85 LAT

19 lutego 1922 - w Warszawie przychodzi na świat Władysław, syn Beaty (ze Zbiegniewskich) i Władysława Bartoszewskich.

16.02.2007

Czyta się kilka minut

1939 - 17-letni Władysław uczestniczy w obronie Warszawy; jest noszowym.

1940 - zatrzymany podczas obławy na Żoliborzu, trafia do Auschwitz. Numer obozowy 4427 (poniżej: zdjęcie z obozowego archiwum).

1941 - zwolniony z kacetu dzięki interwencjom PCK, studiuje polonistykę na tajnym wydziale UW.

1942 - przystępuje do katolickiego Frontu Odrodzenia Polski; współorganizuje Radę Pomocy Żydom "Żegota"; od listopada do września 1943 r. jest sekretarzem redakcji miesięcznika "Prawda"; redaktor naczelny i publicysta "Prawdy Młodych" do 1944 r. Żołnierz AK - referent (pseudonim "Teofil") w Podwydziale "P" Wydziału Informacji Biura Informacji i Propagandy KG AK; zastępca kierownika Komórki Więziennej w Wydziale Bezpieczeństwa Departamentu Spraw Wewnętrznych Delegatury Rządu RP na Kraj.

1943 - zostaje zastępcą kierownika Referatu Żydowskiego przy Delegaturze Rządu.

1944 - uczestniczy w Powstaniu Warszawskim jako adiutant dowódcy w radiostacji "Anna". Redaguje "Wiadomości z Miasta i Wiadomości Radiowe". Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami i Krzyżem Walecznych oraz awansowany ze stopnia plutonowego rezerwy na podporucznika czasu wojny. Od jesieni pracuje w AK-owskim "Biuletynie Informacyjnym" w Krakowie.

1945 - wraca do Warszawy; służy w antykomunistycznej konspiracji: w "NIE" i w Oddziale VI sztabu Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj; od jesieni współpracuje z Główną Komisją Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce.

1946 - jest redaktorem opozycyjnej "Gazety Ludowej", wstępuje do PSL Mikołajczyka, współorganizuje Ogólnopolską Ligę do Walki z Rasizmem. Publikuje opracowanie "Egzekucje publiczne w Warszawie w latach 1943 do 1944", które będzie włączone do dokumentacji Procesu Norymberskiego. W listopadzie aresztowany przez funkcjonariuszy UB.

1948 - zwolniony z więzienia, kontynuuje studia polonistyczne.

1949 - ponownie aresztowany; po prawie trzech latach otrzymuje wyrok 8 lat więzienia (pod zarzutem szpiegostwa).

1954 - czasowo zwolniony z odbywania kary ze względu na stan zdrowia, w następnym roku zostaje uznany przez Zgromadzenie Sędziów Najwyższego Sądu Wojskowego za niesłusznie skazanego; jest kierownikiem redakcji Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.

1957 - członek redakcji tygodnika "Stolica" do 1960 r., współpracuje z "Tygodnikiem Powszechnym".

1959 - ukazuje się książka "Palmiry 1940-1941", wydana bez wiedzy autora.

1960 - rozpoczyna etatową pracę w "Tygodniku Powszechnym".

1961 - ukazuje się "Prawda o von dem Bachu", czyli faktyczny debiut książkowy Bartoszewskiego.

1963 - otrzymuje Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski za pomoc Żydom podczas wojny; w imieniu Rady Pomocy Żydom "Żegota" sadzi drzewko w Alei Sprawiedliwych w Jerozolimie i odbiera dyplom "Sprawiedliwego wśród Narodów Świata"; rozpoczyna współpracę z Radiem Wolna Europa.

1967 - ukazują się "Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939-1945" i "Warszawski pierścień śmierci 1939-1944".

1969 - zostaje prezesem Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Książki; wybrany do Zarządu Polskiego PEN Clubu.

1970 - obłożony faktycznym zakazem druku w Polsce (do 1974 r.).

1972 - zostaje sekretarzem generalnym Polskiego PEN Clubu (do 1983 r.).

1973 - rozpoczyna wykłady na KUL.

1974 - ukazuje się książka "1859 dni Warszawy".

1976 - podpisuje protest przeciw zmianom w Konstytucji PRL.

1977 - wyjeżdża do USA na zaproszenie Departamentu Stanu i do Londynu na zaproszenie rządu brytyjskiego.

1978 - jeden z założycieli i wykładowców Towarzystwa Kursów Naukowych.

1980 - sygnatariusz listu intelektualistów do strajkujących robotników Wybrzeża; członek NSZZ "Solidarność".

1981 - członek "solidarnościowej" Społecznej Rady Gospodarki Narodowej; w stanie wojennym internowany w Jaworzu, zwolniony z internowania w kwietniu 1982 r.

1983 - profesor gościnny na uniwersytecie w Monachium, rok później otrzymuje dyplom uznania American Jewish Committee; w 1984 r. ukazują się "Dni walczącej stolicy. Kronika Powstania Warszawskiego".

1985­ - profesor gościnny Katolickiego Uniwersytetu Eichstätt.

1986 - z rąk Prezydenta RP na Uchodźstwie otrzymuje Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta; podczas Targów Książki we Frankfurcie nad Menem otrzymuje Nagrodę Pokojową Księgarstwa Niemieckiego.

1988 - profesor gościnny uniwersytetu w Augsburgu.

1990 - krajowe wydanie "Warto być przyzwoitym"; od września ambasador w Austrii (do 1995 r.).

1991 - członek Rady ds. Stosunków Polsko-Żydowskich przy Prezydencie RP.

1992 - honorowy obywatel Izraela.

1995 - od marca do grudnia minister spraw zagranicznych; wiceprezes Polskiego PEN Clubu; otrzymuje Order Orła Białego.

1996 - zostaje honorowym członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

1997 - senator RP (do 2001 r.).

2000 - przewodniczący Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej przy premierze; od czerwca 2000 do października 2001 r. minister spraw zagranicznych.

2001 - przewodniczący Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (do dziś).

2003 - opracowuje "Tryptyk polsko-żydowski".

2004 - publikuje książkę "Moja Jerozolima, mój Izrael"; redaguje zbiór "Te spotkania tworzą historię. Spotkania z Janem Pawłem II".

2006 - publikuje wywiad-rzekę przeprowadzony przez Michała Komara i "Dziennik z internowania".

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 07/2007

Artykuł pochodzi z dodatku „Historia w Tygodniku (07/2007)