Midrasz żałobny (1)

Niech teraz przemówi midrasz żałobny, którego bohaterami są praojcowie i pramatki, jakby wszyscy oni widzieli zburzenie Świątyni.

01.10.2018

Czyta się kilka minut

Wszyscy ją opłakiwali i wstawiali się o łaski dla Izraela u tronu Świętego Jedynego, oby był błogosławiony.

Historia Izraela w takich krytycznych momentach działa się poza naszym doświadczeniem czasu. Rachel i Mojżesz, Abraham i Jeremiasz wspólnie stawili się u Świętego Jedynego, jakby żyli w wieczności, a nie tylko w nieśmiertelności. Byli to pełnokrwiści ludzie zdolni do krzyku i płaczu. Zbyt wielki cios spadł na Hebrajczyków z czasów katastrofy, by sami mogli udźwignąć tak wielki ciężar nieszczęść.

Bóg był surowy. Uważał, że to pokolenie postąpiło źle i w tym złu zawarta była znaczna część historii królów z dynastii Dawida. Nie mógł znieść Bóg idolatrii, psucia obyczajów, lekceważenia prawa, niesprawiedliwości. Wiedział, że ten naród wymaga głębokiego wstrząsu. Musi się obudzić do nowego istnienia. Pan odrzucał apelacje swoich najzacniejszych sług. Dopiero kobieta – Rachel – przemówiła do Niego i nauczyła go, co po ludzku znaczy współczucie, cierpienie, poniżenie. Bóg potrzebował doświadczenia śmiertelników, by dać nadzieję swojemu ludowi.

Ale po kolei. Opowieść jest słusznie długa, a każdy szczegół ciekawy i wart przedstawienia. Historia ta zajmie mi co najmniej trzy odcinki komentarza. Ale jest wyjątkowo dramatyczna i malownicza.

Gdy upadła Pierwsza Świątynia, Abraham płacząc przybył do Świętego Jedynego, wyrywając sobie włosy z głowy, rozdzierając ubranie. Z popiołem na głowie chodził wokół Świątyni, lamentując i płacząc, a potem zwrócił się do Świętego Jedynego: „Dlaczego jestem traktowany ja i moi przodkowie inaczej niż inne narody i dlaczego spadł na mnie taki wstyd i upokorzenie?”. Gdy zobaczyli go aniołowie opiekuńczy, ustawili się w rzędach jak żałobnicy i odśpiewali pieśń: „Drogi opustoszały, zabrakło wędrowcy na drogach” (Iz 33, 8). Rzeczywiście opustoszały drogi. Zapanowała straszna cisza.

Wtedy Bóg spojrzał krzywo na anioły opiekuńcze i zapytał: dlaczego ustawiacie się jak żałobnicy i śpiewacie pieśni żałobne? Odpowiedziały: przez wzgląd na Abrahama, Twego przyjaciela, którzy przybył do Ciebie płacząc, a ty mu nie odpowiedziałeś. Abraham dodał wtedy: dlaczego, o Panie, wygnałeś swoje dzieci, oddałeś je pogańskim narodom i zburzyłeś Świątynię zbudowaną na miejscu, na którym poświęciłem Tobie syna Izaaka? Bóg odpowiedział: dlatego, że grzeszyły i złamały całą Torę, wystąpiły przeciw dwudziestu dwóm literom, z jakich została napisana. I wtedy wystąpiła Tora i świadczyła przeciw Izraelowi. To samo uczyniły litery, poczynając od alef i bet. Ale Abraham bronił swoich racji... ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
(1951-2023) Socjolog, historyk idei, publicysta, były poseł. Dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. W 2013 r. otrzymał Nagrodę im. ks. Józefa Tischnera w kategorii „Pisarstwo religijne lub filozoficzne” za całokształt twórczości. Autor wielu książek, m… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 41/2018