Ukrainina uzależnia od pierwszego razu. Najpierw na granicy spotykasz ukraińskich pograniczników. Od jednego czy dwóch poczujesz alkohol, huśta nimi, niektórym odebrało nawet mowę. Ale niech cię to nie zmyli - to nie alkohol tak na nich działa. Żyją od lat w uzależnieniu od ukraininy, tyle lat w nałogu robi swoje. Wbijają pieczątkę w paszport ruchem tak pewnym, jakim diler podaje towar. A pierwszy strzał dopada cię zaraz za granicą: nic nie widzisz. Tam, gdzie winny być latarnie, nie ma nic. Ciemność cię otula, tracisz orientację w przestrzeni i czasie. Okazuje się, że jest godzinę później, niż myślisz. Tu panuje inna strefa czasowa i inne prawa...

Relacje ludzi, którzy mieli kontakt z ukraininą, bywają rozbieżne, ale cechą, którą wymieni każdy, jest to, że daje uzależnionym poczucie swobody. Tę właściwość ukraininy znano już w XVI w. Zbiegli chłopi, błędni...