G.-F. Handel: Berenice - uwertura, F. Schubert: III Symfonia D-dur, D.200, P. Czajkowski: IV Symfonia f-moll, op. 36 NBC Symphony Orchestra, dyr. Erich Kleiber Tahra. Edition Anniversaire „Dix ans de Tahra“, 2002

18.05.2003

Czyta się kilka minut

Latem 1939 r. Erich Kleiber, jeden z największych niemieckich dyrygentów, wsiadł na statek płynący do Argentyny. Czekała na niego zaprzyjaźniona publiczność Buenos Aires, w owym czasie jednej z artystycznych stolic świata. Maestro długo nie wracał do Europy, przez co poszkodowana została historia: z całego okresu amerykańskiego nie posiadamy praktycznie żadnych nagrań. Dopiero w latach 50. Kleiber zarejestrował dla Dekki kilka pozycji ze swego klasycznego repertuaru. Nowa płyta, z zapisami występów dyrygenta w Nowym Jorku z 1946 i 48 r., próbuje zapełnić tę nagraniową dziurę.

A bolesna to luka! Z wytresowaną przez Toscaniniego orkiestrą NBC Kleiber pokazał, że jest w stanie podwoić swą tytaniczną energię i precyzję. Do podobnie karkołomnego pędu wrócił później chyba tylko w Uwerturze do „Wesela Figara” (wspomniana Decca), jednak precyzja artykulacji NBC jest nieporównywalna z oszałamiającymi Filharmonikami Wiedeńskimi w „Weselu”. Tak „nie dokazywał” Kleiber przed wojną, nawet w tak popisowych utworach jak IX Symfonia Dvoraka, że o Symfonii Es-dur Mozarta nie wspomnę.

Majstersztykiem jest tutaj Schubert: dziełko, z którego jowialny Beecham zrobił muzyczną pocztówkę, a które u Kleibera, niemal pięć minut krótsze, staje się efektownym diamentem - skondensowaną miniaturą „Pastoralnej” Beethovena. Podobne napięcie przykuwa w Handlu - trudno potem wrócić do pobladłych instrumentów historycznych. Najdziwniejszą propozycją jest jednak Czajkowski - odkrywczy (ileż dzieje się w II części!), dramatyczny i przejrzysty, a jednocześnie odarty ze szczipatielnosti i zawiesistego patosu. Wersja dla kogoś, kto chce odpocząć od ekspresjonistycznego „formalizmu” Mrawińskiego, a nie znosi ciężkiego lukru Karajana.

JAKUB PUCHALSKI
 

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Ur. 1973. Jest krytykiem i publicystą muzycznym, historykiem kultury, współpracownikiem „Tygodnika Powszechnego” oraz Polskiego Radia Chopin, członkiem jury International Classical Music Awards. Wykłada przedmioty związane z historią i recepcją muzyki i… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 20/2003