judaizm

Artykuły na ten temat

Fot. GRAŻYNA MAKARA /

To nie Izaak, a Rebeka kontynuowała dzieło Abrahama. Ale w patriarchacie nie wolno tego głośno powiedzieć

Małgorzata Kordowicz
Labanowe oszustwo – podsunięcie Jakubowi na „noc poślubną”, miast Racheli, jej starszej siostry Lei – odcisnęło swoje piętno na żydowskich zwyczajach weselnych.
Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Aniołowie i kobiety: kto kogo uwiódł?

Małgorzata Kordowicz
Bóg jest zasadniczo inny od ludzi – a nie, jak w mitologiach, stworzony na ich obraz i podobieństwo. Oto naczelne przesłanie biblijnego monoteizmu.

Kordowicz: Jedna karta dziennie

Małgorzata Kordowicz
Prawie siedem i pół roku – tyle zajęłoby nam przestudiowanie całego Talmudu, gdybyśmy zgłębiali jedną kartę dziennie.

Kordowicz: Mykwa

Małgorzata Kordowicz
Chrzest niewątpliwie wywodzi się w prostej linii z rytuału zanurzenia się w mykwie, stanowiącego ostatni element w procesie konwersji na judaizm.

Dlaczego Żydzi nie spożywają krwi

Małgorzata Kordowicz
Krew – siedlisko życia – chroni przed śmiercią. Ostatniej nocy przed wyruszeniem z Egiptu Dzieci Izraela posmarowały odrzwia swych domów krwią baranka…
Chasydzi pielgrzymujący do grobu cadyka Dawida Bidermana. Lelów, 2 lutego 2020 r. / BEATA ZAWRZEL / REPORTER

Taniec przy grobie cadyka. Pielgrzymka chasydzkim szlakiem

Dorota Bidzińska
Kiedy przyjechali do Lelowa, mężczyzna, który otwierał synagogę, bardzo się zdziwił: Żydzi, ksiądz, muzułmanie? Pierwszy raz widzę coś takiego.
Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Małgorzata Kordowicz: Zaksięgowane

Małgorzata Kordowicz
"Po raz trzeci?!” – wyrwało się z młodej piersi kongreganta, pilnie śledzącego treść cotygodniowych czytań z Tory. Pięć ostatnich porcji Księgi Wyjścia…

Chrześcijaństwo nie jest sektą judaizmu

Małgorzata Kordowicz
Wyrwane z kontekstu sformułowanie ze środowej papieskiej katechezy z 11 sierpnia brzmi jak mało pochlebna ocena praktyk wyznawców judaizmu.

Król

Małgorzata Kordowicz

Synowie Eliszewy

Małgorzata Kordowicz
Przygotowania do święta Pesach w ultraortodoksyjnej dzielnicy Jerozolimy Mea Shearim / fot. AFP / EAST NEWS

Opowieści z Izraela: w ortodoksyjnych dzielnicach

Karolina Przewrocka-Aderet
W specjalnym odcinku Opowieści z Izraela Karolina Przewrocka-Aderet zabiera Państwa na spacer po ultraortodoksyjnych dzielnicach, które odwiedziła przed…
W Jerozolimie, 16 marca 2021 r. / KAROLINA PRZEWROCKA-ADERET

Życie pod kipą

Karolina Przewrocka-Aderet
„Dosim” – tak o ortodoksyjnych współobywatelach mówią z przekąsem laiccy Żydzi. Religijny świat jest dla nich tyleż tajemniczy, co niedostępny, a wiedzę o nim…
Małgorzata Kordowicz, rabinka, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie, październik 2020 r. / GRAŻYNA MAKARA /

Zulejka

Małgorzata Kordowicz
Dzieje Józefa – ukochanego syna praojca Jakuba – zostały rozpisane na wiele rozdziałów. Wetknięta pomiędzy nie historia Judy i Tamar stanowi dla głównego wątku…

Podział stada

Małgorzata Kordowicz

Cecha Sodomy

Małgorzata Kordowicz
Małgorzata Kordowicz, rabinka, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie, październik 2020 r. / GRAŻYNA MAKARA /

Bereszit (Rdz 1, 1 – 6, 8)

Małgorzata Kordowicz
Jesień zawsze splata się z początkiem rocznego cyklu odczytywania Tory w synagogach. Które z jej siedemdziesięciu obliczy uda nam się dostrzec w 5781 roku?
Małgorzata Kordowicz, rabinka, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie, październik 2020 r. / GRAŻYNA MAKARA

