Do swojej najważniejszej roli, odegranej 10 kwietnia 1968 r. przed źle wychowaną widownią, Jerzy Zawieyski dorastał dziesiątki lat.

W ostatniej książce, już po zejściu ze sceny, opisując tragizm wielkich charakterów polskich, "nędze tryumfów" przeciwstawił "tryumfom klęski". "Pierwsze są doraźne, nieraz nagłe, drugie dojrzewają powoli" - tłumaczył. Między tymi możliwościami szukał miejsca dla siebie, chwilę przed tragicznym finałem zastanawiając się, pod który paragraf podciągną go wyroki Historii. Instynkt podpowiadał, że bliższe mu będą te drugie.

Przeczucia go zwiodły: po 40 latach od jednego z najważniejszych indywidualnych aktów sprzeciwu wobec PRL-u, jego autor pozostaje postacią znaną jedynie historykom i przyjaciołom.

Zawieyski nie wszedł do panteonu polskich bohaterów tragicznych. Jego twórczość nie wytrzymała próby...