Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Ten protagonista europejskiego modernizmu i symbolizmu, wymieniany również jako jeden z prekursorów surrealizmu, to twórca fascynującej syntezy malarstwa i muzyki. Jego biografia i twórczość są ważne dla zrozumienia złożonych relacji litewsko-polskich u progu XX wieku i dla refleksji nad przenikaniem się sztuk i kultur.
Čiurlionis – artysta osobny – to zarówno litewski wieszcz narodowy, jak i twórca „uwikłany” w środowisko artystyczne Warszawy około 1900 r. Jego droga życiowa i artystyczna stanowi ważny rozdział litewskiego odrodzenia narodowego i procesu budowania tamtejszej narodowej tożsamości. Nie przypadkiem dziesięć lat po przedwczesnej śmierci artysty – u progu litewskiej niepodległości – jego bogaty dorobek stał się prawdziwą perłą w kolekcji tworzonego w Kownie Narodowego Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa. Również dzisiaj muzeum jest ważnym elementem litewskiego Panteonu Narodowego wzniesionego przed laty w sercu kowieńskiej stolicy.
Prezentacja twórczości Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa w Międzynarodowym Centrum Kultury jest nie tylko pierwszą okazją do zapoznania krakowskiej publiczności z niezwykłym dziełem Litwina, tak blisko związanego przed stu laty ze światem polskiej kultury. To także kolejna wystawa organizowana przez MCK, która skłania do poszukiwania szerszego kontekstu i punktu odniesienia dla fenomenu Młodej Polski. Jest swoistym paradoksem, że Čiurlionis był dotychczas „wielkim nieobecnym” w mieście tak istotnym dla polsko-litewskiego dialogu. Przed ponad stu laty galicyjski Kraków był ważnym miejscem edukacji litewskich elit. Nie przypadkiem więc przyszła żona Čiurlionisa, Sofija Kymantaitė, studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim, działając pod Wawelem w litewskim stowarzyszeniu społeczno-kulturalnym „Ruta”.
Mam nadzieję, że ta wystawa, przygotowana wspólnym wysiłkiem MCK i naszych litewskich Przyjaciół z kowieńskiego Narodowego Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa, będzie zarówno okazją do szerszej refleksji nad naturą litewskiej tożsamości, jak i przypomnienia naszych związków z Litwą. Dzięki niej Kraków znów stanie się ważną przestrzenią polsko-litewskiego dialogu. ©
Prof. Jacek Purchla, dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury