Eliasz i Mojżesz

Mojżesz czuł się do głębi odpowiedzialny za lud Izraela. Mówił do Boga: jeśli zawinił, jeśli Ty nie potrafisz im wybaczyć, skreśl mnie z księgi życia.

22.11.2015

Czyta się kilka minut

Paweł Śpiewak /  / Fot. Grażyna Makara
Paweł Śpiewak / / Fot. Grażyna Makara

Nie chciał żyć bez swego narodu. Czuł się przy tym do głębi samotny. Tylko on zachował w sobie doświadczenie objawienia. Jego bracia je wyparli. Uciekli przed nim w kult bożków. Byli podobni tym dorosłym, którzy zachowują się w trudnych sytuacjach niczym dzieci i w ukryciu, po niemowlęcemu, ssą palec.


Prorok nie chciał, nie mógł porzucić swej misji. Samotność nie miała niczego wspólnego z wywyższaniem się. Nie było w nim śladu pychy. Jeśli kazał użyć miecza przeciw braciom, którzy go zawiedli, to nie tylko dlatego, że chciał ukarać winnych, ale również po to, by już oczyszczony z grzeszników lud mógł dostąpić wybaczenia.


Mojżesz swój los powierzył Bogu i wspólnocie. Eliasz był niemal jego przeciwieństwem. Anioł Pański nakazał mu, by się najadł, napoił, po czym zaprowadził go do Bożej góry Horeb i zamknął w jaskini na dni czterdzieści. Gdy czas ukrycia minął, usłyszał Eliasz słowo Pańskie. A wtedy prorok odpowiedział: „Gorliwiem się zastawiał o Pana, Boga zastępów; albowiem synowie Izraelscy opuścili przymierze twoje, ołtarze zburzyli, i proroki twoje pomordowali, a zostałem ja sam, i szukający duszy mojej, aby mi ją odjęli” (1 Krl 19, 10). Wtedy Bóg mu nakazał, by wyszedł z jaskini. „I oto Pan przechodził, i wiatr gwałtowny i mocny, podwracający góry, i łamiący skały przed Panem; ale Pan nie był w onym wietrze. Za wiatrem było trzęsienie ziemi; ale nie był Pan i w onem trzęsieniu. Za trzęsieniem był ogień; ale Pan nie był w ogniu; za ogniem był głos cichy i wolny” (19, 11-13). Eliasz otrzymał nakaz pomazania Hazela na króla nad Syrią, a Jehu na króla nad Izraelem.


Podobnie jak Mojżesz, wycofał się ze świata ludzi na dni czterdzieści. Jak Mojżesz wszedł do jaskini na świętej górze. Jak Mojżesz stał w obecności Boga i słuchał Jego głosu. Jak Mojżesz doświadczył wiatru, trzęsienia ziemi, widział potężny ogień. Ale nie w nich znalazł Boga. Misja Eliasza – proroka kończyła się pomazaniem królów. Raszi komentując tę historię, pisał: Bóg nie mógł mieć go już za proroka, ponieważ postępował jak gniewliwy oskarżyciel wobec swego ludu, wobec dzieci Boga.


Odpowiedzią na samotność i odrzucenie Eliasza były gniew oraz patos. Nie usłyszał ciszy. Bo w niej był Adonaj. Jego misją było potępienie, oburzenie, ale i litość nad samym sobą. On siebie przeciwstawił swemu ludowi. Jakże inaczej postępował Mojżesz. Nie znajdziemy w nim strachu. Nie przeciwstawia siebie Izraelowi. Szukał i znalazł język przemiany swego grzesznego ludu. Nakazał wrzucić do ognia złotego cielca, a spopielałe resztki wlał do wody i ten gorzki płyn nakazał wypić swoim ludziom. Potem ruszył na kolejne czterdzieści dni do jaskini na świętej górze, by raz jeszcze przynieść im Tablice Świadectwa. Eliasz cierpiał zamknięty w języku, w którym były tylko umiłowanie Boga i nienawiść do swoich. Coś tragicznego odkrywamy w jego losie. Żarliwość i osamotnienie. Żarliwość i bezradność wobec ciszy. ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
(1951-2023) Socjolog, historyk idei, publicysta, były poseł. Dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. W 2013 r. otrzymał Nagrodę im. ks. Józefa Tischnera w kategorii „Pisarstwo religijne lub filozoficzne” za całokształt twórczości. Autor wielu książek, m… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 48/2015