biologia

Artykuły na ten temat

Brachycephalus pulex / fot. Renato Gaiga / flickr

Żaba z Brazylii jest najmniejszym kręgowcem na świecie

Łukasz Kwiatek
Wendy Bolaños i współpracownicy zmierzyli 46 osobników należących do gatunku Brachycephalus pulex. Okazało się, że 7-milimetrowe samce i 8-milimetrowe samice…

Menopauza i mózg: w poszukiwaniu terapii

Bartosz Kabała
Naturalna utrata płodności u kobiet to jedna z cech, które wyróżniają ludzi spośród innych ssaków. To powoduje jednak, że okres przekwitania kryje przed nauką…

Nowy mechanizm starzenia się organizmu

Michał Gikowski
Zbytnia szybkość skraca życie. Przynajmniej jeśli chodzi o kopiowanie genów. Bo nadmierny pośpiech prowadzi do powstawania kosztownych błędów.

Komu zawdzięczamy oko

Katarzyna Dziadowicz
Możliwość rozejrzenia się, dostrzeżenia niebezpieczeństwa i lokalizowania pożywienia z oddalenia ułatwiły życie naszym przodkom. Tak złożony narząd zmysłu jak…
Niektórzy biolodzy twierdzą, że rośliny wykazują elementarną świadomość, a ich repertuar zachowań można porównać do tego obecnego u owadów. / ALBERTO GHIZZI PANIZZA / AFP / EAST NEWS

Czy rośliny się uczą?

Paweł Jedynak
Pytanie może wydawać się dziwne, ale w nauce nie można niczego zakładać z góry. Trzeba przeprowadzić eksperyment.

Aminokwas wielki dla ludzkości

Katarzyna Dziadowicz
PIXABAY /

Zepsuta randka prusaka

ŁK
Samce prusaków mają coraz większe problemy ze znalezieniem partnerki. Nie wszystkie samice potrafią docenić ich zaloty, za co zresztą odpowiada człowiek.

Co ty pleciesz, stary grzybie

ŁK

Nie tylko transport

Bartosz Kabała
Laureaci Nagrody Nobla 2021: (od lewej) Ardem Patapoutian, David Julius, Giorgio Parisi, Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann, David W.C. MacMillan oraz Benjamin List / NIKLAS ELMEHED / NOBEL PRIZE OUTREACH

Noble 2021

Mariusz Gogól, Bartosz Kabała, Tomasz Miller
Podstawy nauki o klimacie, ważne receptory w skórze, nowa metoda syntezy związków. Nagrodzone odkrycia kojarzą się ciepło. Na dobre i złe.

Mrówko, do ataku!

Katarzyna Dziadowicz
Amerykańska biolożka Lynn Margulis w szklarni, ok. 1990 r. / NANCY R. SCHIFF / GETTY IMAGES

Migracja genów

Mariusz Gogól
Pewien uciążliwy dla rolników owad w nieznany wcześniej sposób uodpornił się na działanie toksyn: kluczowy fragment informacji genetycznej pozyskał od rośliny.
Przygotowanie do startu promu Columbia z Kennedy Space Center, kwiecień 1981 r. Wśród ostatnich pasażerów tego promu była populacja nicieni C. elegans. / / CORBIS / GETTY IMAGES

Trzysta dwa neurony

Daniel Kozłowski
O żadnym innym organizmie zwierzęcym nie wiemy tak dużo jak o C. elegans. Ale wnioski z badań nad tym niepozornym nicieniem przekładają się także na ludzi.
Diabły tasmańskie słyną z agresywnych zachowań. Ułatwiają one transmisję nowotworu. / ARTERRA / GETTY IMAGES

Diabelski los

Łukasz Sakowski
Gdy komórki buntują się przeciw regułom panującym w organizmie, może dojść do rozwoju chorób nowotworowych. U niektórych gatunków wyewoluowały one nawet w…
Informacja genetyczna zawarta w splecionej, podwójnej nici DNA, zostaje przepisana przez enzym (w środku) na pojedynczą nić mRNA (lewy górny róg). To w oparciu o nią zostaną w rybosomach zsyntetyzowane odpowiednie białka/KEITH CHAMBERS/Science PL/RF/EN /

Druga para nożyczek

Michał Świątek
Kolejna metoda edycji genów – tym razem ingerująca w RNA – otwiera drogę do nowoczesnych terapii.
/ RUDMER ZWERVER / ADOBE STOCK

Zwierzę roku

Anna Goc
Jest najmniejsza, a do tego musi żyć szybko. Niektórzy mówią o niej „ta jędza”.

