Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W środku trwającej miesiącami polarnej nocy, 30 grudnia, temperatura osiągnęła tam 1,1 stopnia Celsjusza. W polarnych ciemnościach lód na Biegunie zaczął się topić.
Średnie grudniowe temperatury na biegunie to, według wyliczeń różnych ośrodków, od -20 do -30 stopni. Tymczasem przez co najmniej kilkanaście godzin biegun był cieplejszy, niż Warszawa, Kraków, a nawet kilka miejsc na Saharze.
To o wiele więcej, niż meteorologiczna ciekawostka. Tak niewyobrażalnie wysokie, zimowe temperatury w miejscu, które powinno być jednym z najzimniejszych na Ziemi, są sygnałem, że z atmosferą dzieje się coś niepokojącego.
Ocieplenie Bieguna to skutek działania potężnego frontu burzowego, który rozciąga się nad obszarem Atlantyku długim na półtora tysiąca kilometrów. Ten sam front wcześniej szalał nad Ameryką Północną, gdzie wywołał serię śmiercionośnych tornad. Gnany przez Atlantyk nabrał jeszcze siły - prędkość wiatru w gigantycznej burzy mogła dochodzić do 400 kilometrów na godzinę. To, i niespotykanie niskie ciśnienie powietrza, czyniłoby z tej burzy jedną z największych w historii. Zassała ona tropikalne powietrze i pchnęła je daleko, na północ, ogrzewając Arktykę na niewidzianą dotąd skalę. Jednocześnie uderzyła w Islandię i Szkocję z dawno niewidzianą furią.
Bezpośrednią przyczyną tych anomalii - podobnie jak, susz, powodzi czy pożarów lasów nad całym Pacyfikiem - jest zapewne El Niño: strefa gorącej wody rozciągająca się na wschodnim Pacyfiku i drastycznie zmieniająca zachowanie oceanicznych i atmosferycznych prądów. Samo El Niño jest zjawiskiem naturalnym, elementem wieloletniego cyklu Pacyfiku. Ale El Nino takiej wielkości jeszcze nie widzieliśmy: jest już większe od rekordowego, z 1998 roku, które kosztowało świat dziesiątki miliardów dolarów. I wciąż rośnie. A aktualne modele klimatyczne mówią, że wraz z ocieplaniem się atmosfery, takie kolosalne El Niño będą się pojawiały coraz częściej.
A 2015 rok jest wyjątkowy pod jeszcze jednym względem: w tym roku po raz pierwszy zawartość wywołującego ocieplanie klimatu dwutlenku węgla w atmosferze Ziemi przekroczyła 400 cząsteczek na milion. Nasza planeta nie była świadkiem takiego stężenia tego gazu od co najmniej miliona, a może od 25 milionów lat. Zawartość CO2 w atmosferze w ciągu ostatniego półwiecza wzrosłą o niemal 24%.
W tym kontekście przedsylwestrowy upał na biegunie jest ważnym sygnałem. To już nie jest klimat, który znaliśmy. Teraz prawie wszystko jest możliwe, nawet gorący, zimowy biegun. Możemy zapomnieć o wszystkim, co do tej pory wiedzieliśmy o pogodzie.
Rok 2015 był najgorętszym rokiem w historii. Zmiażdżył poprzedni rekord: średnia temperatura od stycznia do listopada była o 0,1 stopnia Celsjusza wyższa, niż w roku 2014, który był poprzednim rekordzistą. Łącznie na 14 najcieplejszych lat w historii prowadzenia regularnych, globalnych obserwacji - czyli od 1880 roku - 13 przypada na XXI wiek.
Za sprawą rosnącego El Niño jest bardzo prawdopodobne, że rok 2016 będzie jeszcze gorętszy. Witamy w zupełnie nowym świecie.
