Utrata niewinności

Ta historia wywołała w latach 90. kryzys w austriackim Kościele. Podobnie jak w przypadku sprawy abpa Paetza, można go było uniknąć, gdyby Kościół uważniej wsłuchiwał się w ostrzeżenia, a gdy sprawa stała się publiczna, nie reagował opieszale. Główna postać dramatu, kard. Hans Hermann Groer, zmarł 26 marca w wieku 83 lat.

06.04.2003

Czyta się kilka minut

Wszystko zaczęło się, gdy w 1986 r. następcą kard. Franza Koniga - arcybiskupa Wiednia o wybitnym formacie intelektualnym - został ks. Groer. Było to zaskoczenie: ten benedyktyn, wieloletni nauczyciel w klasztornej szkole, w chwili nominacji już emeryt, wcześniej dał się poznać głównie jako organizator pielgrzymek i animator kultu maryjnego w klasztorze Maria Roggendorf. Wybór interpretowano jako sygnał, bo w ślad za nim poszły kolejne nominacje biskupów o poglądach tradycjonalistycznych.

Kiedy w 1995 r. Groer wydał list pasterski, w którym piętnował moralność seksualną Austriaków, do prasy zgłosił się jego były uczeń, który oskarżył arcybiskupa, że ten przez kilka lat wykorzystywał go seksualnie. Początkowo biskupi wyrazili solidarność z Groerem, a on sam oświadczył, że zarzuty są nieprawdziwe. Później jednak ustąpił ze stanowiska przewodniczącego Episkopatu i opuścił Wiedeń; wybrano go przeorem w dawnym klasztorze. Na początku 1998 r. pojawiły się kolejne oskarżenia: o namawianie współbraci w zakonie do stosunków homoseksualnych. W lutym 1998 następca Groera, kard. Christoph Schonborn, wraz z kilkoma innymi biskupami oświadczył, że doszedł „do moralnej pewności”, iż zarzuty wobec Groera „zasadniczo odpowiadaj ą prawdzie” i zażądał przeprosin. Wkrótce potem - trzy lata po wybuchu afery - nuncjatura w Wiedniu rozesłała oświadczenie, w którym arcybiskup prosił „Boga i ludzi o przebaczenie”, dodając jednak: „jeśli zawiniłem”.

Chory na raka Groer wycofał się do prowincjonalnego klasztoru żeńskiego. Ale polaryzacja w Kościele trwa do dziś: „sprawa Groera” zadziałała jak katalizator w kraju, gdzie w wielu środowiskach katolickich od lat narastało niezadowolenie. Już w 1995 r. grupa wiernych zaczęła zbierać podpisy pod apelem „My jesteśmy Kościołem”; sygnowało go pół miliona Austriaków. Apel miał „wywołać dialog” o Kościele i zawierał 5 postulatów: większe współdecydowanie wiernych przy obsadzaniu stanowisk kościelnych; swobodę wyboru dla księży, czy chcą żyć w celibacie; zmianę w nastawieniu Kościoła wobec seksualności; równouprawnienie kobiet w dostępie do urzędów, w tym kapłaństwa i „powrót do źródeł Kościoła, czyli do głoszenia Dobrej Nowiny zamiast duszpasterstwa strachu”.

Być może trwające do dziś podziały w austriackim Kościele - traktowanym dotąd jako ostoja katolicyzmu w krajach niemieckojęzycznych - dokonałyby się nawet bez sprawy Groera. Ale wszystko mogło odbyć się inaczej, a Kościół nie musiałby - jak pisał katolicki tygodnik „Die Furche” - „tracić niewinności”.

Po śmierci kard. Groera Jan Paweł II nadesłał na ręce kard. Christopha Schonborna telegram z kondolencjami, a kard. Franz Konig powiedział dziennikarzom: „nie wykorzystujmy tej śmierci do rozdrapywania starych ran”.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Dziennikarz, kierownik działów „Świat” i „Historia”. Ur. W 1967 r. W „Tygodniku” zaczął pisać jesienią 1989 r. (o rewolucji w NRD; początkowo pod pseudonimem), w redakcji od 1991 r. Specjalizuje się w tematyce niemieckiej. Autor książek: „Polacy i Niemcy, pół… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 14/2003