Matematyczny Nobel za złagodzenie osobliwości

Luis Caffarelli wniósł gigantyczny wkład w teorię równań różniczkowych, które są podstawowym narzędziem modelowania najróżniejszych zjawisk fizycznych.

27.03.2023

Czyta się kilka minut

Luis Caffarelli / Nolan Zunk, The University of Texas at Austin

Nagrodę Abela, nazwaną na cześć XIX-wiecznego norweskiego matematyka Nielsa Henrika Abela, przyznaje corocznie Norweska Akademia Nauk i Literatury. Towarzyszy jej czek na 7,5 mln koron (ok. 3 mln zł).

W tym roku otrzymał ją Argentyńczyk Luis Caffarelli z Uniwersytetu Teksańskiego w Austin. Nazwany przez „Guardiana” „Messim matematyki”, Caffarelli wniósł gigantyczny wkład w teorię równań różniczkowych, które od czasów Newtona i Leibniza są podstawowym narzędziem modelowania najróżniejszych zjawisk fizycznych – od spadającego kamienia po rozszerzanie się Wszechświata.


OLGA TOKARCZUK I MATEMATYCY. Ponieważ wyniki matematyczne nie zależą od wyobraźni, nie podlegają jej ograniczeniom. Czyli mogą doprowadzić w regiony, do których wyobraźnia nie sięga >>>>


Do najtrudniejszych tego typu równań należą sformułowane już 200 lat temu tzw. równania Naviera-Stokesa opisujące dynamikę cieczy i gazów, które są szeroko stosowane w inżynierii i meteorologii. Nie chodzi tylko o to, że trudno je rozwiązać – wciąż nie wiadomo nawet, czy ich rozwiązania zawsze istnieją i nie zawierają tzw. osobliwości, czyli punktów, w których rozwiązanie staje się fizycznie bezsensowne. Caffarellemu udało się jednak znacząco złagodzić ten problem. Wykazał, że osobliwości, nawet jeśli są dopuszczane przez równania Naviera-Stokesa, to są „łagodne” i nie wpływają na praktyczną stosowalność tych ostatnich. Inżynierowie zajmujący się hydro- i aerodynamiką mogą spać spokojnie.©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Fizyk matematyczny i popularyzator nauki. Pracuje w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie bada struktury geometryczne leżące na pograniczu ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej. Stały współpracownik „… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 14/2023