Po pierwsze nie jest już tak pewne, czy kolebką rodzaju Homo była Afryka. Dotąd wydawało się to niepodważalne, ale pojawiły się także tropy prowadzące na Bałkany, skąd pochodzą datowane na ponad 7 mln lat skamieniałości pozostawione przez istoty rzekomo bliżej spokrewnione z nami niż szympansami. Także w tych regionach, na Krecie, odkryte zostały ślady pozostawione ponad 5 mln lat temu przez dwunożne istoty o wyprostowanych jak nasze, a nie przeciwstawnych jak u małp, dużych palcach u stóp.

Po drugie nie wiemy, ile mamy lat. Dotąd wydawało się, że około 150-200 tys., ale w Maroku odnalezione zostały skamieniałości Homo sapiens sprzed 300 tys. lat. Dlatego po trzecie: nie jest jasne, skąd pochodzi nasz gatunek. Wydawało się pewne, że ze wschodniej Afryki, ale to bardzo daleko od Maroka. 300 tys. lat temu musieliśmy się już swobodnie przemieszczać po ogromnych obszarach Czarnego Lądu.

Po czwarte, nie wiemy też do końca, jak skolonizowaliśmy inne kontynenty. Dziś nikt już nie mówi o jednej migracji do Azji, ale ile ich było? Jak przebiegały? Jak wyglądały nasze spotkania z obecnymi tam wcześniej neandertalczykami i denisowianami?

W najbliższym czasie najlepiej nie kupujcie podręczników do paleoantropologii – szybko mogą się zdezaktualizować. ©(P)