„Papież”, sługa diabła

89-letni Marcel Reich-Ranicki to postać niezwykła. Gdy o nim mowa, niemal wszyscy Niemcy zapominają o standardach, które sami ustalili w toku dyskusji nad schedą obu totalitaryzmów. Fenomen kultu, jakim "MRR" (jak określa się go w skrócie) jest otoczony w RFN, analizować trzeba by chyba w kategoriach teologicznych: Żyd, który przeżył Holocaust, przebaczył Niemcom i stał się promotorem ich literatury, "papieżem" niemieckiej krytyki literackiej... I nie tylko: w Niemczech - gdzie każdy wie, kim jest ten najbardziej wpływowy krytyk, jakiego znała XX-wieczna niemiecka literatura - jest on też "najważniejszym działającym po dziś dzień świadkiem i nauczycielem historii XX wieku", jak pisze Gerhard Gnauck, autor książki o polskim okresie z życia "MRR", tj. 1938-1958.