Sztuka odeszła gdzie indziej

Kiedy dwoje posłów LPR oskarżyło o obrazę uczuć religijnych Dorotę Nieznalską, autorkę "Pasji" - instalacji złożonej z krzyża i wizerunku męskich genitaliów, którą pokazała w 2001 r. w gdańskiej galerii Wyspa - dyskutowano o tym zarówno w brukowcach, jak i gazetach opiniotwórczych. Potem był wyrok (120 godzin prac społecznych) - uchylony w 2004 r. I nowy proces - zakończony na początku czerwca uniewinnieniem.

09.06.2009

Czyta się kilka minut

Chciałoby się wierzyć, że w ciągu tych kilku lat dojrzeliśmy, by nie mieszać funkcji prawnika i krytyka - choć w obydwu tych przypadkach chodzi o wydawanie sądów (podtrzymuję tezę, że "Pasja" jest pracą banalną i niemądrą). Że jako społeczeństwo przeszliśmy na inny etap rozumienia i rozmawiania o sztuce. I pewnie coś w tym jest. Ale jednocześnie przegapiliśmy w tym czasie coś bardzo ważnego.

Tzw. "sztuka krytyczna" - to prawda, brutalna, negatywistyczna, ale przecież nie nihilistyczna - stawiała czasem Kościołowi, chrześcijaństwu czy religii w ogóle pytania trudne i potrzebne. O dramat istnienia, o lęki współczesności, o relacje między wiarą a instytucją. Późniejsza praca Nieznalskiej - pokazana w poznańskim Browarze "Pętla", w której powracały motywy korony cierniowej, łańcucha i szubienicznej pętli - była wstrząsającym krzykiem o wielu tonach. Nie doczekała się jednak żadnej rozmowy. Bo taki - głęboki, być może bolesny dialog - nie byłby użyteczny politycznie. Szkoda. Dziś nic chyba nie da się już zrobić. Nasza sztuka odeszła gdzie indziej. Religia przestała ją zajmować.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Wybrane teksty dostępne przed wydaniem w kiosku
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Wybrane teksty dostępne przed wydaniem w kiosku
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
79,90 zł
Dziennikarka, historyk i krytyk sztuki. Autorka książki „Sztetl. Śladami żydowskich miasteczek” (2005).

Artykuł pochodzi z numeru TP 24/2009