Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Istota szara okołowodociągowa (PAG) to występująca u wielu grup zwierząt część mózgu, która bierze udział w licznych automatycznych zachowaniach i reakcjach. Wiadomo było, że u szczurów uczestniczy m.in. w podejmowaniu decyzji o walce lub ucieczce, wykazuje aktywność podczas zabawy zwierzęcia i kontroluje jego spontaniczne wokalizacje, u ludzi zaś aktywuje się podczas śmiechu i doświadczania łaskotania. Dlatego właśnie tej strukturze przyjrzał się zespół Michaela Brechta z Uniwersytetu Humboldtów w Berlinie podczas badania, w którym łaskotano szczury i bawiono się z nimi w berka.
Autorzy eksperymentu opisanego w „Neuronie” najpierw potwierdzili, że część komórek PAG aktywuje się, gdy szczury są delikatnie dotykane po grzbiecie, większa liczba neuronów – gdy są łaskotane po grzbiecie, a struktura jest najsilniej aktywna, gdy szczura łaskota się po brzuchu. Aktywacjom PAG towarzyszą także coraz silniejsze wokalizacje – wysokiej częstotliwości piski sygnalizujące zadowolenie – a więc funkcjonujące jak śmiech.
Następnie badanym szczurom zablokowano obszar PAG, wstrzykując im jedną z dwóch substancji (związek psychoaktywny występujący w muchomorach lub środek na znieczulenie ograniczający komunikację między neuronami). Po takim zabiegu szczury słabiej reagowały na łaskotki i były mniej skłonne do zabawy w berka. Blokada GAP okazuje się wywierać znacznie silniejszy wpływ na skłonność do zabawy szczurów niż opisane wcześniej w literaturze naukowej uszkodzenia kory mózgowej.
Wygląda więc na to, że szczury – a zapewne i inne zwierzęta – posiadają mózgowy „ośrodek zabawy”, zlokalizowany w ewolucyjnie starej części mózgu. I że śmiech jest kluczowym elementem tego zachowania – bez niego trudno rozróżnić, czy mamy do czynienia z zabawą, czy walką. ©℗
