Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W poprzedniej, za dawnego proboszcza, było zupełnie inaczej. Prosta figura Jezusa leżała dyskretnie wśród donic kwiatów przed bocznym ołtarzem, niemal ukryta. Na ołtarzu monstrancja z Najświętszym Sakramentem. Że bywają inne, polityczne czy publicystyczne groby Pańskie, wiedziałam tylko z telewizji. Nie wiedziałam jeszcze, że można poczuć się w kaplicy nie u siebie.
Od kilku wieków groby Pańskie w Polsce były wyrazem treści narodowych i komentarzem do sytuacji politycznej i społecznej. Początki były inne. Zwyczaj po raz pierwszy pojawił się w X w. w Augsburgu, gdzie biskup Ulryk przenosił konsekrowaną hostię do innego kościoła, kładł na ołtarzu i przykrywał kamieniem. Zwyczaj budowania grobów Bożych rozpowszechnił się w XI w. Miały być po prostu pełnym kwiatów, świec i ozdobnych tkanin ołtarzem do wystawienia Najświętszego Sakramentu.
Dziś prowadzimy ranking: który ładniejszy, mądrzejszy, który najbardziej kontrowersyjny, patriotyczny, a od tego roku - posmoleński. Festiwal grobów. Lokalne gazety fundują nam przegląd najważniejszych. W Warszawie w praskiej katedrze wózki inwalidzkie, w św. Annie dym, światła i Chrystus-most łączący pękniętą Polskę, gdzieś na Ursynowie wykres EKG. W ogólnopolskim rankingu cytowań zwycięża grób-kadłub samolotu.
Zerkam do przepisów. Mszał dla diecezji polskich zaleca: "Monstrancję okrytą welonem można wystawić na ołtarzu lub na tronie, który powinien być umieszczony blisko ołtarza. Wszystkie elementy dekoracyjne i światła powinny kierować uwagę wiernych na Najświętszy Sakrament, który jest Pamiątką Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa, a nie na figurę leżącego w grobie". A nie na figurę... Zmartwieniem liturgistów jest to, że umieszczenie rzeźby zmarłego Chrystusa wprowadza element niepasujący do teologii tego miejsca. Cóż powiedzieć o grobach z morałem?
Może czas na liturgiczny rygoryzm, na skupienie, adorację i milczenie Wielkiej Soboty?
Pora ogołocić te groby z tego, co nasze, przestać się pysznić, że mamy tyle mądrych rzeczy do powiedzenia, cytatów do umieszczenia. Nie łudzić, że ładna myśl, światło, dym, kolor, kompozycja... są mocniejsze niż kaplica z Najświętszym Sakramentem. Jeśli nie wiernych, to przynajmniej Jego trzeba traktować poważnie.