Opowiadać w Polsce o judaizmie

Zuzanna Radzik
W naszym kraju pojawienie się rabinki to jak przeskoczenie epoki. Po wojnie nastąpiło pokoleniowe zerwanie i niewielu mamy rabinów.
/ ODED BALILTY / AP / EAST NEWS

Plaża dla ortodoksów

EA
Rabin David Seidenberg / ARCHIWUM PRYWATNE

Tora i kąpiele leśne

Dorota Bidzińska
– My nie tylko igramy z ogniem – mówi o globalnych zmianach klimatycznych rabin David Seidenberg. – My jedziemy na drewnianym koniku prosto do pożaru.
/ ABIR SULTAN / EPA / PAP

Ściana Płaczu i koronawirus

MaM
Israel Knohl przy murach Starego Miasta, w pobliżu Bramy Syjonu, Jerozolima, wrzesień 2019 r. / EMIL SALMAN / HAARETZ / חדשות / EMIL SALMAN / HAARETZ / חדשות

Kim jest mesjasz

Israel Knohl, Karolina Przewrocka-Aderet
Israel Knohl, biblista i historyk: Nie został zrozumiany nie tylko przez swój lud – ale też przez swoich uczniów. Nie pojęli bowiem idei cierpiącego mesjasza…

Szkoła Szamaja i Hillela

Paweł Śpiewak
Bejt Midrasz – miejsce służące studiom nad Torą i ustalaniu zasad prawnych – ustanowiono w czasach Heroda, między 20. i 40. rokiem naszej ery.

Kochać ludzi

Michael Schudrich
Jan Paweł II modli się przed Ścianą Płaczu w Jerozolimie, 26 marca 2000 r. REUTERS / FORUM /

Z rodzinnego albumu

Zuzanna Radzik
Według żydowskich komentatorów Jan Paweł II postawił relacje z judaizmem w centrum swego pontyfikatu. Papież podkreślał, że nie ma usprawiedliwienia dla aktów…

Jom Kipur 5779

Paweł Śpiewak
Piszę ten komentarz wieczorem po wyczerpującym, 26-godzinnym święcie Jom Kipur, zwanym po polsku Dniem Pojednania i Pokuty.

Szczególny status judaizmu

Karolina Przewrocka-Aderet
Tego eseju Benedykt XVI nie planował publikować. Miał pozostać jego prywatną refleksją.

Z szacunkiem o faryzeuszach

Zuzanna Radzik
Naczelny rabin Rzymu Riccardo Di Segni w wywiadzie dla „Corriere della Sera” mówi, że poprosił papieża o dwie korekty w tym, co głosi.

Legendarny król Salomon

Paweł Śpiewak
Biblijna opowieść ukazuje rządy króla Salomona pełne przepychu. W skarbcu nie brakowało kosztowności.

Przypowieść proroka Natana

Paweł Śpiewak
Dawid sam nie zabijał swoich wrogów.

„Żydownik Powszechny” - głośna publikacja teraz jako ebook

Niewiele jest w naszym kraju instytucji równie zasłużonych dla dialogu polsko- i chrześcijańsko-żydowskiego jak „Tygodnik Powszechny”. Wydanie specjalne pisma…

Przesłania Księgi Rut

Paweł Śpiewak
Trzy razy Noemi nakazuje Rut i Orfie, drugiej synowej, by te pozostały ze swoimi i pozwoliły jej samej powrócić do Betlejem. Orfa zostaje ze swoim ludem. Rut…
Artur Szyk „Rodzina przy sederowej wieczerzy”, 1936 r. / Fot. The Magnes Collection of Jewish Art and Life

Spór na modlitwy

Zuzanna Radzik
Od wydarzeń wielkanocnych żydowska Pascha otrzymała chrześcijańską interpretację. Z czasem obie liturgie zaczęły coraz bardziej „polemizować”.

Antysemicki wpis

Jakub Halcewicz-Pleskaczewski
Można uznać, że przykry incydent na jednej z facebookowych grup dyskusyjnych Uniwersytetu Warszawskiego ma pozytywny finał. Ale ta historia budzi bardziej…
Dani Karavan podczas odsłonięcia rzeźby „Mizrah” – pomnika synagogi zniszczonej podczas pogromu Żydów w XVI w., Ratyzbona, 2005 r. / Fot. Uwe Moosburger / STUDIO DANI KARAVAN

Nudnik w ogrodzie

Karolina Przewrocka-Aderet, Dani Karavan
Dani Karavan, rzeźbiarz: Chcę pomnik Sprawiedliwych zrealizować właśnie w tym miejscu, przy Muzeum POLIN. Nieważne, czy to się komuś podoba, czy nie!
Rabin Rami Shapiro prowadzi modlitwę szabatową w klasztorze oo. Pallotynów, Kielce, 14 maja 2016 r. / Fot. Wojciech Habdas / RADIO KIELCE

