Utworzenie Polski i Czechosłowacji – choć w efekcie tu i tam powstało państwo – tylko pozornie było podobne. Państwo polskie zrastało się z trzech zaborów, a zniszczenia i porwana infrastruktura cywilizacyjna – skutek I wojny światowej i wojny z bolszewikami – były zwieńczeniem długiej listy problemów.

W przypadku Czechów (Słowacy dołączyli potem) mechanizm był inny: polegał na wydzieleniu się nowego organizmu z jednego państwa, w którym naród czeski żył przez co najmniej 400 ostatnich lat. Państwo budowano więc w ramach tego samego systemu prawnego, a organizacja administracji nie była problemem, bo w jakiejś mierze była ona „własna” i starczyło zmienić szyldy. Kraj nie był zniszczony. Za to wielkim problemem, tak jak w Polsce, był głód.

W niemieckim otoczeniu

Naprzeciw narodu czeskiego był też jeden tylko oponent: Austria. A potem liczna mniejszość,...