Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Mamy cztery ogniwa cyklu z Dannym Smiřickim, alter ego autora („Tchórze”, „Batalion czołgów”, „Fajny sezon” i arcydzielne „Przypadki inżyniera ludzkich dusz”), a ogniwo piąte, czyli „Cud”, ma się ukazać w tym roku. Mamy „Legendę Emöke”, „Lwiątko”, autobiograficzne „Przypadki niefortunnego saksofonisty tenorowego”, powieść o Dvořaku „Scherzo capriccioso”, nieco opowiadań i esejów, a także fragment kryminalnej tetralogii o poruczniku Borówce. Wiemy już (patrz tytuł autobiografii) o miłości, jaką Škvorecký darzył jazz. Teraz dowiadujemy się o innej jego pasji – kinie.
„Książka ta jest produktem nostalgii za krajem, z którego wyjechałem, gdy inni przyjechali” – pisze z właściwym sobie sarkastycznym poczuciem humoru. W Toronto, dokąd wyemigrował po inwazji wojsk Układu Warszawskiego, prowadził wykłady na temat filmu czeskiego. Powstała z tego książka wydana w Kanadzie i znacznie później, już po Aksamitnej Rewolucji – w Pradze, w wersji poprawionej i uzupełnionej. „Ojciec Škvoreckiego był właścicielem kina w jego rodzinnym Nachodzie, ale syn miał także wstęp do drugiego, konkurencyjnego. Ta fascynacja filmem została mu na całe życie. W latach 60. jako uznany pisarz i autor scenariuszy poznał czeski świat filmowy, z wieloma najlepszymi twórcami blisko się zaprzyjaźnił” – przypomina tłumacz i dodaje, że książka Škvoreckiego jest równocześnie porządną historią czeskiego kina i świetną literaturą pełną anegdot i plotek, ironii i autoironii. Więcej o tym napisze wkrótce Anita Piotrowska – bo kino naszych sąsiadów jest zjawiskiem zbyt wielkim, by je zbywać krótką notą. Mogę jedynie zapewnić, że „Wszyscy ci wspaniali chłopcy...” to wspaniała lektura, po której ma się ochotę zasiąść w fotelu i oglądać kolejne filmy, od „Ekstazy” Gustava Machatego po arcydzieła czeskiej Nowej Fali i obrazy, które po 1968 r. trafiły na półkę. A jakże znakomita jest analiza relacji między prozą Hrabala a ekranizacją Jiřiego Menzla w „Pociągach pod specjalnym nadzorem”! Nic tylko czytać, oglądać i znów czytać... ©℗
Josef Škvorecký, WSZYSCY CI WSPANIALI CHŁOPCY I DZIEWCZYNY. OSOBISTA HISTORIA CZESKIEGO KINA. Przełożył Andrzej S. Jagodziński, wstęp Andrzej Krawczyk, posłowie Andrzej Werner. Pogranicze, Sejny 2018, ss. 382 + ilustracje, seria Meridian.
