Boso, cichutko, zajrzałam pod dach. Ktoś tam zamieszkał. Ktoś bardzo mały. Ktoś zwinny i gibki.
Uczymy się od siebie jak ptaki i tak pogdakujemy. / OLGA DRENDA

Olga Drenda: Pokusa zdurnienia

Olga Drenda
Ptaki uczą się śpiewu od siebie nawzajem, dlatego powtarzają te same melodie. My, ludzie pióra, nie jesteśmy wcale tacy od nich różni, dlatego zdarza się, że…
Przedrzeźniacz ciemny (Dumetella carolinensis). Południowy Teksas, USA. / ROLF NUSSBAUMER / BE&W

Skrzydła i nosy. Jak ptaki wykorzystują węch

Justyna Kierat
Węch nie jest tym zmysłem, który na ogół kojarzymy z ptakami. Niesłusznie. Wiele gatunków wykorzystuje go w polowaniach, identyfikowaniu drapieżników czy…
Krukowate można spotkać niemal na całym świecie. Na zdjęciu: kruk zwyczajny, Rumunia, 2022 r. / LOIC POIDEVIN / B&EW

Ptasia inteligencja. Niesamowite kruki, sójki i gawrony

Justyna Kierat
Rodzinę krukowatych tworzą nietuzinkowe gatunki. Potrafią wytwarzać narzędzia i uczyć się przez obserwację. A o budowane przez nie gniazda rywalizują inne…
/ SUNIL GHOSH / HINDUSTAN TIMES / GETTY IMAGES

Żurawie indyjskie

ŁK
Żurawie indyjskie czasem dopuszczają do gniazda trzeciego osobnika – młodego samca lub samicę.
Mazurek, łac. Passer montanus / MARKO KONIG / B&EW

Mazurek Pinowskiego

Jan Pinowski, Adam Robiński
Jan Pinowski, ornitolog: U proboszcza w Radzyminie mama kupiła mi skuter. Brałem siatki, drabinę, samczyka na wabia i jechałem w teren. Obrączkowałem tysiące…
Adelaida, Australia, 2014 r. / TRENT PARKE / MAGNUM PHOTOS / FORUM

Dzień dobry, sroko

Monika Ochędowska
Gdy jedna z nich umiera, kilka ptaków zbiera się wokół martwego osobnika, próbując go ocucić. Najpierw krzyczą, potem zapada cisza.
/ ADOBE STOCK

Rodzi się ptak

Dorota Kozińska
Doświadczona we wczesnym dzieciństwie przyjaźń z wiernym małżeństwem sierpówek na zawsze odmieniła mój pogląd na ptaki.

Sto pięćdziesiąt dróg do nielotności

Katarzyna Dziadowicz
Biebrzański Park Narodowy. Migracje tysięcy dzikich gęsi. / PIOTR KAMIONKA / REPORTER / EAST NEWS

Ptasiek polski

Jacek Karczewski, Adam Robiński
Jacek Karczewski, przyrodnik: Ptaki wcale się nas nie boją. Zając nie stanie na środku podwórka i nie zacznie śpiewać, a taki szpak i owszem. Bocian nawet…
Topola w parku Wielkopolskim w Warszawie / / MARTA SAPAŁA

Notre Dame de Ochota

Stanisław Łubieński
Nie da się zapłacić topoli, by rosła szybciej. Często nie docenia się tej cierpliwej pracy natury, której nie kupi przecież za całe swoje pieniądze Jeff Bezos.
Przyciągający wzrok czerwony kolor i słodki nektar – tak roślina z gatunku Psychotria elata wabi zapylacza, samicę brylancika niebieskogardłego (Heliodoxa jacula). Kostaryka, 2019 r. / JON G. FULLER / EAST NEWS

Tajemnice zapylania

Jonathan Drori, Maria Hawranek
Jonathan Drori, popularyzator botaniki: Rośliny przystrajają się w kolory, zapachy, zmieniają smak nektaru, a nawet temperaturę, by zwabić nadlatujących…
Gęsi na jeziorze Manawa, Iowa, USA. / NATI HARNIK / AP PHOTO / EAST NEWS / NATI HARNIK / AP PHOTO / EAST NEWS

