Mówienie o pozytywnych aspektach tragedii, która dotknęła miliony ludzi, może wyglądać na cynizm, relatywizację zbrodni albo po prostu nieodpowiedzialność. Czy wolno nam przyjąć taką perspektywę wobec jednego z największych nieszczęść XX wieku? Obok koniecznej żałoby i upamiętnienia krzywd, stawiać paradoksalne pytanie, jakie korzyści z wypędzeń odnieśli polscy i niemieccy wypędzeni? Widzieć wypędzenia po drugiej wojnie światowej jako element długiego procesu europejskiej historii, mierzonego nie latami, lecz dziesięcioleciami, oceniać zatem to, co się stało, nie tylko z punktu widzenia bolesnych urazów, jakich doznawali wypędzeni, lecz także z punktu widzenia długofalowych konsekwencji tych zdarzeń dla życia poszczególnych ludzi, narodów i wreszcie dla całej Europy?

Nie potrafię zapomnieć!

Sam chętnie uznałbym takie pytania...