U studni

Eliezer wziął dziesięć wielbłądów i ruszył do Mezopotamii, do miasta, w którym mieszkał brat Abrahama, Nahor.

26.05.2014

Czyta się kilka minut

Karawana zatrzymała się u bram miasta, tuż przy wspólnej studni. Studnia jest tu ważnym biblijnym tropem, a to z co najmniej kilku powodów. W Torze zostały opisane trzy przypadki zawiązywania małżeństwa właśnie u wodopojów. Tak zrodził się związek Izaaka i Rebeki, Jakuba i Racheli, Mojżesza i Cipory. Rabini powiadają, że studnia, a dokładniej woda jest symbolem czystości, łagodności oraz płodności. Wskazuje na zasady etyczne, jakimi kierować się mają bogobojne żydowskie kobiety. Mają przestrzegać w każdym sensie zasad czystości i przejrzystości. Można jeszcze dodać, że woda była pierwszym żywiołem opisanym w akcie stworzenia. Duch Boży – jak czytamy – unosił się nad bezmiarem wód. Woda stoi u początku stworzenia. O życiu Izaaka wiemy niewiele, ale zapamiętany jest jako ten, który wykopał liczne studnie.

Eliezer przybył do studni o zmierzchu. A zmierzch jest czasem Izaaka. To on uważany jest za twórcę po dziś dzień odmawianej modlitwy wieczornej maariw. Pod wieczór też Rebeka po raz pierwszy zobaczyła swojego męża.

Sługa Abrahama, wybierając żonę, nie polegał ani na przypadku, ani też na jakichś umiejętnościach magicznych. Poddał dziewczynę próbie. Wybrał najbardziej atrakcyjną z dziewcząt i sprawdził jej cechy psychologiczne. Chciał wiedzieć, czy jest uczynna, gościnna, łagodna i czy ma w sobie ducha hojności. Zaspokoiła pragnienie nie tylko Eliezera, ale i wielbłądów, wiele razy chodząc po wodę. Ukazała się w najpiękniejszym świetle. Do niej stosują się słowa z Miszny: „Lepiej bym przez całe życie uchodził za głupka, niż bym był człowiekiem grzesznym choćby przez godzinę u Wszechmocnego”. Podobnie Rebeka, bez żadnej kalkulacji, liczenia zysków i strat, dała się napić człowiekowi i zwierzętom.

Dopiero wtedy sługa przedstawił swoją misję. Opowiedział wszystko, co trzeba, by Rebeka czuła się bezpieczna, starannie omijając trudniejsze sprawy. Przedstawił bogactwo Abrahama, powiedział, że całe otrzyma jego syn, przypomniał o przysiędze złożonej swemu panu. Ominął różnice religijne między domami Labana i Abrahama. Nie wspomniał o tym, że to Bóg nakazał ojcu wiary opuścić rodzinne strony. Co więcej, nie zdradził, że ojciec zakazał słudze wziąć ze sobą Izaaka. Mówił tylko to, co mogło przekonać rodziców Rebeki i ją samą do małżeństwa. Nie wahali się Betuel i Laban udzielić zgody. Ale najważniejsze, że dziewczyna zdecydowała się ruszyć z Eliezerem bez zwłoki.

Rozdział kończy się spotkaniem Izaaka i Rebeki. Zobaczyła go na polu zatopionego w modlitwie. Jak dodają komentarze, unosił się nad nim anioł stróż. Izaak wziął ją do namiotu swej matki i „kochał ją bardzo, bo była mu pociechą po utracie matki”. Dziwne to sformułowanie. Jakby matka, z którą był związany nierozerwalną emocjonalną pępowiną, przesłoniła jego życie. To kobiety okazują się w tej opowieści poruszycielkami losu Izraela. One nadają imiona, wyznaczają, kto ma otrzymać błogosławieństwo pierworództwa, i one wybierają los swoich synów. Zapewniają trwanie wybrańcom Boga.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
(1951-2023) Socjolog, historyk idei, publicysta, były poseł. Dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. W 2013 r. otrzymał Nagrodę im. ks. Józefa Tischnera w kategorii „Pisarstwo religijne lub filozoficzne” za całokształt twórczości. Autor wielu książek, m… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 22/2014