Panowie, jutro o świcie ujrzymy pierwsze minarety Stambułu” – rzekł do pasażerów kapitan statku, palermitańczyk. Jego słowa zanotował Edmondo De Amicis, ten od „Serca”. Płynął z Messyny długo, bo na podróż wygodną i szybką nie starczyło pieniędzy. U mnie inaczej: szybka podróż jest względnie tania i krótka; to podróż długa i męcząca wychodzi najdrożej. Nie stać mnie. Więc jest dużo zwyczajniej: w kabinie chroboczą głośniki, kapitan ogłasza, że za kwadrans wylądujemy. W dole płynie po prawej atłasowa ciemność, czarna woda, po lewej zaś poszarpana powierzchnia pełna świateł, wrzynające się po horyzont przedmieścia. Północ dawno minęła. Temperatura nadal wysoka.

„Jutro o świcie pierwsze minarety Stambułu” – nie znałem jeszcze tych słów wtedy, przed lądowaniem. Ale czułem się właśnie tak: pełen podniety, pełen dobrych i złych wyobrażeń.

Do tego lądowania podchodziłem już...