Od wielu lat słyszymy w Polsce o istnieniu układu. Termin został spopularyzowany przez Jarosława Kaczyńskiego w latach 2005-07 i był teorią spiskową, zgodnie z którą o losach Polski decyduje układ złożony z ludzi biznesu i służb specjalnych, a oficjalna struktura władzy jest dla niego tylko przykrywką. Teoria układu robi furorę wśród tych, których osobowościowy profil jest oparty na głębokiej nieufności do świata. Stanowi wygodny mechanizm likwidowania dysonansu poznawczego. Czyż jest bowiem bardziej przekonujące wytłumaczenie każdej porażki, osobistej czy politycznej, niż zwalenie winy na układ? Nie dość, że wytłumaczenie takie usprawiedliwia każde niepowodzenie, to jeszcze świadczy o poznawczej przenikliwości człowieka, który je formułuje – jest więc idealne.

Gry pozorów

Przekonanie o istnieniu układu, jak każda teoria spiskowa, zakłada, że rzeczywistość jest na...