Między nami gatunkami

Adam Robiński
Ile może się wydarzyć między jedną pełnią a drugą, wie ten, kto spędził miesiąc patrząc przez okno.
„Ptak, który nie latał”, mural Sama Batesa ps. Smug, Glasgow / JANE BARLOW / PA IMAGES / FORUM

Pochwała czystego okna

Stanisław Łubieński
Nie ma bardziej żałosnego widoku niż uwięziony w domu przyrodnik.
/ ANSELMO D’AFFONSECA / AFP / EAST NEWS

Głośny zalotnik

ŁK
Na różne sposoby samce ptaków próbują uwieść partnerki: czasem chwalą się skomplikowanym układem tanecznym, czasem oszałamiającym upierzeniem albo bogatym…
/ JOSEPH WOLF / DOMENA PUBLICZNA

Gramatyka ćwierkania

Szymon Drobniak
Niektóre śpiewające ptaki uczą się swoich piosenek od dorosłych osobników. Inne naśladują różne dźwięki otoczenia. Przynajmniej u części gatunków mogą istnieć…
/ FRANCIS C. FRANKLIN / CC-BY-SA-3.0

Niebieskie myszy i zielone odkurzacze

Szymon Drobniak
Kiedy trzymam w dłoni samca modraszki, myślę tylko o jednym: oto mały, prywatny kosmos tej jednej sikory. Jestem za ten kawałek natury całkowicie…
/ STEPHANE CHARMOILLAUX / SOLENT NEWS / EAST NEWS

Krajobraz po człowieku

ŁK
Wyspy Nowej Zelandii – która w zasadzie jest zatopionym kontynentem – przez całe wieki były ptasim rajem.
Pokrzywnica (Prunella modularis) / H. REINHARD / BEW

Tajemnica pokrzywnicy

Stanisław Łubieński
W Polsce jest nieznana szerszej publiczności. Tymczasem na Zachodzie to gatunek żyjący blisko człowieka, ogrodowy i parkowy, a przez to znajomy i budzący…
/ JEAN PAUL FERRERO / EAST NEWS

Siła skupienia

ŁK
O tym, że zwierzęta potrafią używać narzędzi i rozwiązywać różne problemy, wiemy przynajmniej od początku XX w. i z pionierskich eksperymentów Wolfganga…
Przepiórka japońska / DORLING KINDERSLEY / ALAMY STOCK PHOTO/ BEW

A któż to w gościnie u badylarki?

Stanisław Łubieński
Cieszmy się drobnymi zwycięstwami w imię ptaków. Empatia wygrywa kolejne bitwy.
/ KRZYSZTOF NAWROCKI / MAT. PRASOWE

Kulik i wyimaginowana wspólnota

Stanisław Łubieński
Najwięcej ptaków zabija się w sytej Unii, gdzie podstawowe potrzeby obywateli są zaspokojone. Absolutny rekordzista to Włochy, gdzie co roku ginie średnio pięć…
/

Wirtuozi nocy letniej

Stanisław Łubieński
Osiem kilometrów od pustynnego centrum jestem gościem państewka, które otoczyły ciasno osiedlowe ulice. Stoję pośrodku zjednoczonego królestwa wrotycza i…
/ CEPHAS / CC BY-SA 3.0

Ptasia „Bogurodzica”

ŁK
Choć zjawiska kulturowe pojawiają się nie tylko u ludzi, to jednak tylko my zbudowaliśmy cywilizację, kumulując te wynalazki i tradycje, które sprzyjały…
Raszyn, 7 kwietnia 2018 r. / PIOTR TOMASZEWSKI

Baba niespodzianka

Stanisław Łubieński
Jezuita Grzegorz Knapski, zwany z łacińska Cnapiusem, w pelikana w ogóle nie wierzył. Pisał, że to „ptak zmyślony malarzów i niektórych pisarzów”. Pelikana…
/ FRANCISZEK MAZUR / AGENCJA GAZETA

20 ambitnych ptasiarzy

Stanisław Łubieński
Pod koniec lutego zjawił się na mojej liście pierwszy skowronek, znak, że ziemia wciąż się jeszcze kręci, a po zimie nastanie wiosna. Za nim ciągnęła reszta…
Kleszczojad wielki (Crotophaga major), ptak z rodziny kukułkowatych / NICOLAS LARENTO / STOCK.ADOBE.COM

