Pół tamtej soboty przesiedziałem przed telewizorem. Z rozmaitych powodów nie dałem rady pojechać do Gdańska na uroczystości pogrzebowe prezydenta Pawła Adamowicza. Źle się z tym czułem, więc chociaż w ten sposób chciałem tam być.

Oglądanie transmisji mszy, odkąd to się w ogóle w Polsce zaczęło zdarzać (wydaje mi się, że pierwszy raz w 1980 r.), mam za czynność dość dziwną. Nie mówię o ludziach chorych i sędziwych, mówię o takich jak ja: jest to niby uczestniczenie, a przecież nieuczestniczenie. Wzrok i słuch podpowiadają, że się przynależy, a jednak pozostaje się poza zgromadzeniem wiernych. Nie ma się pokusy, żeby wykonywać przepisane w liturgii gesty; klękanie, żegnanie się, odmawianie z tamtymi modlitw byłoby przed odbiornikiem, w przestrzeni własnego mieszkania, budowaniem złudzenia, niczym więcej.

Ostatecznie znajduję się gdzie indziej: w pozycji obserwatora, może...