Złoty gołąb

„Skrzydła gołębicy pokrywają się srebrem / A pióra jej skrzydeł mienią się złotem” (Ps 68, 14).

11.08.2019

Czyta się kilka minut

Gołąb jest jednym z ważnych symboli Izraela. Opowieść, którą przytoczę, znalazłem w jednym z wielu kazań rabina Abrahama Kuka, kabalisty, talmudysty, a przede wszystkim religijnego syjonisty. Wywodził się z dzisiejszej Łotwy, jego rodzina od pokoleń była związana z chasydyzmem. Po przybyciu do Palestyny był rabinem Jaffy i okolicznych wspólnot rolnych, a gdy powstał rabinat palestyński, wybrany został pierwszym naczelnym rabinem Izraela w brytyjskim protektoracie obejmującym ziemię obiecaną. Zmarł w roku 1935.

Teraz czas na talmudyczną opowieść. Dotyczy babilońskiego uczonego z IV wieku wspólnej ery, Rabba bar Hanna. Wędrował z karawaną. Zatrzymali się na chwilę odpoczynku, zjedli posiłek i ruszyli dalej. Nagle Bar Hanna zdał sobie sprawę, że po jedzeniu nie odmówił Birkat Hamazon, modlitwy dziękczynnej po posiłku. Pomyślał: powinienem powiedzieć pozostałym, że muszę wrócić tam, gdzie się posilali, ale jeśli powiem, że nakazy religijne każą mi wypowiedzieć to błogosławieństwo w miejscu popasu, usłyszę – módl się tutaj, w drodze, wszak Bóg i tak ciebie wysłucha. Powiedział więc, że zostawił w miejscu postoju niezwykle cennego złotego gołębia. Karawana zawróciła, bar Hanna mógł odmówić we właściwym miejscu Birkat Hamazon, a w nagrodę rzeczywiście znalazł tam złotego gołębia. Bar Hanna rozumiał, że gdy odmawiamy Birkat Hamazon w miejscu, w którym jedliśmy, dokonujemy ważnego aktu duchowego, który łączy to, co duchowe, z tym, co materialne. Przypomina wydobycie złota z głębi ziemi, aby skrzydła mogły nas unosić wyżej i wyżej.

Dlaczego gołąb? Talmud wyjaśnia, że symbolizuje lud Izraela. Ukazuje, jak wykonywanie micwot wpływa na lud żydowski. Mają one dwa podstawowe wymiary, zewnętrzny i wewnętrzny. Zewnętrzny w tym przypadku to mięśnie skrzydeł, wewnętrzny to odpowiednie stawy i chrząstki. Pierwsze mienią się srebrem, a drugie mają złoty połysk. I wiedzą o tym jedynie wybrani mędrcy. Osoby, które widzą, jak jedna część skrzydła wpływa na pozostałe, tworząc jednolity mechanizm, wiedzą, jak wewnętrzy sens micwy wpływa na to, jak jest widziana, rozumieją znaczenie poprawnego, detalicznego wykonywania nakazów religijnych.

Micwot tworzą wspólny, trwający od tysiącleci porządek religijny Izraela. Judaizm jest (jak islam) oparty na nakazach prawnych. Ich łamanie osłabia wewnętrzną wieź narodu. Oczywiście dużo się zmienia. Powstały nowe denominacje religijne, nie wszystkie nakazy są już wiernie przestrzegane, ale pozostało poczucie wspólnoty, w której Torę czyta się przez prawa i codzienne nakazy formujące historię am Israel. ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
(1951-2023) Socjolog, historyk idei, publicysta, były poseł. Dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. W 2013 r. otrzymał Nagrodę im. ks. Józefa Tischnera w kategorii „Pisarstwo religijne lub filozoficzne” za całokształt twórczości. Autor wielu książek, m… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 33/2019