Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
DNA zawiera instrukcję syntezy białek, z których się składamy. Fragment DNA kodujący jedno białko to gen. Składa się z nukleotydów A, C, G i T, których kolejność to instrukcja budowy danego białka. Łańcuch DNA każdego z nas jest jedyny w swoim rodzaju. Odpowiadają za to różnice w sekwencjach nukleotydów. Zjawisko to, odkryte w 1985 r., nazywa się polimorfizmem.
Tylko 5 proc. ludzkiego genomu zawiera DNA kodujący białka. W pozostałych 95 proc. znajdują się powtarzalne sekwencje, których funkcji jeszcze nie znamy. Są jednak bezcenne dla genetyków sądowych – różnic w tych sekwencjach i w ich długości jest między nami tak wiele, że zestawiając znaleziony fragment DNA z próbką pobraną od danej osoby, można stwierdzić, czy ów fragment do niej należy.
W pojedynczym jądrze ludzkiej komórki znajdują się ok. 2 metry DNA. W całym ludzkim organizmie jest go łącznie kilka milionów kilometrów.
JAK UZYSKAĆ PROFIL GENETYCZNY
1. ZABEZPIECZENIE MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO: np. zmycie jałowym wacikiem. Najlepsze źródła: krew, ślina, cebulka włosa, wydzieliny. Naukowcy potrafią wydobyć wystarczające próbki DNA ze szkieletu, spalonych czy rozkładających się zwłok.
2. IZOLACJA DNA: oddziela się je przy pomocy detergentów i enzymów rozpuszczających błonę komórkową i trawiących białka. Ich resztki usuwa się np. za pomocą fenolu i chloroformu, a DNA wytrąca się alkoholem.
3. AMPLIFIKACJA: czyli namnażanie materiału. Nawet z niewielkiej próbki w procesie łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR), w urządzeniu zwanym termocyklerem, można uzyskać ok. miliarda kopii fragmentu DNA.
4. ANALIZA: fragmenty DNA poddaje się elektroforezie w tzw. analizatorze genetycznym – cząsteczki zmusza się do ruchu w polu elektrycznym, a ponieważ cząsteczki różnej wielkości mają różną ruchliwość, układają się według rozmiarów. Fragmenty DNA znakowane w procesie PCR barwnikami fluorescencyjnymi, przechodząc przez okno detekcji, są oświetlane laserem, co wzbudza je do świecenia. Sygnał świetlny jest rejestrowany przez kamerę CCD.