Wczoraj w Betlejem

Boże Narodzenie jest klasycznym przykładem cultural appropriation, to właściwie jedno wielkie przywłaszczenie kulturowe.

28.12.2020

Czyta się kilka minut

Zawsze mi się wydawało, że aktor jest człowiekiem, który zawodowo bywa kimś innym, ujawniając ów fakt w postaci ukłonów lub napisów końcowych. Niejednokrotnie aktor gra kogoś bardzo, ale to bardzo od siebie różnego, np. Hannibala Lectera albo Karola Wojtyłę. Nie mogę się oprzeć wrażeniu, że niektóre hmm... prądy umysłowe chciałyby z aktorstwem skończyć.

Może świeży przykład: oto Maciej Stuhr pozwolił sobie wcielić się w Chińczyka... Internety zawyły piętnującymi komentarzami. Hańba! Jak Stuhr śmiał? Nie słyszał o prapolskim pojęciu cultural appropriation? Przecież białym nie wolno nawet jeść ryżu pałeczkami, nosić warkoczyków ani tańczyć latynoskich tańców, żeby nie urazić tych, co to tyle wycierpieli, a tu takie faux pas. Logiczne pytanie, czy Lang Lang może grać Chopina, pozostawiam symetrystom, prawdopodobnie palącym na poprawnie politycznym stosie płyty Bach Collegium Japan oraz Sepultury. Może po prostu to białym Polakom ze Stuhrem na czele nie wolno nic oprócz bycia tymi, kim są? Hmm, Marian Kowalski chętnie przyklaśnie, i to z liścia. On przyklaśnie, a aktorzy mogą się przebranżowić lub pozostaje im jedynie „Korona królów” i „Ojciec Mateusz”. Chociaż w sumie nie, bo nie są królami ani nie mają rowerów. Muszą po prostu postteatralnie być sobą, zamiast przywłaszczać sobie tożsamość innych, i to za pieniądze. Ale skończenie z aktorami jawi się dopiero jako początek długiego marszu do nowego, wspaniałego świata, w którym nikt nikogo nie uraża.

Żeby nie szukać daleko: Boże Narodzenie jest klasycznym przykładem cultural appropriation, to właściwie jedno wielkie przywłaszczenie kulturowe. „Dzisiaj w Betlejem” można śpiewać tylko w Betlejem, na Swarożyca! A zatem zróbmy coś dobrego w parszywym roku ZOZO: wyrzućmy choinkę jeszcze przed świętami i niech nas ręka Boska broni przed przebieraniem się za któregokolwiek z trzech monarchów, o palestyńskich pastuszkach nie wspominając. Również godziny turonia są policzone... ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Reżyser teatralny, dramaturg, felietonista „Tygodnika Powszechnego”. Dyrektor Narodowego Teatru Starego w Krakowie. Laureat kilkunastu nagród za twórczość teatralną.

Artykuł pochodzi z numeru Nr 1-2/2021