WOJCIECH BRZEZIŃSKI: Zacznijmy od czegoś łatwego. Co to znaczy być człowiekiem?

JUAN LUIS ARSUAGA: To znaczy należeć do społeczeństwa. Jesteśmy przede wszystkim gatunkiem społecznym, ze społecznym mózgiem.

Kiedy byłem studentem, wedle powszechnej opinii nasza pozycja dominującego gatunku była efektem tego, że nauczyliśmy się polować, zabijać i jeść mięso. Staliśmy się myśliwymi, a nasze mózgi zaczęły rosnąć, co pomagało rozwijać się naszym talentom łowieckim. Ale w ostatnich dekadach ten paradygmat się zmienił. Dziś mówimy, że rozmiar naszych mózgów, świadomość, wszystkie nasze charakterystyki, nawet fizyczne, są związane z faktem, że jesteśmy gatunkiem hiperspołecznym. Jesteśmy ssakami społecznymi par excellence. Nie ma innych, które by nam dorównywały.

Istnieją inne linie ewolucyjne, które ewoluowały w stronę socjalności, np. delfiny...