Ciemna strona Boga

Rami Shapiro, Piotr Sikora
Rabin Rami Shapiro: Bez przejścia przez doświadczenie, w którym mówi się: „Boże mój, Boże, czemuś mnie opuścił”, nie można doświadczyć zmartwychwstania,…
Na mostku prowadzącym do tzw. Nowego Getta. Wenecja, marzec 2016 r. / Fot. Alessandro Bianchi / REUTERS / FORUM

Sąsiedzi za murem

Tomasz Targański
Dziś getto to symbol cierpień. Ale gdy 500 lat temu w Wenecji powstała pierwsza dzielnica żydowska w Europie, jej mieszkańcom dawała poczucie bezpieczeństwa.

Wędrówka dusz

Paweł Śpiewak
Dziesięć razy lud Izraela był i będzie spisywany. Po raz pierwszy, gdy rodzina Jakuba zeszła do Egiptu.
Papież Franciszek pod Ścianą Płaczu w Jerozolimie, maj 2014 r. / / fot. AFP/EAST NEWS

Kościół rezygnuje z misji wobec Żydów

Ks. prof. Łukasz Kamykowski, Artur Sporniak
W stosunku do Żydów Kościół uznał swą religijną więź, wynikającą ze wspólnych korzeni w wierze Abrahama.
Paweł Śpiewak / / Fot. Grażyna Makara

Bezalel

Paweł Śpiewak
Potem rzekł Pan do Mojżesza mówiąc: Otom wezwał z imienia Besaleela, syna Urowego, syna Chawurowego z pokolenia Judy.
Paweł Śpiewak / / Fot. Grażyna Makara

Trzynaście Atrybutów

Paweł Śpiewak
Slichot (albo selichot; co oznacza po prostu przeprosiny) są to błagalne poematy i modlitwy zwykle wypowiadane przed wielkimi świętami (Nowy Rok, Jom Kippur).
Bp Mieczysław Cisło i rabin podczas oficjalnych obchodów 70-tej rocznicy mordu na miejscowej społeczności żydowskiej, Jedwabne podlaskie, 10.07.2011r. / / Fot. Marek Maliszewski/REPORTER/EASTNEWS

Drodzy Bracia Rabini

Bp Mieczysław Cisło
W związku z wydarzeniami we Wrocławiu Bp Mieczysław Cisło, napisał list do Naczelnego Rabina Polski.
Paweł Śpiewak / / Fot. Grażyna Makara

Szafirowe Tablice

Paweł Śpiewak
Na szafirach Bóg obiecuje wznieść siedzibę Izraela. Tak powiada Izajasz.
Paweł Śpiewak / / Fot. Grażyna Makara

Meandry Tory

Paweł Śpiewak
Adonaj skrył w chmurach i ogniu swego proroka, by chwilę później bardzo rzeczowo wyjaśnić mu, jak ma zbudować Arkę Przymierza, po hebrajsku zwaną Miszkan.
Paweł Śpiewak / / Fot. Grażyna Makara

Święto namiotów

Paweł Śpiewak
W starej części Będzina można wypatrzeć zachowane sprzed wojny kuczki (szałasy). Przyklejone do ścian domów, na wyższych piętrach czekają na gości albo choćby…
/ Fot. Grażyna Makara

Lud podobny aniołom

Paweł Śpiewak
W Jom Kippur, dniu pojednania i skruchy, jest żal za grzechy, odkrywanie zaufania do sprawiedliwości i pragnienie sowitej nagrody.
Joanna Barcik, o. Jan Andrzej Kłoczowski, prof. Karol Tarnowski i o. Ludwik Wiśniewski / / fot. Kamila Buturla / TP

Geniusz „wody żywej”

Błażej Strzelczyk
Uchwycenie genialność w religii okazało się trudną sztuką. Paneliści jednego z ostatnich spotkań w ramach Copernicus Festival dowiedli jednak, że geniuszem…

Pieśń Miriam

Paweł Śpiewak
Gdy tylko zakończyła się pierwsza pieśń, Miriam, prorokini, jak nas zapewnia Talmud, poprowadziła dziewczyny do kolejnej pieśni.

Dzień judaizmu

Janusz Poniewierski
Osiemnaście lat to już dojrzałość, ale dojrzałość jeszcze niedoskonała – mówiono w minionym tygodniu podczas centralnych obchodów XVIII Dnia Judaizmu w…