Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Wojna w Iraku jeszcze się nie zaczęła, a już manifestanci wychodzili na ulice zachodnich miast, także Amsterdamu. Rząd holenderski popierał aliancką koalicję, ale większość opinii publicznej, opozycja i Kościoły protestowały przeciw wojnie. Tym większe było zaskoczenie, gdy okazało się, że w gronie pacyfistów pojawił się dysydent: Mient-Jan Faber, przewodniczący „Międzykościelnego Porozumienia dla Pokoju” (Interkerkelijk Vredesberaad; w internecie: www.ikv.nl), ani nie potępił ataku na Husajna, ani nie podzielał pesymizmu przeciwników wojny, że doprowadzi ona do „rzezi cywilów” i „destabilizacji regionu”.
Założone w 1966 r. (w celu prowadzenia studiów nad pokojowymi metodami rozwiązywania konfliktów) „Międzykościelne Porozumienie” wielokrotnie dało się poznać jako stowarzyszenie radykalnie pacyfistyczne i propagujące koncepcję „zwyciężenia zła dobrem”. Kiedy w ub. r., znowu rozgorzała debata o wątpliwej roli holenderskich „błękitnych hełmów” w rzezi, jaka nastąpiła po upadku - teoretycznie bronionej przez Holendrów - bośniackiej enklawy Srebrenica w 1995 r., „Porozumienie” ostro krytykowało ówczesny rząd za brak solidarności z muzułmańską ludnością. Zdaniem „Porozumienia” rząd powinien był wtedy rozkazać żołnierzom, aby... zdjęli mundury i wmieszali się w ludność - tak, aby Serbom utrudnić oddzielenie Holendrów od Bośniaków (naraziłoby to żołnierzy na wspólną śmierć z ośmioma tysiącami mężczyzn wymordowanych przez Serbów). Sam Faber uczestniczył w latach 80. w manifestacjach przeciw rozmieszczaniu przez NATO rakiet średniego zasięgu w Europie (jako odpowiedź na radzieckie SS-20).
Faber często jeździł na Bliski Wschód. Podczas tych podróży nawiązał kontakty z opozycją iracką i wywiadem kurdyjskich partyzantów na północy Iraku. Zaufanym ludziom rozdawał telefony satelitarne, by w Holandii otrzymywać świeże i wiarygodne informacje z regionu. Na ich podstawie doszedł do wniosku, że wojna w Iraku będzie krótka, mało okrutna dla cywilów i nie zdestabilizuje regionu, bo - jak lakonicznie orzekł w wywiadzie dla dziennika „Trouw” - „Amerykanie przekupili elity sąsiednich państw”.
Czy kościelny działacz pokojowy może posługiwać się takim językiem? W holenderskim ruchu pacyfistycznym i w Kościele mnożyły się żądania odwołania Fabera z funkcji szefa „Porozumienia”. Ten bronił się: „Nie jestem zwolennikiem żadnej wojny, ani tej, ani w ogóle. Ale jestem przeciw dyktaturom”. Ostatecznie został zmuszony do dymisji - oficjalnie ze względów organizacyjnych.
KLAUS BACHMANN z Brukseli