Groźne bzdury

Łukasz Kwiatek
Niebezpieczna oraz nieetyczna głupota przed głupotą niewinną – takimi kryteriami kierowali się głosujący w trzeciej edycji plebiscytu na Biologiczną Bzdurę…
Stado mlecznych krów w Nowej Zelandii na jednej z ferm, 2009 r. / GEORGE CLERK / ISTOCK / GETTY IMAGES

Nowe życie mikrobów

Łukasz Sakowski
Zmienia się sposób, w jaki biolodzy patrzą na mikroorganizmy. Dziś twierdzi się nawet, że stanowią one nierozłączną całość z gospodarzami – i razem z nimi…
Linia produkcyjna jogurtów w serbskich zakładach mleczarskich, Belgrad, 2014 r. / BLOOMBERG / GETTY IMAGES

Nasze życie wewnętrzne

Ed Yong, Tomasz Targański
Ed Yong, autor książki „Mikrobiom”: Długo baliśmy się mikroorganizmów zamieszkujących nasze ciała. Dopiero teraz zaczynamy rozumieć, że bez nich mielibyśmy…
/

Nowa tkanka w ciele ludzkim

ŁL
W chłodni Milenijnego Banku Nasion: sprężynki pośrodku to jadalne strąki jadłoszynu Prosopis pubescens / / fot. Michał Kuźmiński

Arka dla ziaren

Michał Kuźmiński
Witajcie w bunkrze, w którym przechowuje się kopie zapasowe nasion dzikich roślin. Niektóre z nich mogą zaważyć na naszej przyszłości.
/ Fot. CORVANA / domena publiczna

Hydra vulgaris

ŁK
W Polsce znana pod mniej dostojną nazwą stułbi pospolitej – ma szansę stać się kolejnym gatunkiem modelowym w neuronauce.
Pchła z gatunku Ceratophyllus faciatus z książki Roberta Hooke’a „Micrographia”, 1665 r. / Rys. Domena publiczna

Biologia i egzorcyzmy

Łukasz Kwiatek
Organizmy różnią się od materii nieożywionej. Pytanie brzmi: jak bardzo oraz... co z tego?
Komórki drożdży Saccharomyces cerevisiae / Fot. SCIENCE PHOTO LIBRARY / EAST NEWS

Piwne geny

Anna Bartosik
To jedna z najważniejszych istot, które człowiek udomowił. Efekty ich ciężkiej pracy są dla nas bezcenne. Choć one same nie są większe niż kilka mikrometrów.
/ il. Jacek Gawłowski

Siedem mitów o mózgu

Mateusz Hohol
Czy wykorzystujemy tylko 10 proc. możliwości mózgu? Jakie znaczenie ma jego wielkość? Mity o mózgu fałszują rzeczywistość – mówią jednak wiele o tym, jak…

Piękno w oczach zwierząt

Mateusz Hohol, Łukasz Kwiatek
Dlaczego zwierzęta nie mogą się oprzeć wytwornym porożom, kolorowym ogonom albo pstrokatemu upierzeniu swoich partnerów?
Pająk z rodziny krzyżakowatych, Nowa Zelandia / Fot. Tobias Bernhard Raff / CORBIS

Natura ma inżynierię w genach

Anna Bartosik
Szukając coraz bardziej odpornych, a zarazem praktycznych materiałów naukowcy podglądają rozwiązania wymyślone przez ewolucję.
Alvinella pompejana, niesporczak i żaba leśna / Fot. Domena publiczna, Science Picture Co. / CORBIS, Domena publiczna

Twardziele z natury

Anna Bartosik
Gejzery, kominy hydrotermalne, lodowe pustynie czy głębie oceaniczne – życie jest tak uparte, że można je znaleźć w najbardziej nawet nieprzyjaznych miejscach.
/ Fot. Scott Camazine / GETTY IMAGES

Jesteśmy promieniotwórczy

Michał Krupiński
W naszych ciałach zawarte są pierwiastki radioaktywne. Brzmi groźnie? Niekoniecznie. Naukowcy trzymają rękę na pulsie.
Artur Sporniak

To nie jest dziecko 3 rodziców!

Artur Sporniak
Pokusa dla dziennikarzy jest wyjątkowo silna: tytuł newsa „Dziecko trojga rodziców” na pewno zwróci uwagę. Ale jest nadużyciem.

DNA na dobre i złe

Jacek Kubiak
50 lat temu, 25 kwietnia 1953 roku, ukazała się w „Nature” publikacja, która odmieniła współczesny świat. Nieco wcześniej w pubie Eagle w Cambridge, Francis…

W zastępstwie Stwórcy

Jacek Kubiak
Nieważne, czy sensacyjne doniesienie o narodzinach pierwszego sklonowanego dziecka, puszczone w świat przez sektę raelian, jest prawdziwe. Jest to ostatnie…