Wygnanie z Narnii

Baśnie, jak pisał niegdyś Bruno Bettelheim, winny być cudowne i pożyteczne. W drugiej części filmowych "Opowieści z Narnii" postawiono na ten pierwszy aspekt.

10.06.2008

Czyta się kilka minut

"Książę Kaspian" został pomyślany jako efektowne disnejowskie widowisko. Przy okazji twórcy starają się zachować podstawowy przekaz książkowego oryginału C.S. Lewisa. Film Andrew Adamsona wprowadza małego widza w krąg pytań wcale nie błahych. W jakim stopniu udało się im wybrzmieć w natłoku przygód?

Opowieść o drugiej wyprawie do Narnii mówi o nieuchronnym schyłku dzieciństwa. Tym boleśniejszym, że u Lewisa jawi się ono jako czas o wiele ciekawszy niż dorosłość - nastawiona na rywalizację, walkę o władzę. Świat dzieci: nie dość, że piękniejszy i cudowniejszy od ogarniętego wojną Londynu, to także bardziej otwarty na wszelką odmienność. W Narnii "ludzkie" zdają się centaury czy gadające gryzonie, a najwyższa duchowa siła przybiera postać lwa. Jak na ironię, największymi monstrami okazują się ci, którzy uważają się za najbardziej wysublimowany gatunek: ludzie. Oczywiście dorośli.

Walczący o tron książę Kaspian pragnie być lepszy od ojca. Tak właśnie budzi się w nim dojrzałość. Kaspian próbuje przezwyciężyć mroczne dziedzictwo. Daruje życie znienawidzonemu wujowi, który ongiś pozbawił go tronu. Mali widzowie muszą przyswoić sobie jedną z najmniej oczywistych prawd, rzadko dziś lansowaną: logika zemsty nieuchronnie zaprowadzi nas donikąd. Czasami w życiu warto stracić - nie rządzi nim prosta zasada bilansu ekonomicznego.

Film poprzez ciąg cudownych zdarzeń miał wprowadzać dziecięcego widza w ból dorastania. "Książę Kaspian" to film o utracie złudzeń. Dzieci zostają wtajemniczone w pojęcie czasu. Po upływie 1300 lat w Ker-Paravelu nic nie jest już takie samo. Z baśniowej krainy pozostały ruiny. W życiu nic nie może zdarzyć się dwa razy; każda sytuacja wymaga ponownego zaangażowania i na nowo zebranej odwagi. Bezkarne dryfowanie w czasie musi napotkać w końcu na wyraźne granice.

Bohaterowie "Księcia Kaspiana" poznają także słodki smak pokuszenia i gorycz zwątpienia, odczuwają na własnej skórze patos zwycięstwa i ciężar wyrzeczeń, przeżywają pierwszy erotyczny dreszcz i ból rozłąki. Film w zestawieniu z "Lwem, czarownicą i starą szafą" niesie zdecydowanie mniejszy ładunek religijnych skojarzeń. Opowiada o utracie wiary w znacznie szerszym znaczeniu. Ale jedno jest pewne: tylko ci, którzy czują obecność mądrego Aslana, będą mogli do Narnii powrócić. Nam pozostaje wierzyć, że w kolejnym filmie o przygodach rodzeństwa Pevensie spiętrzenie perypetii oraz feeria efektów specjalnych nie przytłumią szlachetnego tonu baśni, która w sposób nienachalny próbuje objaśniać małym widzom zawiłości i prawidła tego świata. Przydługi, naładowany przemocą filmowy "Kaspian" ów ton gdzieś jednak zagubił.

OPOWIEŚCI Z NARNII. KSIĄŻĘ KASPIAN ("The Chronicles of Narnia. Prince Caspian") - reż.: Andrew Adamson, scen.: Andrew Adamson, Christopher Markus, Stephen McFeely, zdj.: Karl Walter Lindenlaub, muz.: Harry Gregson-Williams. Prod.: USA/Wielka Brytania.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Krytyczka filmowa „Tygodnika Powszechnego”. Pisuje także do magazynów „EKRANy” i „Kino”, jest felietonistką magazynu psychologicznego „Charaktery”. Współautorka takich publikacji, jak „Panorama kina najnowszego”, „Szukając von Triera”, „Encyklopedia kina”, „… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 24/2008