Na wojnie kleszczojadów

Łukasz Kwiatek
W starciach terytorialnych tych tropikalnych ptaków obserwuje się efekt zwany przewagą własnego boiska. Dlaczego?
Piwik karaibski / DEPOSITPHOTO

Latająca Kuba

Stanisław Łubieński
Ptaków mieszkających na tej wyspie nie znam, nie przygotowałem się, mogę tylko porównać tutejsze gatunki do naszych, rodzimych. Czuję się jak XIX-wieczny…
Noah Strycker (na pierwszym planie) na drezynie „La Brujita” z lokalnymi badaczami ptaków w Kolumbii. / NOAH STRYCKER

Z życia ptakoluba

Noah Strycker, Anna Maziuk
NOAH STRYCKER, ornitolog i pisarz: Przez cały rok nie robiłem nic innego poza podglądaniem ptaków. Było genialnie! Ptasiarstwo jest jak uzależnienie. Im…
/ Fot. Dominique Delfino / BIOSPHOTO / AFP / EAST NEWS

Zimowe rybitwy i czarne wrony

Stanisław Łubieński
Być może w tym roku Polacy przejdą przyspieszony kurs z obywatelskiej ochrony przyrody.
/ Fot. Werner Layer / PAP

Zielona inwazja

Stanisław Łubieński
Czy Polska powinna się obawiać plagi zielonych papug? Niewykluczone, że pierwszy przyczółek zdobyły w zeszłym roku w Nysie na Opolszczyźnie.
Nur czarnoszyi / Fot. Paul Hobson / EAST NEWS

Święty ptak między blokami

Stanisław Łubieński
Samojedzi znad Jeniseju twierdzą, że to nur czarnoszyi w czasie wielkiego potopu wydobył z głębiny błoto, które dało początek lądom. Ale na warszawskim…
Siewnica / Fot. Hans Hillewaert / wikipedia.org

Płaszcz od Klimta

Stanisław Łubieński
Trasa na Białystok buczy przez całą dobę jak wielki trzmiel-pracoholik. Różowy rozbłysk demaskuje skradające się już za drzewami słońce.
/ Fot. Jean Mayet / AFP / EAST NEWS

Trzmielojad klaszcze

Stanisław Łubieński
Dziwny drapieżnik, który łapie osy, trzmiele, szerszenie, całe to towarzystwo w pasiakach. Zawsze się bałem, że go przegapię, że jak wielu niedoświadczonych…
Derkacz, czyli Crex crex / Fot. Frédéric Desmette / AFP / EAST NEWS

Ocalenie derkacza

Stanisław Łubieński
„Pierwszy skrzypek łąki” – jak pisał Mickiewicz, choć jego głos porównuje się raczej do skrobania grzebieniem po krawędzi deski.
/ Fot. ULLSTEIN BILD / GETTY IMAGES

Dzierzba z Mokotowa

Stanisław Łubieński
Gdyby był tu ze mną jakiś birdwatcher z Anglii, pewnie szalałby z radości.
Piecuszek (Phylloscopus trochilus) / Fot. KINA / EAST NEWS

Kłopoty z piecuszkiem

Stanisław Łubieński
29 kwietnia. Polskie drogi pod koniec kwietnia wyglądają olśniewająco.
/ Fot. Do van Dijck / CORBIS

Odliczanie pierwiosnka

Stanisław Łubieński
Rozpoczyna się krótki sezon ptasiego koncertowania.
/ Fot. Paul Hobson / FLPA / EAST NEWS

Niemrawe przebudzenie

Stanisław Łubieński
Wiosna kaprysi. Wydawało się, że przyszła w grudniu, potem w styczniu i w lutym. Teraz chyba boi się pochopnie rozkwitać.
Szczygły (Carduelis carduelis) na podwarszawskich polach, jesień 2007 r. / Fot. Paweł Wacławik / www.pawelwaclawik.pl

Nieobecność zimy

Stanisław Łubieński
Niewiele jest ptaków tak lubianych przez malarzy religijnych jak szczygieł. Podobno chciał ulżyć męce Chrystusa i próbował wyciągnąć kolce z cierniowej korony…