Światło świeci w ciemności, a ciemność go nie ogarnęła” (J 1, 5) – to jedno z najdziwniejszych zdań ewangelii. Zdaje się przeczyć naturze rzeczy. Przecież światło, gdy zaświeci, rozprasza ciemności. Światło świeci – ciemność ustępuje. Gdzie światło, jest jasno, nie ciemno.

Chyba że jest to światło takie, jak z lampki-czołówki nocą w górach. Błyszczący punkt, skoncentrowany snop fotonów, skrawek jasności ogarnięty zewsząd przez mrok. Lecz takiego doświadczenia autor ewangelii nie miał. Mógł raczej pomyśleć o pochodni, z którą da się wędrować nocą. Albo o ognisku widocznym w oddali.

A te doświadczenia są podobne tylko na pozór. W gruncie rzeczy są tak odległe, jak dwa bieguny jednej sfery. Które z nich miał przed oczami twórca prologu Czwartej Ewangelii?

Z daleka i z bliska

Załóżmy najpierw, że ognisko. Migoczący w dali, ciepły ognik. Ledwo dostrzegalna...