W „Empuzjonie”, pierwszej ponoblowskiej książce Olgi Tokarczuk, znajduje się krótki fragment na temat gry w szachy. Główny bohater powieści, Mieczysław Wojnicz, nie lubił szachów. Od małego męczył go nimi ojciec, który liczył na to, że gra w szachy uporządkuje niesforny umysł syna. Wszak szachy ćwiczą inteligencję i uczą zdolności przewidywania.

„Mały Mieczysław Wojnicz rozumiał zasady i potrafił wiele przewidzieć, ale go to, prawdę mówiąc, nie interesowało. Poruszanie się według zasad i dążenie do pokonania przeciwnika wydawało mu się tylko jedną z możliwości użycia pionków. Wolał raczej się rozmarzyć i widzieć w szachownicy przestrzeń, w której rozgrywają się losy nieszczęsnych pionków i figur postrzeganych przezeń jako postacie snujące ze sobą lub przeciw sobie skomplikowane intrygi i powiązane najróżniejszymi relacjami. Wydawało mu się marnotrawstwem ograniczanie ich...