Awantura o „Berka”

Film Artura Żmijewskiego "Berek" został usunięty z berlińskiej wystawy "Obok. Polska-Niemcy. 1000 lat historii w sztuce", przygotowanej z okazji polskiej prezydencji w UE.

02.11.2011

Czyta się kilka minut

Film zdjęto po cichu, Hans Sievernich, dyrektor galerii Martin--Gropius-Bau, jednej z najważniejszych niemieckich instytucji wystawienniczych, tłumaczył później, że decyzję podjął po interwencji prominentnego reprezentanta społeczności żydowskiej Berlina.

"Berek" to kilkuminutowy film powstały w 1999 r., nagrany w komorze gazowej jednego z byłych obozów nazistowskich oraz w zwykłej piwnicy. Widzimy grupę nagich ludzi: początkowo trochę nieśmiało, później już bez większych zahamowań oddają się zabawie. Ten swoisty danse macabre dotyka problemu naszej pamięci o Holokauście. "Berek" wielokrotnie już był prezentowany i nie wzbudzał ostrych reakcji, co nie oznacza, że nie może skłonić do protestu. Film drażni, ale jego twórca chciał sprowokować widza do wchodzenia w spór.

Władze galerii zapewne były przekonane, że usuwając film chronią pamięć o Zagładzie. Czemu jednak zrobiono to po cichu, bez publicznej dyskusji? Instytucje publiczne powinny chronić wolność wypowiedzi artysty oraz swobodę debaty publicznej, tymczasem w Martin-Gropius-Bau posunięto się do aktu cenzorskiego. Odwoływanie się do ubiegłowiecznych doświadczeń bywa jałowe, można było jednak liczyć, że w Berlinie zapamiętano lekcję usuwania z galerii "niepoprawnych" dzieł sztuki. Okazuje się, że niekoniecznie.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Krytyk sztuki, dziennikarz, redaktor, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Laureat Nagrody Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy za 2013 rok.

Artykuł pochodzi z numeru TP 45/2011