Był rok 1112, gdy do bram klasztoru w Cîteaux w Burgundii – założonego na przełomie XI i XII w. przez opata Roberta z Molesmes, zawiedzionego benedyktyńskim bogactwem – zapukał 22-letni Bernard, syn feudała z pobliskiego zamku Fontaine. Prowadził grupę 30 krewniaków i przyjaciół. Wszyscy przyjęli habit cystersów: nowego zakonu, pragnącego wrócić do pierwotnej surowości Reguły św. Benedykta.

Nie minęły trzy lata, gdy młody i pełen reformatorskiej pasji zakonnik został opatem innego ważnego klasztoru cysterskiego – w Clairvaux.

Gdy Bernard umierał, w 1153 r., jego dom zakonny liczył 700 braci i 167 klasztorów-filii.

Ale jego osiągnięcia na tym się nie kończyły. Bernard odcisnął piętno na dziejach i kulturze XII-wiecznej Europy. Formalnie był tylko przełożonym klasztoru. Nieformalnie: niekoronowanym królem Europy, którego autorytet przewyższał papieża, cesarza i...