Od 2005 r. sprawdzany poza szkołą egzamin testowy z języka polskiego ma zastąpić obecną formę egzaminu maturalnego. Nie będzie już przekrojowych wypracować i tematów do wyboru. Uczeń będzie musiał odpowiedzieć na serię pytań dotyczących znajdującego się w teście literackiego fragmentu. Zadania mają polegać na wyborze właściwej odpowiedzi spośród podanych, samodzielnym jej sformułowaniu lub napisaniu np. krótkiego scenariusza, listu czy życiorysu. Wszystkie te umiejętności znalazły się już w podstawie programowej, czyli opublikowanym przez MENiS dokumencie, który muszą respektować twórcy programów i podręczników.

„Testy premiują szybkie czytanie i rozwiązywanie prostych problemów, a nie rozumienie i znajomość szkolnych dyscyplin. Wielu uważa, że jedyną zdolnością, którą mierzą, jest zdolność ich rozwiązywania” - twierdził Stanisław Bajtlik w tekście „Trzeci dzwonek po...