Nadzieja jest z Prawdy

Wielcy uczeni żmudnym wysiłkiem badawczym odkrywają prawdy o świecie i o człowieku. Podobnie wielcy poeci. Ale tylko do pewnego stopnia. Bo oni nie badają, nie dociekają – po prostu widzą w poetyckim natchnieniu i przekazują w poetyckich wizjach.

Niewątpliwie wielkim poetą był Cyprian Kamil Norwid. Kiedyś zastanawiał się nad rolą poety w społeczeństwie. Jego zdaniem „u ludu izraelskiego poeta miał jasne i społeczne stanowisko” – był prorokiem nadziei. Również u starożytnych Greków „poeta orficzny wielce [był] do izraelskiego podobny”. Ale potem „poeci przechodzą wyłącznie na stanowisko literackie”.

Dlaczego tak się stało?

Socjalna godność poety upada i korony poetyckie zlatują, w miarę jak ku godzinie Objawienia się zbliża (…). Tajemnica tego bardzo jasna: kapłanowie nadziei nie mieli już co robić u Betlejemskiego żłobu. I u pustego grobu Chrystusa. Nadzieja objawiła się (…) i stała się jedną z trzech cnót, gdy pierwej była tylko jedną. (Wszystkie cytaty za: Marian Stala, Notatka o nadziei, „Tygodnik Powszechny” 1998, 13 kwietnia, s. 3.)

Przedtem człowiek żył z nieuniknioną perspektywą śmierci. I mógł o niej albo nie myśleć – ale to tylko polityka skuteczna na krótką metę – albo pokładać nieokreśloną nadzieję w mitach, którymi się pocieszał. Tę nadzieję pielęgnowali poeci.

„Teraz nadzieja nabrała nowego wymiaru; stała się: wiarą, nadzieją, miłością”. Wiara daje nadziei podstawę.

„Nadzieja jest z prawdy” – jak dalej mówi Norwid.

Bez prawdy nadzieja może być tylko poezją.

A miłość sprawia, że nadzieja już jest rzeczywistością.

Dzięki Miłości „nowy świat” i „nowe niebo”, zaczynają się już, w pośrodku starego świata.

Chrześcijaństwo jest religią Miłości. W żadnej religii na świecie Miłość nie jest podniesiona do rangi Najważniejszego Przykazania. W żadnej innej religii na świecie Boga nie utożsamia się z Miłością.

Tu trzeba pomyśleć o ludzkiej miłości. O jej sile, pasjach, całkowitym oddaniu i gwałtowności. A także o zbrodniach popełnianych w jej imię. Bo miłość jest potęgą i człowiek jest dla niej gotów na wszystko.

Miłość jednak zwycięża świat i wszystkie ludzkie zbrodnie. I właśnie dlatego chrześcijaństwo jest religią optymizmu.

Owszem, wszyscy musimy przejść przez cień śmierci. Ale nie jest prawdą, że będziemy wtedy samotni. Na progu tego cienia czeka na nas Chrystus, który sam dobrowolnie kiedyś przeszedł przez lęk umierania.

Ale nie można zapominać, że ciągle żyjemy jeszcze nie w świecie spełnienia, lecz w świecie próby. Życie ludzkie jest próbą. Jesteśmy wolni, mamy możność wybierania dobra i zła, i musimy pokazać, że potrafimy żyć prawdziwie, to znaczy wybierać dobro.

W życiu można uciekać od prawdy, ale jego koniec oświeci wszystko blaskiem Prawdy. „Nadzieja jest z prawdy” – powiedział Norwid. I ona nas nie zawiedzie, jeżeli będziemy budować na Prawdzie.

Od wielu lat w parafii rzymskokatolickiej pw. św. Maksymiliana w Tarnowie ks. prof. Michał Heller przewodniczy niedzielnym mszom św. o godz. 10:30 i wygłsza krótkie kazania, które gromadzą wielu stałych słuchaczy. Nagranie kazania wygłoszonego przez ks. prof. Michała Hellera 31 marca 2013 r. udostępniamy dzięki uprzejmości parafii św. Maksymilana.